01/01/2025
De gasaanvoer in Europa neemt momenteel sneller af dan de afgelopen jaren. Dit is te wijten aan het koudere weer, de toegenomen vraag en een afname van de import van vloeibaar aardgas (LNG). Deskundigen bekijken de ontwikkeling met bezorgdheid omdat deze een impact zou kunnen hebben op de energieprijzen, meldt Blackout News.
De gasvoorraden slinken in een recordtempo
Sinds eind september hebben de EU-opslagfaciliteiten ongeveer 19 procent van hun gasvolume verloren. Ter vergelijking: de afgelopen twee jaar waren er in dezelfde periode slechts dalingen met één cijfer ( telepolis: 25/12/24 )..
Volgens Natasha Fielding, expert op het gebied van gasprijzen bij Argus Media, is de situatie verslechterd omdat Europa deze winter zwaarder afhankelijk is van ondergrondse opslag. Minder LNG-import en grotere concurrentie van Aziatische markten die goedkoper gas betrekken, dragen bij aan de druk.
Daling van de gasaanvoer
Het opslagniveau ligt momenteel op 75 procent, iets boven het gemiddelde van de afgelopen tien jaar. Vorig jaar waren de faciliteiten echter nog steeds voor 90 procent vol. De snelle uitputting doet denken aan eind 2021, toen Rusland vóór de invasie van Oekraïne zijn gastoevoer via pijpleidingen verminderde. Lage opslagniveaus kunnen het aanvullen van voorraden volgend jaar duurder maken, omdat handelaren nu al hogere prijzen verwachten voor de zomermaanden.
De EU streeft ernaar de opslagfaciliteiten begin november voor 90 procent te vullen. Sommige landen stellen echter lagere eisen, wat de algemene situatie nog verder onder druk zet. Stijgende zomerprijzen kunnen het behalen van deze doelstellingen moeilijker maken.
Politieke spanningen en energievoorziening
Naast de economische uitdagingen hebben ook politieke spanningen invloed op de gasvoorziening. Qatar heeft onlangs gedreigd de leveringen stop te zetten als nieuwe EU-wetten sancties opleggen aan bedrijven die niet aan bepaalde milieu- en mensenrechtencriteria voldoen. Tegelijkertijd oefende de nieuwgekozen Amerikaanse president Donald Trump druk uit op de EU om meer Amerikaans gas te kopen, anders zouden de tarieven bedreigend zijn.
De toenemende politisering van het LNG-aanbod vergroot de onzekerheid op de Europese energiemarkt. Dit zou op de lange termijn tot verdere prijsschommelingen kunnen leiden.
Andere factoren: kou en duisternis
Bovendien zet het koude weer in Europa de gasvoorziening onder druk. Een zogenaamde donkere stilte, waarin noch wind noch zon voldoende energie levert, leidt tot een grotere vraag naar gas om elektriciteit op te wekken. In negen Noordwest-Europese landen is de vraag naar industriële gassen met 6 procent gestegen ten opzichte van 2023, aldus Anne-Sophie Corbeau van het Center on Global Energy Policy.
Sommige landen boeken bijzonder grote verliezen: Nederland heeft sinds het begin van de winter 33 procent van zijn gasvoorraden verbruikt, Frankrijk 28 procent. Er bestaat ook een risico op een verdere daling, aangezien het Russische gas via Oekraïne eind volgend jaar zou kunnen uitvallen. Deze route is momenteel goed voor ongeveer 5 procent van de EU-import. Volgens Andreas Guth van Eurogas zou de storing beheersbaar zijn, maar telt elk extra volume, vooral tijdens het bevoorradingsseizoen.
