28 MAART 2022
Redactie
blckbx
Onderzoekers
werken aan ‘besmettelijke vaccins’ die over kunnen springen van gevaccineerden
op ongevaccineerden. Het controversiële onderzoek richt zich op dieren, maar
kan ook worden toegepast op mensen.
Volgens National Geographic werken
meerdere onderzoeksteams aan vaccins die ‘net zo besmettelijk zijn als de
ziekte die ze proberen te bestrijden’. Het doel is om een vaccin te ontwikkelen
dat zichzelf reproduceert in het lichaam van een gevaccineerde om vervolgens
ongevaccineerden in de directe omgeving te infecteren. Zo kan ‘snel en
gemakkelijk een hele populatie worden beschermd tegen microbiële aanvallen.’
Recombinante virussen
Momenteel werken onderzoekers aan
zelf verspreidende vaccins voor dieren tegen ebola, rundertuberculose en
lassakoorts. De methode kan ook toegepast worden op andere virussen die van
dier op mens kunnen overspringen, zoals hondsdolheid, de ziekte van Lyme en de
pest.
Deze nieuwe vaccins zijn
zogenaamde recombinante virussen. Onderzoekers identificeren eerst een eiwit
van het virus waartegen het vaccin moet beschermen. Dit eiwit dient als
antigeen: het veroorzaakt een immuunrespons bij gevaccineerde mensen en dieren.
Vervolgens selecteren zij een virus om het vaccin bij zich te dragen en te
verspreiden. Om dit te doen, vangen onderzoekers een paar dieren uit hun
doelpopulatie en isoleren ze een virus dat die dieren van nature infecteert.
Hieraan voegen zij vervolgens genetisch materiaal toe van het virus waartegen
het vaccin moet beschermen.
Controversieel
Voorstanders van ‘besmettelijke
vaccins’ zeggen dat ze een revolutie teweeg kunnen brengen in de
volksgezondheid door de verspreiding van infectieziekten onder dieren te remmen
voordat ze op mensen kunnen overspringen. Daardoor zou de volgende pandemie
voorkomen kunnen worden.
Maar critici beweren dat de
virussen die in deze vaccins gebruikt worden gebruikt, zelf kunnen muteren, op
een andere diersoort kunnen overspringen of een kettingreactie in gang kunnen
zetten die hele ecosystemen kunnen verwoesten. "Als je eenmaal iets
kunstmatigs dat zichzelf kan verspreiden in de natuur loslaat, weet je niet wat
ermee gebeurt en waar het naartoe zal gaan,” zegt Jonas Sandbrink, een biosecurity-onderzoeker van de Universiteit
van Oxford. "Zelfs als je begint met het loslaten van dit soort vaccins in
dierenpopulaties kan een deel van de genetische elementen hun weg terugvinden
naar de mens.”
Volgens Alec Redwood, als microbioloog
en immunoloog verbonden aan de University van Western Australia, is het toch
belangrijk dat het onderzoek plaatsvindt: “Je hoeft geen genie te zijn om te
weten dat mensen nerveus worden van het idee om een virale vector te
verspreiden. Het is een concept dat mensen bangmaakt. Maar ik zie het zo: het
wordt misschien nooit gebruikt, maar het is beter om iets in de
gereedschapskist te hebben dat uitontwikkeld is voor als we het nodig hebben.”
Besmettelijke COVID-vaccins?
In de berichtgeving van National
Geographic wordt geen melding gemaakt van pogingen om deze methode te gebruiken
voor COVID-vaccins. Volgens Redwood is het onwaarschijnlijk dat de techniek op
korte termijn toegepast wordt op mensen: “We kunnen mensen niet eens zover
krijgen om een vaccin te nemen tijdens een pandemie. Het idee dat je de
bevolking heimelijk zou kunnen vaccineren met een virus zonder rellen te
veroorzaken, is een fantasie. Het zal nooit voor mensen gebruikt worden.”
Maar volgens het Johns Hopkins Institute zijn
er wel situaties denkbaar waarin zelf verspreidende vaccins op mensen toegepast
kunnen worden: “In het geval van een ernstige bedreiging van de volksgezondheid,
zouden zelf verspreidende vaccins gebruikt kunnen worden om breed menselijke
populaties te inoculeren. Net zoals bij dieren zou slechts een klein aantal
gevaccineerde personen nodig zijn om een groter deel van de vatbare bevolking
bescherming te bieden. Dan is massavaccinatie niet meer nodig.”
Over stichting blckbx
Blckbx is een stichting zonder
winstoogmerk die wordt gefinancierd door donaties van haar eigen publiek. Voor
de mensen, door de mensen en met de mensen: dát is waar blckbx voor staat.
Hoewel we ervoor zorgen dat we de
kosten zo minimaal mogelijk houden, zijn er toch doorlopende kosten om gedegen
en professionele content te maken. Denk hierbij aan de techniek, de regie, de
redactie, de webredactie en het onderhoud van de studio. Om de continuïteit van
blckbx te waarborgen, hebben we daarom jouw hulp nodig.
Als je dit artikel waardeert en
de urgentie van Nederlands grootste onafhankelijke nieuwsplatform inziet, dan
nodigen we je van harte uit om ons te steunen. Alleen dankzij regelmatige donaties
kunnen wij onafhankelijke content blijven produceren en onze reikwijdte
vergroten, met als doel om de wereld beter te begrijpen. Voor de mensen, door
de mensen en met steeds méér mensen.
https://www.blckbx.tv/gezondheid/onderzoekers-ontwikkelen-besmettelijke-vaccins
