Gepubliceerd op: 16.12.2024
De Vlaamse regering
keurde vorige week een nieuw pesticideplan goed, maar
dat plan schiet fundamenteel tekort. Terwijl pesticiden schadelijk zijn
voor biodiversiteit en volksgezondheid, ontbreekt het aan effectieve
maatregelen. Het voorzorgsprincipe, Europese richtlijnen en wetenschappelijke
aanbevelingen worden genegeerd. 'Je brengt de grootste tijd van je leven door
in je eigen huis. Als dat grenst aan een akker heb je pech. Want naast je eigen
woning wordt er geen pesticidevrije zone voorzien', aldus Yacine
Ryckebusch, campagnemedewerker bij Velt. Wie is eigenlijk gebaat bij
dit plan?
"Bijzonder dat kinderen blijkbaar
wel kwetsbaar zijn op school, maar niet thuis."
Onvoldoende bescherming
Het plan erkent de
gezondheidsimpact van pesticiden door pesticidevrije buffers te voorzien rond,
onder meer rond scholen en zorginstellingen. Deze buffers zijn met maximaal 10
meter echter veel te klein om effectief te beschermen, en gelden
bovendien niet voor huizen. Bijzonder dat kinderen blijkbaar wel kwetsbaar zijn
op school, maar niet thuis.
Een recente
reviewstudie spreekt over een invloedssfeer van pesticiden tussen 25 meter en
3000 meter. Ook rond waterlopen blijft de voorziene buffer van 3 of 5 meter ver
onder de aanbevelingen van wetenschappers, die spreken van minimaal 18 tot 60
meter.
Het gebrek aan
ambitie staat in schril contrast met de dringende noden. Pesticiden zijn
prominent aanwezig in water en bodem, en zetten onze drinkwaterproductie onder
druk. Lichtpunt is de aankondiging van een plan dat inzet op een
verbod op moeilijk verwijderbare stoffen, zoals PFAS.
Grote gebreken, ondanks verplichtingen
Habitat- en Vogelrichtijngebieden,
samen Natura 2000-gebieden, en andere kwetsbare natuur blijven grotendeels
onbeschermd tegen pesticiden, ondanks duidelijke Europese verplichtingen. In en rond onze
meest waardevolle en kwetsbare natuur is het gebruik van pesticiden toegelaten, terwijl we wéten
dat ze schadelijk zijn voor onze biodiversiteit. Vlaanderen weigert
pesticidegebruik hier te verbieden hoewel verschillende studies tonen hoe
pesticiden een van belangrijkste oorzaken zijn van de drastische achteruitgang
van onze insecten, vogels, vissen en andere dieren die cruciaal zijn voor onze
ecosystemen.
'De Europese ambitie om het gebruik
tegen 2030 te halveren ontbreekt ook volledig'
Verder zet het
plan geen serieuze stappen om Integrated Pest Management (IPM), waar
pesticiden enkel als laatste redmiddel gebruikt worden, nog veel breder te
implementeren. De Europese ambitie om het gebruik tegen 2030 te halveren
ontbreekt ook volledig. De indicatoren van het plan geven geen enkele garantie
op een vermindering van de impact van pesticiden, laat staan op vermindering
van het gebruik ervan.
Roep om daadkrachtige aanpassingen
Het plan
biedt geen antwoord op de schadelijke impact en maatschappelijke kosten veroorzaakt
door het gebruik van pesticiden, en blijft steken in enkele symbolische
maatregelen. De tijd van vrijblijvendheid moet voorbij zijn. De
gezondheidskosten lopen op, en we kijken toe hoe onze biodiversiteit instort,
zonder actie te ondernemen.
Bovendien is de
Natuurherstelwet een feit. Het pesticidenplan had moeten inspelen op de
verplichtingen van deze Verordening en duidelijke maatregelen moeten bevatten
om onder meer onze boerenlandvogels en bestuivers te beschermen en eindelijk
onze Europees beschermde natuur naar waarde te schatten. Door deze
verplichtingen te negeren, zal een aanscherping van het pesticideplan
onvermijdelijk zijn bij de opmaak van het nationaal natuurherstelplan.
In het voorjaar 2025 valt de uitspraak in de Pesticidenzaak die enkele
milieuorganisaties aanspanden tegen de Vlaamse regering vanwege hun gebrekkig
beleid. Dan zal blijken of dit plan de wettelijke ondergrens haalt - ambitie en
verantwoord bestuur zijn er in elk geval niet.
Steun met een gift
https://velt.nu/stop-pesticiden
Bron: https://velt.nu/nieuws/vlaams-pesticideplan-beschermt-pesticiden-niet-natuur-gezondheid
