november 19, 2025
32
© European Union, 1998 – 2025 / Wikimedia / (Public Domain)
In een essay dat
vorige week werd gepubliceerd, heb ik uitgelegd wie de Belgische premier Bart
De Wever is en waarom hij fel gekant is tegen het idee om de 195 miljard euro
aan Russische staatsactiva die nu door Euroclear in België worden aangehouden,
beschikbaar te stellen als onderpand voor een lening van 145 miljard euro aan
Oekraïne als voorschot op Russische oorlogsherstelbetalingen die waarschijnlijk
nooit zullen worden terugbetaald, omdat er geen herstelbetalingen zullen komen.
De Wever heeft
misschien niet veel ervaring met geopolitiek, maar zijn hele carrière als
leider van een separatistisch georiënteerde Vlaamse partij die nu aan de macht
is, is gebaseerd op ‘portemonnee-nationalisme’, wat betekent dat hij niet wordt
gemotiveerd door grootse concepten van geopolitiek en Europese waarden, maar
door het behoud van de nationale rijkdom. Zoals hij een paar weken geleden
tijdens een bijeenkomst van de Europese Raad zei, toen hij zijn veto uitsprak
over de plannen van de Europese Commissie om in feite Russische activa in
beslag te nemen, weigert België alleen te staan en de risico’s te aanvaarden
die gepaard gaan met deze schending van het internationaal recht. Hij eist dat
de andere lidstaten ook de risico’s op zich nemen, wat tot nu toe geen enkele
lidstaat heeft gedaan, schrijft Gilbert Doctorow.
De Wever gaat er
terecht van uit dat de Russen de inbeslagname voor de rechter zouden aanvechten
en zeer waarschijnlijk zouden winnen. Dan is er ook nog de mogelijkheid dat bij
een van de toekomstige stemmingen van de EU-lidstaten over de verlenging van de
sancties die de Russische activa bevroren houden, een veto zou leiden tot de
teruggave van de activa aan Rusland en tot een eis dat het onderpand uit de
Belgische schatkist wordt aangevuld. Bovendien heeft de Belgische industrie
meer dan haar deel aan kapitaalinvesteringen in Rusland die beschikbaar zijn
voor tegenmaatregelen in de vorm van confiscatie, mocht Moskou dat wensen.
De Europese
Commissie blijft echter prioriteit geven aan het tot stand brengen van deze
deal, koste wat het kost. Een dag geleden zagen we allemaal videobeelden van
Ursula von der Leyen samen met De Wever in haar laatste charmeoffensief.
Zonder die 145
miljard die voor het grijpen ligt, zal de Europese steun aan Oekraïne bij lange
na niet voldoende zijn om Kiev in de strijd te houden. Ik ben van mening dat
dit een veel belangrijkere factor is voor het bepalen van het tijdstip en de
aard van de uitkomst van de oorlog dan een Russische verovering van Pokrovsk,
Kupyansk of een van de andere punten in de lange frontlinies. De algemene strategie
van deze samenzweerders in de Europese instellingen is dat de oorlog nog
minstens twee jaar voortduurt, zodat Rusland aan de grond wordt gehouden
terwijl Europa zich herbewapent. Het maakt niet uit hoeveel tienduizenden, zo
niet honderdduizenden Oekraïense soldaten onnodig zullen sterven om tijd te
winnen voor de Europese legers om hun afschrikkingsmacht op te bouwen.
De volgende kans
voor de Europese regeringsleiders om met een oplossing te komen, dat wil zeggen
om tot een akkoord te komen met België, is de zitting van de Raad medio
december.
In de tussentijd
wordt er in de Belgische pers volop gespeculeerd en gestrategiseerd.
Ik heb hier voor
mij liggen lange artikelen uit twee toonaangevende Franstalige dagbladen, Le
Soir, dat zich richt op het grote publiek, en L’Echo de la Bourse, een
gezaghebbende financiële krant.
L’Echo publiceerde
op donderdag 13 november een artikel met de titel “Bedreigingen voor België
door een Russische inlichtingendienst: een voormalig KGB-officier relativeert
de situatie”. In de eerste alinea staat: “Moskou heeft België gewaarschuwd geen
bevroren Russische tegoeden te gebruiken om Oekraïne te steunen. Voor de
voormalige KGB-officier Sergei Zhirnov zijn deze dreigementen eerder een vorm
van politieke boodschap dan een bereidheid om actie te ondernemen.”
De auteur, Vincent
Georis, merkt op dat de waarschuwingen van Sergei Naryshkin, hoofd van de
buitenlandse inlichtingendienst, die door TASS zijn verspreid, moeten worden
gezien in het licht van andere vormen van druk die het Kremlin op België
uitoefent, zoals drone-incursies boven militaire bases en luchthavens.
Het is interessant
dat Zhirnov alles wat Naryshkin zegt, van tafel veegt: “Naryshkin is geen goede
directeur van de geheime dienst. Hij is in de eerste plaats een politicus. Als
voormalig voorzitter van de Doema wil hij in het middelpunt van de
media-aandacht staan, wat zijn neiging tot communiceren verklaart.“ Maar het
effect is het tegenovergestelde van wat werd beoogd: ”Deze dreigementen zijn
juist een erkenning dat het Kremlin begint te vrezen dat Europa op de goede weg
is en dicht bij een besluit staat om de Russische activa te gebruiken.”
L’Echo merkt op dat
de Europese Commissie, na de weigering van De Wever een week eerder, op zoek is
naar andere mogelijke oplossingen. Dit onderwerp zal worden besproken tijdens
een bijeenkomst van de Europese ministers van Buitenlandse Zaken op 10 en 11
december in Lviv, de Oekraïense stad vlakbij de Poolse grens. De bijeenkomst is
gepland om de toetreding van Oekraïne tot de EU te versnellen.
Samenvattend is
L’Echo van mening dat de drone-invasies en dreigingen van de buitenlandse
inlichtingendienst deel uitmaken van de hybride oorlog die Rusland tegen Europa
voert. Minister van Defensie Frederik Vansina ziet dat ook zo en vindt dat dit
een rechtvaardiging is om de begrotingsmiddelen voor het Belgische leger te
verhogen via een nieuw strategisch plan van de federale regering.
Mijn enige
opmerking bij het voorgaande is dat Rusland in dit soort analyses wordt
veroordeeld omdat het zwak is in verbale dreigementen en ook wordt veroordeeld
omdat het ernstige dreigingen vormt met zijn dronevluchten, die een
herbewapening rechtvaardigen door een land dat geen financiële reserves heeft
om aan te spreken, behalve door een andere vorm van diefstal, namelijk het
korten op sociale uitkeringen, gezondheidszorg en dergelijke.
Vrijdag publiceerde
Le Soir twee lange artikelen over de kwestie van de bevroren tegoeden.
Het ene, geschreven
door Luuk Van Middelaar, historicus en filosoof, gaat in detail in op de risico’s
van het aanraken van de Russische staatstegoeden. De titel van het artikel is
“Zijn de Russische tegoeden een vergiftigd geschenk?” Het korte samenvattingje
hierboven vertelt ons dat “België, ondanks zichzelf, in het middelpunt staat
van een Europese strijd om de bevroren Russische tegoeden. Tussen solidariteit
met Kiev en angst voor represailles van Moskou balanceert Brussel op een
diplomatieke en financiële koord.“
De auteur vertelt ons dat ”de slogan
‘laten we ze in beslag nemen en verdergaan met andere zaken’, die lange tijd
beperkt bleef tot de Baltische staten en Polen, nu de dominante positie is
geworden sinds kanselier Merz zich eind september aansloot.” Hij zegt dat de
operatie juridisch gelegitimeerd is, aangezien de ‘eigendomsrechten’ van
Rusland officieel intact blijven. De auteur is echter van mening dat deze
strategie de twijfels niet wegneemt en dat het nieuwe motto nu luidt: ‘Is het
echt diefstal om te stelen van een moorddadig vijandig regime?
Van Middelaar noemt
de voorgestelde operatie een tijdbom die België rechtstreeks zou blootstellen
aan de woede van Moskou. Tot nu toe heeft alleen België zich hiertegen
uitgesproken. De anderen zien het als een dubbele klap: Moskou sanctioneren en
tegelijkertijd Kiev helpen. Kaja Kallas is voor, net als Ursula von der Leyen.
De Europese Centrale Bank heeft echter alarm geslagen en gezegd dat het
aanraken van Russische staatsactiva de geloofwaardigheid van de euro als
mondiale reservevaluta zou schaden. Twee jaar geleden zeiden Parijs en Berlijn
hetzelfde. Maar de tijden zijn veranderd: “Washington heeft de geldkraan naar
Oekraïne dichtgedraaid en de Europese schatkist raakt leeg. In België heeft de
regering, net als in Frankrijk, moeite om bezuinigingsbegrotingen goedgekeurd
te krijgen zonder straatprotesten uit te lokken. Je moet nu kiezen tussen
oorlog en sociale bescherming.”
Voor België is het
pijnlijk dat andere Europese staten ook Russische activa bezitten, maar niets
willen doen. Frankrijk heeft 28 miljard en het Verenigd Koninkrijk heeft enkele
tientallen miljarden aan Russische activa in publieke en private handen.
Zijn conclusie:
“België zal ongetwijfeld toegeven zodra er een mechanisme is gevonden om de
risico’s te delen. De angst voor andere represailles blijft bestaan: veel van
de drone-invasies in het Belgische luchtruim zijn al in verband gebracht met de
Euroclear-affaire. Is dit toeval of een waarschuwing?”
Van Middelbaar
houdt de mogelijkheid open dat Noorwegen zich zal inzetten voor een garantie
voor de voorgestelde lening, als compensatie voor de extra winsten uit de
verkoop van aardgas als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Hij suggereert dat
NAVO-secretaris-generaal Rutte zijn voorganger in Oslo, Jens Stoltenberg, die
nu Noors minister van Financiën is, zou kunnen benaderen om om dergelijke hulp
te vragen.
Ik merk op dat dit
vorige week is geprobeerd en dat Stoltenberg weigerde mee te werken.
Ten slotte
bespreekt Le Soir in een ander artikel alternatieve manieren om de
oorlogsinspanningen in Oekraïne te financieren, die Commissievoorzitter Ursula
von der Leyen vorige week uiteenzette. Dit artikel, geschreven door hun
journalist Philippe Regnier, heeft als titel “De EU blijft op zoek naar de
heilige graal om Kiev op afstand te steunen”. De korte samenvatting bovenaan
vertelt ons dat “de Commissie drie ‘opties’ heeft geschetst. Maar volgens een
aantal lidstaten telt er maar één: financiering gekoppeld aan de geblokkeerde
Russische activa in Euroclear – de weg die de regering-De Wever doet beven. De
klok tikt.”
De auteur vertelt
ons dat als België de Russische activa die voor deze operatie worden gebruikt,
zou moeten terugbetalen, dit een derde van het Belgische bbp zou kosten. Aan de
andere kant zijn er de Noren, die zwaar hebben geprofiteerd van de stijging van
de gasprijzen en nu beschikken over een enorm staatsinvesteringsfonds dat
alleen al in het derde kwartaal van dit jaar een winst van 88 miljard euro boekte.
Noorwegen wacht op een concreet voorstel van de EU over dit onderwerp.
Ondertussen verlopen volgens Regnier “de besprekingen tussen de Commissie en
het kabinet-De Wever zeer, zeer discreet”.
Tegelijkertijd
overweegt de voorzitter van de Commissie een lening die door alle EU-lidstaten
op de kapitaalmarkten wordt aangegaan. Dit zou een revolutionaire operatie
zijn, die slechts één keer eerder is uitgevoerd in de strijd tegen COVID en die
veel staten weigeren te overwegen omdat ze al te zwaar in de schulden zitten.
Om deze redenen geeft Von der Leyen de voorkeur aan een oplossing waarbij de
Russische activa als onderpand worden gebruikt. Von der Leyen zei: “Dit is de
meest efficiënte manier en ook de duidelijkste manier om Rusland duidelijk te
maken dat … Europa aan de zijde van Oekraïne zal blijven staan, zo lang als
nodig is.”
Volgens Regnier
bereidt de Commissie de formulering van deze laatste methode tot in detail
voor, zodat deze voorzichtig is en de instemming van België kan krijgen. Het
lijkt erop dat het hoofd van de Europese Centrale Bank nu zijn goedkeuring
geeft.
De conclusie: “Alle energie wordt nu
geconcentreerd op de lening voor herstelbetalingen”, horen we uit betrouwbare
bron. Tijdens de laatste zitting van de Europese Raad werden de vragen van de
Belgische regeringsleider door verschillende van zijn collega’s gedeeld.
Donderdag hebben de Europese ministers van Financiën “grotendeels erkend dat
deze optie de meest haalbare manier is om het tekort in de Oekraïense financiën
snel aan te vullen zonder de lidstaten een grote begrotingsaanvulling op te
leggen”, zoals de Europese minister van Economie Dombrovskis aan het einde van
een vergadering van Ecofin concludeerde. “Er is altijd een risico”, zei deze
Litouwer, “maar de risico’s van niets doen zijn nog groter.”
Op dit alles zeg ik
dat de huidige oorlogshysterie in Europa en de bereidheid om alles te doen om
een ineenstorting in Kiev te voorkomen, het onmogelijk maken om te voorspellen
of en hoe er in Europa financiering voor Oekraïne zal worden gevonden. De beste
hoop op een spoedig einde van deze oorlog is dat de heer De Wever voet bij stuk
houdt.
Vind je het belangrijk dat er nog onafhankelijke berichtgeving bestaat
die niet wordt gestuurd door grote belangen? Met jouw steun kunnen we blijven
schrijven en onderzoeken. Klik hieronder en draag bij aan het voortbestaan van
Frontnieuws.
Copyright ©
2025 vertaling door Frontnieuws.
https://www.frontnieuws.com/wat-zegt-de-belgische-pers-over-de-inbeslagname-van-russische-staatsactiva/
