Informed consent (geïnformeerde toestemming) betekent dat een persoon expliciet instemt met een medische behandeling nadat hij of zij goed is geïnformeerd over de voor- en nadelen en de mogelijke risico’s.
Geïnformeerde toestemming is verplicht en maakt onderdeel uit van de Code van Neurenberg, die is opgesteld na de Tweede Wereldoorlog naar aanleiding van de medische experimenten die nazi-artsen uitvoerden op gevangenen. De Code van Neurenberg bestaat uit 10 punten, waarvan het eerste punt over geïnformeerde toestemming gaat.
Tijdens de vaccinatiecampagne voor COVID-19 is niet expliciet om geïnformeerde toestemming gevraagd voordat de injecties zijn toegediend. Sterker nog: artsen die geïnformeerde toestemming toepasten en hun patiënten hiervoor een formulier lieten ondertekenen, werden via de gezondheidsinspectie opgejaagd door toenmalig minister van VWS Hugo de Jonge.
Meer verschrikkelijke voorbeelden
Omdat de COVID-19-vaccins in een korte tijd zijn ontwikkeld en op een nieuwe toepassing van de mRNA-techniek zijn gebaseerd, was het voor zorgverleners moeilijk om geïnformeerde toestemming goed toe te passen.
Bij het informeren van de patiënt over de medische behandeling mag volgens de Code van Neurenberg geen sprake zijn van fraude, bedrog of overdrijving. Het nemen van de injecties om anderen te beschermen, zou als bedrog of overdrijving kunnen worden beschouwd, aangezien men binnen het RIVM en het ministerie van VWS wist dat de vaccins de transmissie van het virus niet stopten. Bovendien bleken meerdere uitspraken van De Jonge over vaccinatieplicht in de categorie bedrog of overdrijving te vallen. Hij zal zich, gezien zijn zorgvuldige woordkeuze, bewust zijn geweest van de Code van Neurenberg, merkt Wob-onderzoeker Cees van den Bos op.
Uit een mailwisseling binnen VWS blijkt bovendien dat toenmalig premier Rutte en burgemeester Femke Halsema na overleg hadden gevraagd om ‘meer verschrikkelijke voorbeelden’. De verschrikkelijke voorbeelden zouden centraal verzameld worden door de NCTV zodat men ze voor de communicatie ‘achter de hand had’. Ook hier was sprake van overdrijving.
Schending van de Code van Neurenberg
Verder schrijft de Code van Neurenberg voor dat er sprake moet zijn van een vrije keuze, zonder andere (verborgen) vormen van beperking of dwang. Eerder bleek al hoe de Nederlandse beleidsmakers de vrije keuze beïnvloedden door vaccinatiedrang.
Van den Bos: “Concluderend kan worden gesteld dat in Nederland bedrog, dwang, overdrijving en andere verborgen vormen van beperking of dwang hebben plaatsgevonden tijdens de vaccinatiecampagne, waardoor er sprake is van een schending van de Code van Neurenberg.”
Lees hier het hele Wob-onderzoek van Cees van den Bos.
Over de auteur: Robin de Boer is economisch geograaf. Volg hem hier op Substack.
