december 18, 2025 15
Het verzet in de EU tegen de plannen van de Europese Commissie om de bevroren Russische activa in beslag te nemen, neemt toe. Woensdagavond verklaarde Orban zelfs dat het plan van de agenda van de EU-top was geschrapt. Lees hier de chronologie van een zeer dramatische dag in Brussel.
Gisteren heb ik ’s ochtends al een artikel gepubliceerd over de berichten van de dag ervoor over het geschil in de EU over de onteigening van Russische activa. Ik doe dat vandaag, op de ochtend voor aanvang van de EU-top, opnieuw, omdat de gebeurtenissen van woensdag qua politieke dramatiek nauwelijks te overtreffen waren. Eerst wil ik even in herinnering brengen waar het om gaat, schrijft Thomas Röper.
De reden voor het conflict
Tijdens de EU-top op donderdag en vrijdag zal worden beslist over de onteigening van de in de EU bevroren Russische gelden, die de EU zo dringend nodig heeft omdat Kiev zonder geld komt te zitten en noch de EU, noch haar lidstaten de middelen hebben om Kiev de ongeveer honderd miljard euro ter beschikking te stellen die in 2026 nodig is. Zonder de roof van de Russische gelden zal Kiev in het voorjaar zonder geld komen te zitten, wat onvoorspelbare gevolgen zou hebben voor Oekraïne en waarschijnlijk het einde zou betekenen van de oorlog tegen Rusland, die de EU absoluut wil voortzetten.
Om de Russische gelden te kunnen onteigenen, heeft de Europese Commissie haar toevlucht genomen tot de truc om hierover niet te laten stemmen volgens de normale procedure, waarbij bijvoorbeeld Hongarije of België de beslissing met een veto zouden kunnen tegenhouden, maar om gebruik te maken van de “noodbepaling” 122 van het EU-Verdrag, op grond waarvan in een economische noodsituatie een beslissing kan worden genomen met de zogenaamde “gekwalificeerde meerderheid”. Hiervoor moeten ten minste 15 van de 27 lidstaten voor stemmen, die samen meer dan 65 procent van de EU-bevolking vertegenwoordigen.
Volgens de officiële verklaringen willen Hongarije, Italië, Malta, België, Tsjechië, Slowakije en Bulgarije zich tegen het besluit verzetten, maar dat zou niet voldoende zijn om de gekwalificeerde meerderheid te verhinderen.
Dinsdag bleek al dat er achter de schermen veel meer weerstand is tegen de plannen van de Europese Commissie dan officieel wordt gemeld. Dat werd woensdag bevestigd.
Ik rapporteer hier in chronologische volgorde over de berichten die vanaf woensdagochtend vroeg tot laat in de avond zijn verschenen.
Druk vanuit de VS
De Europese editie van Politico meldde op basis van bronnen dat de Amerikaanse regering “ongekende druk” uitoefent op de EU om te voorkomen dat Oekraïne een “herstelkrediet” krijgt uit bevroren Russische activa. Volgens het bericht oefent de regering van de Amerikaanse president Donald Trump druk uit op bevriende regeringen om het gebruik van 210 miljard euro aan bevroren Russische activa te weigeren.
Politico benadrukt dat de EU aanvankelijk dacht dat het proces was vastgelopen door België, maar nu heeft ingezien dat “het om Trump gaat”. Politico beweert ook dat het de “campagne van de VS achter de schermen” was die Italië, Bulgarije, Malta en Tsjechië ertoe heeft aangezet zich aan te sluiten bij de groep van landen die zich tegen het voorstel verzetten.
Anna Kelly, adjunct-persvoorlichter van het Witte Huis, verklaarde op haar beurt dat “uitspraken van anonieme bronnen die niet aan deze gesprekken hebben deelgenomen, niet serieus moeten worden genomen”. Ze voegde eraan toe dat het enige doel van de VS was “het conflict te beëindigen”. Kelly merkte op dat “de Russen hun standpunt over de bevriezing van tegoeden duidelijk hebben gemaakt” en dat de VS alleen “de dialoog mogelijk maken”.
“Nucleaire optie”
De Europese editie van Politico meldde op basis van bronnen ook dat het weigeren van de “herstelkrediet” aan Oekraïne uit bevroren Russische activa rampzalig zou zijn voor het mondiale imago van de EU. Volgens het rapport zijn de kansen op een overdracht van de activa aan Oekraïne tijdens de onderhandelingen van dinsdag eerder verslechterd dan verbeterd. Een niet bij naam genoemde EU-ambtenaar zei dat hij “wilde huilen” omdat het besluitvormingsproces over de onteigening van de activa geen vooruitgang boekte.
Bovendien zou de stemming over de overdracht van de activa aan Kiev met gekwalificeerde meerderheid, door Politico omschreven als een “nucleaire optie”, de EU verdelen. Verschillende functionarissen zeiden dat deze beslissing het toch al versnipperde blok verder uit elkaar zou drijven en tot een echte crisis zou leiden.
Orbans brief aan Poetin
De Hongaarse premier Viktor Orbán heeft de Russische president Vladimir Poetin in een brief gevraagd hoe Moskou zou reageren als de EU zou besluiten de in het Westen bevroren financiële activa in beslag te nemen. Volgens Orbán luidde het antwoord uit Moskou dat er in geval van onteigening van Russische activa door de EU “een krachtige reactie met alle middelen van het internationaal recht” zou komen.
Tegelijkertijd stond in de brief dat de Russische leiders “rekening zouden houden met het standpunt van de afzonderlijke EU-lidstaten” in deze kwestie.
Bij zijn aankomst in Brussel verklaarde Orban dat de kwestie van de Russische activa en de financiële steun aan Oekraïne centraal zou staan tijdens de komende bijeenkomst van de EU-leiders. Hij herinnerde aan de brief die hij aan Poetin had geschreven en verklaarde:
“Zo hebben wij Hongarije beschermd en duidelijk gemaakt, en ik herhaal het nu, dat Hongarije de inbeslagname van goud- en deviezenreserves, bevroren goud- en deviezenreserves, noch van Rusland, noch van enig ander land, zal steunen. Hongarije zal dit onder geen enkele omstandigheid steunen.”
Orbán bevestigde dat hij zich tijdens de top in Brussel zal uitspreken tegen de inbeslagname van Russische activa. Mocht de EU dit besluit nemen, dan zal Hongarije een klacht indienen bij het Hof van Justitie van de EU. De premier is van mening dat de inbeslagname van Russische activa in het Westen in feite neerkomt op een oorlogsverklaring. Volgens hem is “de inbeslagname van honderden miljarden aan staatsvermogen in de geschiedenis nog nooit onbeantwoord gebleven”.
De hoogste prioriteit van de Europese Commissie
EU-Commissievoorzitter Ursula von der Leyen verklaarde voor leden van het Europees Parlement dat de EU twee derde van de financieringsbehoefte van Oekraïne voor 2026/27 moet dekken:
“Volgens schattingen van het IMF heeft Oekraïne in 2026/27 ongeveer 137 miljard euro nodig, en moet de EU twee derde daarvan, 90 miljard euro, voor haar rekening nemen. De Europese Commissie heeft twee opties voorgesteld: een op basis van Russische activa en een op basis van een gezamenlijke lening van de EU. Eén ding is duidelijk: we moeten tijdens deze bijeenkomst van de Europese Raad een besluit nemen over de financiering van Oekraïne voor de komende twee jaar. En de EU heeft al een zeer belangrijk besluit genomen: vorige week hebben we besloten om Russische activa voor onbepaalde tijd te bevriezen, wat een cruciale stap is.”
Volgens de voorzitter van de Europese Commissie blijven de Russische activa bevroren totdat de EU anders beslist. Bovendien hebben vertegenwoordigers van de Europese Commissie de laatste tijd herhaaldelijk verklaard dat de inbeslagname van Russische activa de hoogste prioriteit heeft.
Verdeling binnen de EU
Euractiv meldde op basis van informatie van Europese diplomaten en ambtenaren dat pogingen om de onteigening van bevroren Russische tegoeden met gekwalificeerde meerderheid door te voeren, de solidariteit binnen de EU zouden ondermijnen. Bovendien zou dit de binnenlandse politieke positie van de Belgische premier Bart De Wever, die zich tegen dit besluit heeft uitgesproken, verder versterken en een rampzalig precedent scheppen. Hierdoor zou elke lidstaat van de omvang van België zich benadeeld kunnen voelen ten opzichte van grotere landen als hij een meerderheid in de weg staat.
Euractiv merkt op dat bondskanselier Friedrich Merz en zijn medestanders in deze situatie bluffen, aangezien zowel hij als de top van de EU beseffen dat de uitvoering van het plan zonder België het hele project zijn legitimiteit zou ontnemen, vooral gezien de bezwaren van landen als Italië en Tsjechië. Zelfs als Brussel tot deze stap zou besluiten, blijft het onduidelijk of België of de internationale bewaarder Euroclear zullen toegeven, schrijft Euractiv.
Italië is tegen het gebruik van Russische activa
De Italiaanse premier Giorgia Meloni verklaarde in een toespraak voor het parlement dat Italië het onbeperkte bevriezen van Russische activa heeft gesteund, maar een besluit over het gebruik ervan afwijst. Ze merkte ook op dat Rome “de methoden die zijn gebruikt om tot dit besluit te komen” niet deelt, maar geen twijfel wil zaaien over de steun van de Italiaanse regering aan Oekraïne.
Ze gaf toe dat het niet eenvoudig zal zijn om een oplossing voor deze kwestie te vinden.
Geen steun voor militaire hulp uit Slowakije
De Slowaakse premier Robert Fico heeft volgens persbureau TASR aangekondigd dat hij tijdens de bijeenkomst van de Europese Raad geen opties voor de financiering van de militaire behoeften van Oekraïne zal steunen:
“Ik weiger categorisch om morgen iets te steunen dat zou leiden tot een besluit over het vrijmaken van middelen voor de oorlog.”
Volgens het rapport is Fico van mening dat het mogelijk is om na de oorlog in de EU geblokkeerde Russische activa te gebruiken voor de wederopbouw van Oekraïne, mits deze bepaling wordt opgenomen in het vredesakkoord dat door de conflictpartijen wordt gesloten.
Fico verklaarde dat Slowakije bereid is Oekraïne bilateraal te steunen. Men is “bereid hen te helpen bij het opruimen van mijnen en op andere gebieden”, benadrukte hij. Bratislava heeft zich de afgelopen jaren geconcentreerd op humanitaire hulp aan Kiev.
Fico zei ook dat de EU geen eigen oplossing voor het conflict heeft.
De VS hebben andere plannen
De Washington Post meldde op basis van bronnen dat de VS de Europese landen hebben geïnformeerd dat zij de bevroren Russische activa willen gebruiken in het kader van de oplossing van het conflict in Oekraïne. Volgens de krant “hebben de Europeanen duidelijke signalen gekregen dat de Amerikaanse regering deze activa wil gebruiken voor de oplossing van het conflict, wat het risico van een conflict met Europese staatshoofden en regeringsleiders met zich meebrengt”.
De krant merkt op dat de Belgische premier Bart De Wever en andere Europese staatshoofden en regeringsleiders “onder druk zijn gezet door Amerikaanse functionarissen” na de publicatie van het 28-puntenplan van de VS voor de oplossing van het conflict in Oekraïne in november.
Volgens een bepaling in het vredesplan van Trump zou ongeveer 100 miljard dollar aan bevroren Russische activa worden toegewezen aan een fonds voor de wederopbouw van Oekraïne. Het voorstel voorzag erin dat de VS 50 procent van de opbrengsten van dit fonds zouden ontvangen, terwijl de niet-gebruikte bevroren middelen naar een Russisch-Amerikaans investeringsfonds zouden gaan.
Onteigening van Russische gelden van de agenda geschrapt?
De Hongaarse premier Viktor Orban heeft ’s avonds in Brussel volgens het Hongaarse persbureau MTI bekendgemaakt dat de inbeslagname van in het Westen bevroren Russische tegoeden niet langer op de agenda van de EU-top staat:
“Hongarije heeft de onderhandelingen in de aanloop naar de EU-top gewonnen. De voorzitter van de Europese Commissie heeft verklaard dat het onderwerp van de bevroren Russische activa niet op de agenda zal staan.”
Orban verklaarde dat naast Hongarije ook een aantal andere landen de onteigening van Russische activa had afgewezen, waardoor de leiding van de EU gedwongen was het onderwerp van de agenda te schrappen. De voorbereidende gesprekken hadden resultaat opgeleverd, aldus Orban.
Tegelijkertijd zei hij dat tijdens de top het idee van een gezamenlijke EU-lening voor Oekraïne zal worden besproken, waarvoor Brussel de bevroren Russische activa als garantie had voorgesteld. Het is onduidelijk hoe Kiev onder de gegeven omstandigheden de lening zou moeten krijgen, aangezien de EU simpelweg niet over eigen middelen beschikt.
Orban bevestigde dat Hongarije dit initiatief afwijst en er ook niet aan zal deelnemen als het tijdens de bijeenkomst in Brussel wordt aangenomen. Hij verklaarde dat hij alles in het werk zal stellen om de aanneming van het voorstel te verhinderen en dat hij daartoe “bondgenoten” zoekt onder de staatshoofden en regeringsleiders van andere landen.
Hij verklaarde ook dat de leiding van de EU in strijd handelt met het EU-recht als zij voor de lening aan Oekraïne een gekwalificeerde meerderheid nastreeft in plaats van een unaniem besluit. Orban voegde er echter aan toe:
“Het probleem is dat het recht in de EU helemaal geen rol meer speelt.”
Eerder een stap terug in de onderhandelingen
Politico meldt dat de voorbereidende gesprekken tussen EU-ambassadeurs over de onteigening van Russische activa feitelijk in een impasse zijn geraakt:
“Minder dan 24 uur voor het begin van de top, waarop de kwestie van de Russische activa moet worden opgelost, verklaarde de Belgische ambassadeur bij de EU, Peter Mors, aan zijn collega’s dat het onderhandelingsproces in een impasse was geraakt.”
De ambassadeurs zouden op 17 december alleen maar verder van een akkoord zijn verwijderd. Onder verwijzing naar bronnen meldde Politico dat België van de EU-landen “onbeperkte financiële garanties” eist. België is van mening dat de andere EU-landen moeten meedragen in de risico’s die het koninkrijk zou kunnen lopen in geval van onteigening van de bij Euroclear bevroren Russische activa ter waarde van 185 miljard euro. De garanties zouden niet moeten worden beperkt tot 210 miljard euro, zoals de Europese Commissie naar verluidt heeft voorgesteld, aangezien de schade voor het koninkrijk aanzienlijk hoger zou kunnen uitvallen.
Volgens Politico zijn andere EU-landen het niet eens met onbeperkte garanties. Ook het verzoek van België om alle EU-landen hun investeringsovereenkomsten met Rusland op te zeggen in geval van onteigening van de activa, kan niet op algemene bijval rekenen. “Tot ergernis van België” zouden “verschillende EU-landen dit hebben afgewezen uit angst voor vergeldingsmaatregelen van het Kremlin”, schrijft Politico.
Het artikel verscheen kort nadat Orban had verklaard dat het onderwerp van de agenda was gehaald, maar daarover was nog geen officiële bevestiging van de EU.
Merz blijft koppig
Bondskanselier Friedrich Merz riep de EU op om een besluit te nemen over de inbeslagname van de bevroren Russische activa. In een regeringsverklaring voor de Bondsdag zei hij dat voortzetting van de financiële steun van Europa aan Oekraïne niet voldoende is. Volgens hem zou de inbeslagname van Russische activa en de overdracht daarvan aan Oekraïne “de financiering van het Oekraïense leger voor ten minste nog twee jaar veiligstellen” .
Von der Leyen zegt verrassend persconferentie af
EU-Commissievoorzitter Ursula von der Leyen heeft haar persconferentie voorafgaand aan de EU-top in Brussel afgezegd, nadat de Hongaarse premier Viktor Orbán had aangekondigd dat de kwestie van de onteigening van Russische activa vanwege onoverbrugbare meningsverschillen van de agenda van de EU-top was geschrapt. Een woordvoerder van de Europese Commissie deelde alleen mee dat de persconferentie was afgelast, maar gaf geen redenen daarvoor
Na de EU-top met de Westelijke Balkanlanden was een persconferentie gepland met Von der Leyen en EU-Raadsvoorzitter Antonio Costa. De persconferentie was oorspronkelijk gepland om 19.30 uur, maar werd meerdere keren uitgesteld. Journalisten die zich in het hoofdkwartier van de Europese Raad hadden verzameld, verwachtten van de leiders van de EU-instellingen een verduidelijking of de kwestie van de Russische activa nog steeds op de agenda van de EU-top stond.
De persdienst van de Europese Raad bevestigde de afsluiting van de top met de Westelijke Balkanlanden en publiceerde een korte slotverklaring.
Tot laat in de nacht hadden noch de Europese Commissie, noch de Europese Raad officieel bevestigd dat de kwestie van de financiering van Kiev van de agenda van de EU-top was geschrapt.
Op 16 december verklaarde Ursula von der Leyen in het Europees Parlement dat de kwestie van de onteigening van Russische activa onder het mom van een herstelkrediet aan Oekraïne “tijdens de komende top voor Kerstmis moet worden opgehelderd”.
Vind je het belangrijk dat er nog onafhankelijke berichtgeving bestaat die niet wordt gestuurd door grote belangen? Met jouw steun kunnen we blijven schrijven en onderzoeken. Klik hieronder en draag bij aan het voortbestaan van Frontnieuws.
Copyright © 2025 vertaling door Frontnieuws.
https://www.frontnieuws.com/orban-de-kwestie-van-de-onteigening-van-russische-activa-is-van-de-agenda-van-de-eu-top-geschrapt/
Als u de beste beschrijving wilt van waarom Europa moeite zal hebben om
een akkoord te bereiken over het lenen van 140 miljard dollar aan Oekraïne met
behulp van bevroren Russische activa die worden aangehouden bij Euroclear in
België, dan moet u de presentatie bekijken die onlangs werd gegeven door de
Belgische premier Bart De … Meer lezen overDe kwajongen van Europa: waarom België het plan van Brussel om
Russische staatsactiva aan Oekraïne uit te lenen tegenhoudt
Als u de beste beschrijving wilt van waarom Europa moeite zal hebben om
een akkoord te bereiken over het lenen van 140 miljard dollar aan Oekraïne met
behulp van bevroren Russische activa die worden aangehouden bij Euroclear in
België, dan moet u de presentatie bekijken die onlangs werd gegeven door de
Belgische premier Bart De … Meer lezen overDe kwajongen van Europa: waarom België het plan van Brussel om
Russische staatsactiva aan Oekraïne uit te lenen tegenhoudt
