27.4K Volgers
Alarmsignalen
in Brussel
Artikel door businessam.be
• 4u • 2/09/2025 3 minuten leestijd
Toenemend drugsgeweld, schietpartijen, kalashnikovs in de metro
en een noodkreet van de procureur … de veiligheidsproblemen in Brussel werden
de voorbije maanden pijnlijk in de verf gezet. Dat is geen nieuw probleem. Uit
Europese misdaadcijfers komt al langer een verontrustend beeld van Brussel naar
voor. In de ranglijst van Europese hoofdsteden stond Brussel in 2023 tweede
voor moord en voor diefstal met geweld, derde voor diefstal, vierde voor
inbraak en vijfde voor fysiek geweld (telkens in verhouding tot het aantal
inwoners). In een ranglijst die die vijf combineert, staat Brussel zelfs
helemaal bovenaan. En de recente nieuwsberichten suggereren dat de situatie
sinds 2023 niet aan het verbeteren is. Dat is een drama voor de leefbaarheid in
Brussel, en uiteraard ook voor de internationale aantrekkingskracht en het
economische potentieel van onze hoofdstad. Veiligheid is een basisvoorwaarde
voor een goed werkende economie, en ook een absolute kerntaak van de overheid.
Alarmsignalen
in Brussel
Tegenvallende
groei
Die
veiligheidsproblematiek komt bovenop een reeks andere problemen. Zo hapert de
Brusselse economie al langer: de voorbije 25 jaar groeide die met gemiddeld 1%
per jaar, terwijl dat in Vlaanderen en Wallonië respectievelijk 1,8 procent en
1,4 procent was. De Brusselse groei is trouwens ook gevoelig trager dan die in
de meeste andere Europese hoofdsteden. En dat zal nog eerder verslechteren dan
verbeteren. Volgens de recentste vooruitzichten van het Planbureau kijkt
Brussel de komende jaren aan tegen een economische groei van amper 0,7 procent
per jaar.
Alarmsignalen
in Brussel
Onhoudbare
budgettaire situatie
En
dan is er uiteraard ook nog de dramatische budgettaire toestand. Volgens het
Planbureau blijft het begrotingstekort van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
de komende jaren hangen rond 24 procent van de inkomsten. Daardoor loopt de
schuld verder op, wat zich vertaalt in een alsmaar toenemend gewicht van de
rentelasten op die schuld. Opnieuw volgens het Planbureau nemen die toe van nog
2 procent van de inkomsten in 2020 naar bijna 12 procent tegen 2030. Zonder
hervorming van de financiering van Brussel (weinig waarschijnlijk),
doortastende besparingen en/of veel sterke economische groei is de Brusselse
budgettaire situatie uitzichtloos. Extra belastinginkomsten zijn geen
mirakeloplossing in een situatie waarbij bedrijven in de hoofdstad al zwaarder
belast worden dan in de rand.
In
de rest van het land wordt nog amper opgekeken van de Brusselse problematiek.
Daarbij wordt nogal eens vlot vergeten dat Brussel een essentieel deel is van
de Belgische economie. Brussel is goed voor 17 procent van de economische activiteit
in ons land, en zelfs voor 21 procent van de private dienstverlening. In de
hypothetische situatie waarbij we de regio’s als afzonderlijke entiteiten
zouden beschouwen, is Brussel de belangrijkste afzetmarkt voor Vlaanderen (goed
voor 15 procent van de Vlaamse ‘export’, en belangrijker dus dan de buurlanden)
en de tweede belangrijkste afzetmarkt voor Wallonië (18%). Tegelijkertijd laten
we in Brussel ook heel wat economisch potentieel liggen. Brussel is dan wel
goed voor 17 procent van de economische activiteit in België, in andere
Europese hoofdsteden bedraagt dat aandeel gemiddeld 28 procent.
Onaanvaardbare
politieke spelletjes
Brussel
heeft een veiligheidsprobleem, een probleem van ondermaatse economische groei,
een armoedeprobleem, een budgettair probleem … En politici die daar opmerkelijk
gerust in lijken. De aanhoudende politieke spelletjes in Brussel zijn absoluut
onaanvaardbaar. Brussel heeft dringend nood aan een ernstig veiligheidsbeleid,
en een ernstig economisch-financieel beleid. Door de huidige situatie en het
ontbreken van enig uitzicht op beterschap worden bedrijven vandaag eerder
weggepest uit de hoofdstad, wat de neerwaartse dynamiek nog dreigt te
versnellen. Dat zou uiteraard nefaste gevolgen hebben voor Brussel, maar ook
voor onze hele Belgische economie. Dat mag stilaan gaan doordringen op alle
beleidsniveaus.
Bart
Van Craeynest
Hoofdeconoom
bij Voka en auteur van ‘België kan beter’
