27 september 2025
Een recent wetenschappelijk onderzoek laat zien dat we dagelijks tot wel 68.000 microplasticdeeltjes inademen, een extreem hoog getal dat honderd keer hoger ligt dan eerdere schattingen. Deze minuscule plastic fragmenten zweven constant door de lucht in onze huizen en auto’s, vaak onzichtbaar voor het blote oog. In dit artikel nemen we de studie onder de loep en geven we praktische tips om je tegen microplastic in de lucht te beschermen.
De onderzoekers namen luchtmonsters in hun eigen woningen en auto’s (1). Met behulp van geavanceerde analysemethoden ontdekten ze dat er gemiddeld 528 plasticdeeltjes per kubieke meter lucht in woningen hingen. In auto’s was het aantal zelfs nog hoger: 2238 deeltjes per kubieke meter. Het meest zorgwekkende was dat 94 procent van deze deeltjes kleiner was dan 10 micrometer, klein genoeg om diep in onze longen door te dringen. Deze minuscule plastic fragmenten ontstaan door de voortdurende afbraak van kunststoffen om ons heen: synthetische kleding die vezels afgeeft tijdens het dragen, autobanden die slijten op het asfalt, plastic verpakkingen die langzaam degraderen, en zelfs onze meubels en tapijten die microdeeltjes afgeven.
Wat doet microplastic met ons lichaam?
Het wordt steeds duidelijker dat het inademen van microplastic grote gevolgen voor onze gezondheid kan hebben. Eenmaal in de longen kunnen deze deeltjes vele schadelijke processen in gang zetten. Studies tonen aan dat ze ontstekingsreacties veroorzaken in longweefsel, wat kan leiden tot chronische longproblemen (2, 3). De kleinste deeltjes kunnen zelfs de longbarrière passeren en in onze bloedbaan terechtkomen, waardoor ze door het hele lichaam worden verspreid en het risico op ontstekingen en ziektes zoals kanker kunnen verhogen (4, 5).
Een Amerikaans onderzoek bracht pas nog een verontrustende link aan het licht tussen microplastics en hart- en vaatziekten (6). In vernauwde halsslagaders vonden onderzoekers tot wel vijftig keer meer micro- en nanoplastics dan in gezonde bloedvaten. Mensen die een beroerte of tijdelijke blindheid hadden doorgemaakt, hadden opvallend veel van deze plastic fragmenten in hun aderen. Dit lijkt erop te wijzen dat microplastics bijdragen aan de vorming van gevaarlijke plaques in bloedvaten.
Dan hebben we het nog niet eens gehad over de toxines die microplastics kunnen afgeven. Deze deeltjes fungeren als dragers voor giftige chemicaliën zoals bisfenol A (BPA), weekmakers (ftalaten), stabilisatoren, vlamvertragers en antimicrobiële middelen (7, 8). Eenmaal in de longen geven ze deze schadelijke stoffen direct af aan ons lichaam, met alle gevolgen van dien. Uit onderzoek op dieren en cellen blijkt dat microplastics de vruchtbaarheid kunnen aantasten, de ontwikkeling van ongeboren baby’s kunnen verstoren, schade kunnen aanrichten aan ons DNA, organen kunnen beschadigen en ons afweersysteem kunnen verzwakken (9, 10).
Lucht binnenshuis vaak slechter dan buiten
De meeste mensen denken dat de buitenlucht het meest vervuild is, maar het tegendeel blijkt waar. Binnenlucht bevat tot acht keer meer microplastics dan buitenlucht (11). Dit komt doordat (fijn)stof en microplastics zich in binnenruimtes makkelijker ophopen, vooral bij onvoldoende ventilatie. Een studie wees zelfs uit dat de hoeveelheid microplastic in de vorm van afgebroken stof in binnenruimtes zelfs 39 keer hoger kan zijn dan in de buitenlucht (12). Volgens de EPA kan de binnenlucht tot 100 keer vervuilder zijn dan de buitenlucht (13). Aangezien we zo’n 90 procent van onze tijd binnenshuis doorbrengen, is dit een verontrustende bevinding (14). Onze huizen zijn dus helaas ideale broedplaatsen voor microplasticvervuiling. Synthetische kleding geeft bij elke beweging vezels af. Deze vezels dwarrelen neer op tapijten en meubels, waar ze zich ophopen. Bij elke voetstap of luchtstroom worden ze opnieuw de lucht in geblazen. Het is een vicieuze cirkel van vervuiling die we zelf in stand houden. Ook de droger speelt een belangrijke rol in deze vervuiling. Bij het drogen van synthetische kleding komen enorme hoeveelheden microplastic vezels vrij, die via de afvoer in de binnenlucht van de woning terechtkomen en vervolgens jarenlang als huisstof in onze woning kunnen blijven hangen (15, 16).
Praktische tips voor schonere lucht
Hoewel microplasticvervuiling een complex probleem is, zijn er gelukkig vele stappen die we kunnen nemen om onze blootstelling in huis te verminderen (17):
- Kies voor natuurlijke materialen: De meest effectieve stap is het vervangen van synthetische kleding en beddengoed door natuurlijke alternatieven zoals katoen, wol en linnen. Deze materialen geven veel minder vezels af en zijn vriendelijker voor zowel je gezondheid als het milieu. Hetzelfde geldt voor vloerbedekkingen, tapijten, gordijnen en meubelbekleding.
- Regelmatig en grondig schoonmaken: Regelmatig dweilen met een vochtige doek helpt om neergeslagen microplastics te verwijderen voordat ze opnieuw de lucht in kunnen komen. Gebruik bij voorkeur een stofzuiger met HEPA-filter en neem regelmatig alle oppervlakken af met een vochtige doek.
- Vermijd de droger: Hang synthetische kleding liever op om te drogen in plaats van de droger te gebruiken. Als je wel een droger moet gebruiken, ventileer de ruimte na gebruik dan goed.
- Ventileer bewust: Open regelmatig ramen en deuren om voor frisse lucht te zorgen. Hoewel buitenlucht ook microplastics bevat, is de concentratie meestal lager dan binnenshuis. Ventilatie verdunt de concentratie in de binnenlucht aanzienlijk.
- Investeer in een goede luchtreiniger: Een luchtreiniger met HEPA-filter kan een groot verschil maken (18, 19, 20). Deze filters kunnen deeltjes tot 0,3 micrometer opvangen, precies de grootte van veel microplastics. Let er wel op dat je het filter hoog genoeg zet op een centrale plek in de kamer en uiteraard tijdig de filters vervangt.
Slotwoord
De wetenschap over het schadelijke effect van microplastic staat nog in de kinderschoenen, maar duidelijk is al dat het een zorgwekkend probleem is. Het zou niet verbazen als de gevaren van microplastic net als bij asbest en roken pas later volledig erkend en serieus genomen worden. Bewustwording van wat er in onze lucht zweeft, is de eerste stap naar betere bescherming. Een goede luchtreiniger met HEPA-filter kan een groot verschil maken in de luchtkwaliteit van je huis. Deze filters kunnen deeltjes tot 0,3 micrometer opvangen, precies de grootte van veel microplastics. Let er wel op dat je het apparaat een centrale plek zet in de kamer en tijdig de filters vervangt. Met een relatief kleine investering kun je zo een groot verschil maken in de luchtkwaliteit van je huis en daarmee in je gezondheid.
Om je een handje te helpen bieden we deze week € 20,- korting op deze luchtreiniger met code schonelucht20 in onze webshop.
