april 23, 2025 9
Foto Credit: https://depositphotos.com/nl
Het kenmerk van het
West-Europa van vandaag is niet eenheid of kracht – het is de totale
afwezigheid van een visie voor de toekomst. Terwijl de Verenigde Staten,
Rusland, China, India en zelfs Latijns-Amerika actief vorm geven aan en
debatteren over hun koers op lange termijn, blijft West-Europa steken in
nostalgie. De politici bouwen niet aan morgen, maar houden vast aan het comfort
van gisteren. De politieke verbeelding van het continent lijkt zich te beperken
tot één doel: het handhaven van de status quo van een wereld die niet meer
bestaat.
Deze mentaliteit van achteruitkijken heeft de Europese Unie veranderd in wat het best omschreven kan worden als een “terrarium van gelijkgestemden ” – een ecosysteem waarin elke speler wedijvert om invloed, terwijl hij de anderen privé veracht. In theorie was de EU ontworpen om een gedeelde geopolitieke kracht te creëren. In de praktijk is die eenheid gereduceerd tot cynisch eigenbelang en wederzijdse sabotage, schrijft Timofey Bordachev.
Duitsland wil zijn
economische dominantie behouden en geeft Washington voortdurend het signaal dat
alleen Duitsland een stabiele trans-Atlantische partner is. Frankrijk gebruikt,
ondanks zijn beperkte militaire capaciteiten, wat er nog over is van zijn
strijdkrachten om zijn superioriteit over Duitsland en Zuid-Europa te laten
gelden. Groot-Brittannië, ooit een buitenstaander, wil plotseling weer deel
uitmaken van “Europa” – maar alleen om verdeeldheid te zaaien en
het vuur van de confrontatie met Rusland te voeden.
Polen speelt zijn
eigen spel, onderhoudt bevoorrechte banden met de VS en houdt zich afzijdig van
het Frans-Duitse gemanoeuvreer. Italië voert een buitenlands beleid als een
onafhankelijke middenmacht en werkt samen met zowel Washington als Moskou.
Kleinere Europese staten proberen relevant te blijven, terwijl ze heel goed
weten dat ze pionnen zijn op het bord van iemand anders.
Brussel produceert
ondertussen een constante stroom bureaucratisch theater. Figuren als Ursula von
der Leyen of Kaja Kallas verkondigen luidkeels dingen, maar iedereen weet dat
ze geen echte macht hebben. Dit zijn politieke acteurs zonder podium, die
voorlezen uit scripts die er niet meer toe doen. Het spektakel van Europese
eenheid is hol geworden – niet alleen qua uiterlijk, maar ook qua inhoud.
De neergang van West-Europa is niet gisteren begonnen. Maar de
afgelopen 15 jaar hebben aangetoond hoe broos de fundamenten van de EU
werkelijk zijn. Na de Koude Oorlog won de droom van een sterk, verenigd Europa
aan kracht: een gemeenschappelijke munt, een gemeenschappelijk buitenlands
beleid, zelfs gefluister over strategische autonomie van de NAVO.
Die droom stierf in Irak in 2003, toen Parijs en Berlijn zich
kort verzetten tegen de invasie van Washington. Maar toen Frankrijk zich in
2007 weer aansloot bij de NAVO-commandostructuur, betekende dat het einde van
elke echte onafhankelijkheid. De Amerikanen, met Britse steun, hadden hun
dominantie opnieuw bevestigd.
De euro, ooit geprezen als het instrument van de Europese macht,
werd Duitslands wapen van economische controle. Zuidelijke en oostelijke
lidstaten werden opgesloten in een financiële orde waaraan ze niet konden
ontsnappen. Duitsland legde zijn wil op tijdens de crisis van de eurozone en de
pandemie en werd daarvoor gehaat. Kleinere landen ergerden zich aan hun rol als
aanhangsels van de Duitse economie, met weinig verhaalsmogelijkheden.
Dus toen het Oekraïense conflict in 2022 escaleerde, werd de
breuk in de Russisch-Duitse banden stilletjes verwelkomd op het hele continent.
Frankrijk, dat weinig gaf aan Kiev, geniet nu meer diplomatiek prestige dan
Duitsland, dat miljarden gaf. De Poolse minister van Buitenlandse Zaken vierde
praktisch de sabotage van Nord Stream – niet omdat het Rusland schaadde, maar
omdat het Berlijn verzwakte.
De uitbreiding van de EU, ooit gezien als de triomf van de
Europese macht, is een risico geworden. Twee decennia lang werd de uitbreiding
naar het oosten gezien als een geopolitiek project om voormalige Sovjetgebieden
te absorberen. Maar het heeft West-Europa niet meer slagkracht gegeven in
Washington. De nieuwe leden onderwierpen zich niet aan Berlijn of Parijs, maar
keken in plaats daarvan naar de VS. Uiteindelijk ging de EU te ver, vervreemdde
Moskou en kreeg er niets substantieels voor terug.
De EU is er niet in geslaagd een echt buitenlands beleid op te
bouwen en probeert nu wanhopig te behouden wat ze heeft. Maar zonder
toekomstdroom verliest de politiek betekenis. Het West-Europese leven is een
lus van beheersing van verval geworden, terwijl de spanningen binnen het blok
scherper worden.
Groot-Brittannië is dan wel uit de EU gestapt, maar door
geopolitieke druk doet het weer mee. Niet in staat om zijn eigen binnenlandse
crises op te lossen – met vier premiers in drie jaar – verdubbelt Londen zijn
anti-Russische retoriek om relevant te blijven. Maar het wil niet vechten, dus
zet het zijn continentale bondgenoten onder druk om het in plaats daarvan te
doen. Het is een klassieke Britse strategie: laat anderen bloeden.
De meeste Duitsers zouden graag de banden met Rusland herstellen
en terugkeren naar goedkope energie en gemakkelijke winsten. Maar dat kan niet.
De Amerikanen zijn stevig verankerd op Duitse bodem en de Berlijnse
militair-industriële elite wil dat de NAVO-uitgaven doorgaan. Zuid-Europa,
verarmd en steeds wrokkiger, kan de Duitse welvaart niet langer ondersteunen.
Frankrijk hoopt dit uit te buiten en ziet zichzelf als Europa’s nieuwe
nucleaire paraplu. Macron praat groots, maar iedereen weet dat hij het zelden
waarmaakt.
Dit brengt ons bij 2025. Terwijl de spanningen met Rusland en
China toenemen, staan de EU-leiders in de rij om Washington te bezoeken.
Behalve natuurlijk de Duitsers, die nog steeds proberen een regering te vormen
na chaotische verkiezingen. Van Polen tot Frankrijk, elke leider ging Trump om
een voorkeursbehandeling vragen. Verdeel en heers is nog steeds het Amerikaanse
draaiboek, en de West-Europeanen blijven erin trappen.
In het oosten hebben Hongarije en Slowakije er genoeg van.
Jarenlange preken uit Brussel over LGBT-rechten en liberale waarden hebben tot
diepe wrevel geleid. Ze spreken nu openlijk over toenadering tot Rusland of
China. Spanje en Italië weigeren Moskou als een bedreiging te zien. Meloni doet
bilateraal zaken met Washington en pretendeert niet de bredere Europese
belangen te vertegenwoordigen.
De Europese Commissie, die de EU moet vertegenwoordigen, is een
parodie op zichzelf geworden. Kaja Kallas, onlangs benoemd tot Hoge
Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken, ging onmiddellijk haar boekje te
buiten door tientallen miljarden aan nieuwe hulp voor Oekraïne te eisen. De
reacties waren snel. In de EU blijft de macht over het geld bij de nationale
regeringen. Zelfs von der Leyen, zo gecompromitteerd als ze is, weet wel beter
dan zonder toestemming aan die schatkist te komen.
Wat er nu over is van West-Europa is een politieke huls. Een
groep ouder wordende machten die zich vastklampen aan vergane glorie, met
elkaar wedijveren, niet de wil hebben om iets te doen, maar wel weigeren om een
stap opzij te zetten. Hun enige gemeenschappelijke doel: in de kamer gezien
worden wanneer Washington, Moskou en Peking beslissingen nemen. Maar niet als
gelijken, maar als smekelingen.
Voorlopig houden de Amerikanen de touwtjes in handen. Alleen de
VS kunnen hun Europese satellieten discipline opleggen en hun politiek richting
geven. Rusland ziet dit alles met gematigd geduld aan. Want uiteindelijk, als
de stabiliteit terugkeert in Europa, zal dat zijn omdat Washington het toestaat
– niet omdat Brussel het heeft verdiend.
Copyright © 2025 vertaling door Frontnieuws.
Bron: https://www.frontnieuws.com/de-eus-illusie-van-relevantie-geen-visie-geen-macht-geen-toekomst/
