West-Europa glijdt af naar autoritarisme
juni 6, 2025
European Parliament
/ Flickr / (CC BY 2.0)
De ingeslagen koers
moet worden aangehouden, ook verkiezingen mogen daar geen verandering in
brengen. Nergens wordt deze cynische opvatting van democratie zo duidelijk in
praktijk gebracht als in de landen van West-Europa. Dit heeft geen kans van
slagen op de lange termijn. Het leidt tot autocratie.
De Poolse premier
Donald Tusk wil het vertrouwen op het spel zetten na het succes van zijn
politieke tegenstander Karol Nawrocki bij de presidentsverkiezingen. Geert
Wilders laat de regering in Nederland vallen omdat hij zijn migratiekritische
koers in de huidige coalitie niet kan doorvoeren. Hierdoor komen nog twee
EU-landen in turbulente politieke wateren terecht. Dat er in Duitsland stabiele
verhoudingen heersen, is eerder een droom dan werkelijkheid. Bondskanselier
Friedrich Merz heeft even weinig steun onder de Duitse bevolking als Emmanuel
Macron in Frankrijk of Keir Starmer bij de Britten. Merz verklaart het welzijn
van andere landen tot staatsraison en belooft de mensen daar onvoorwaardelijke
solidariteit, terwijl hij de Duitsers harde bezuinigingen in het vooruitzicht
stelt. Dat wekt enerzijds weinig vertrouwen, maar is anderzijds symptomatisch
voor de toestand van de West-Europese democratieën. Het gaat niet meer om het
land en de bevolking, maar om iets heel anders. De politiek heeft zich van
zichzelf vervreemd, schrijft Gert Ewen Ungar.
De EU-lidstaten en
de EU zelf zetten, tegen de in verkiezingen uitgesproken wil van de bevolking
in, een beleid voort dat geen draagvlak heeft onder de bevolking, stellen vóór
de verkiezingen wetten op die de ingeslagen koers voor de periode na de
verkiezingen moeten vastleggen, breken verkiezingsbeloften op grote schaal,
kortom, ze keren het basisidee van de democratie om en maken het zo absurd. Dat
basisidee is dat de wil van het volk een doorslaggevende invloed heeft op de
politiek. In de kernlanden van West-Europa is dat duidelijk steeds minder het
geval. De regeringen geven, om het maar eens op zijn zachtst gezegd, geen moer
om de wil en het welzijn van hun eigen volk.
Verkiezingen worden
als een puur ritueel gehouden. De wil van de kiezer wordt als een storende
factor beschouwd en moet uit het politieke proces worden geweerd. Dat steeds
meer mensen het gevoel hebben dat Duitsland en de EU afglijden naar een soort
dictatuur, komt dan ook simpelweg omdat dat zo is.
De burgers staan
met hun gevoel niet helemaal alleen. Vooral de leiderschapskwaliteiten van
EU-Commissievoorzitter Ursula von der Leyen worden ook bekritiseerd door
vertegenwoordigers van het politieke establishment. Op 4 juni publiceerde het
tijdschrift Politico een interview met
de voormalige Franse premier Michel Barnier, die waarschuwt voor een afglijden
van de EU naar autoritarisme. Voormalig EU-commissaris Thierry Breton trad
afgelopen najaar al af na een meningsverschil met Von der Leyen. Hij had de
voorzitter van de Commissie “twijfelachtig bestuur” verweten. Daarbij zat de
Fransman eigenlijk op de lijn van de partij. Hij is namelijk in belangrijke
mate verantwoordelijk voor de repressieve digitale wetgeving van de EU, die de
deur wijd openzet voor censuur van het internet.
Steeds meer
politici in de EU-lidstaten waarschuwen voor een afglijden van de EU naar
autoritarisme, naast Viktor Orbán en Robert Fico ook de oppositie in Roemenië
en Polen. Zij worden doorgaans afgeschilderd als rechts en nationalistisch,
omdat de EU zichzelf profileert als een links-liberaal vredesproject. Dat
alleen al laat zien hoe verwrongen het zelfbeeld inmiddels is.
Von der Leyen staat
daarbij symbool voor een systeem van geïnstitutionaliseerde vriendjespolitiek
en corruptie in West-Europa. Mislukkeling in hun ambt worden niet aan de kant
gezet, waar ze geen verdere schade kunnen aanrichten, maar worden
weggepromoveerd. Von der Leyen is het schoolvoorbeeld van een mislukkeling in
haar ambt. Ze heeft geen enkele succes op haar naam staan, haar politieke
carrière is bezaaid met schandalen – en na elk schandaal klom ze weer een paar
treden op de carrièreladder. Ondanks het ontbreken van enige kwalificaties
heeft ze de hoogste functie binnen de EU weten te bereiken. De fout zit in het
systeem.
De politieke
strategie van Von der Leyen is om met alle macht vast te houden aan de
ingeslagen koers. Niet nadenken, niet analyseren, niet corrigeren. Ze is
evenmin in staat tot een politieke visie als ze in staat is om de gevolgen van
haar beleid voor de EU en haar burgers op een adequate manier af te wegen.
Von der Leyen heeft
zich afgesloten en zich omringd met ja-knikkers en slijmballen. Vakbekwaamheid
heeft bij de samenstelling van de huidige Commissie nauwelijks een rol
gespeeld. Het beste voorbeeld: de EU-buitenlandvertegenwoordiger Kaja Kallas.
Haar handelsmerk is het totale gebrek aan diplomatiek talent. Toch kreeg ze de
functie van Europese topdiplomate. Ze kreeg die juist omdat ze er totaal ongeschikt
voor is. Ze blaft naar Rusland, meer kan ze niet, meer hoeft ze ook niet te
kunnen. Met zulke mensen kun je natuurlijk geen toekomst vormgeven.
Dit systeem van
afscherming, gebrek aan competentie en onwetendheid maakt de EU instabiel,
omdat het adequate reacties in de weg staat. Toen Von der Leyen, gekleed in de
nationale kleuren van Oekraïne, verkondigde dat Rusland door de sancties in
moeilijkheden verkeert en halfgeleiders uit wasmachines en koelkasten moet
halen om militair materieel te repareren, was dat komisch met een zeer
tragische bijsmaak, want Von der Leyen gelooft zelf de onzin die ze vertelt.
Ze gelooft het
waarschijnlijk zelfs vandaag nog. Omdat het vermogen om te analyseren en fouten
te corrigeren ontbreekt, wordt nu het 18e sanctiepakket uitgewerkt. Omdat de
olieprijsplafond niet werkte, wordt deze nu verlaagd, omdat de Russische markt
niet instortte, wordt nu ook nog de laatste kleinigheden gesanctioneerd. Het
optreden van de EU is al lang niet meer te verklaren met begrippen als
rationaliteit en redelijkheid. Het is waanzin in pathologische zin. Met het 18e
sanctiepakket moet worden bereikt wat de voorgaande 17 pakketten niet hebben
kunnen bereiken: Rusland economisch ruïneren. Wat was dan het doel van de
voorgaande 17 pakketten?
Wat voor Brussel
geldt, geldt natuurlijk ook voor Berlijn. Ook daar houdt men tegen alle
redelijkheid en tegen de wil van de kiezer vast aan de eens ingeslagen koers en
herhaalt men alle fouten uit het verleden: militarisering en bewapening voor de
oorlog tegen Rusland. Ook deze waanzin heeft een methode.
Maar, en dat is het
goede nieuws, in tegenstelling tot 1914 en 1939 is de stemming in de Duitse
samenleving vandaag de dag anders. Terwijl de regeringen in de West-Europese
hoofdsteden, in Berlijn, Parijs, Londen en Brussel, zich voorbereiden op een
grote oorlog, hebben ze deze keer geen steun in hun eigen samenlevingen. Ze zullen
zonder volk ten oorlog moeten trekken. Want terwijl de politieke elites
duidelijk niets hebben geleerd van de gebeurtenissen van de 20e eeuw en daarom
bereid zijn om de fouten als in een waanzinnige dwang te herhalen, hebben de
West-Europese samenlevingen de les van de 20e eeuw wel degelijk begrepen. Nu
zijn er alleen nog regeringen nodig die bij dit besef passen. Daar moeten de
West-Europese samenlevingen aan werken.
Dit systeem van
afscherming, gebrek aan competentie en onwetendheid maakt de EU instabiel,
omdat het adequate reacties in de weg staat. Toen Von der Leyen, gekleed in de
nationale kleuren van Oekraïne, verkondigde dat Rusland door de sancties in
moeilijkheden verkeert en halfgeleiders uit wasmachines en koelkasten moet
halen om militair materieel te repareren, was dat komisch met een zeer
tragische bijsmaak, want Von der Leyen gelooft zelf de onzin die ze vertelt.
Ze gelooft het
waarschijnlijk zelfs vandaag nog. Omdat het vermogen om te analyseren en fouten
te corrigeren ontbreekt, wordt nu het 18e sanctiepakket uitgewerkt. Omdat de
olieprijsplafond niet werkte, wordt deze nu verlaagd, omdat de Russische markt
niet instortte, wordt nu ook nog de laatste kleinigheden gesanctioneerd. Het
optreden van de EU is al lang niet meer te verklaren met begrippen als
rationaliteit en redelijkheid. Het is waanzin in pathologische zin. Met het 18e
sanctiepakket moet worden bereikt wat de voorgaande 17 pakketten niet hebben
kunnen bereiken: Rusland economisch ruïneren. Wat was dan het doel van de
voorgaande 17 pakketten?
Wat voor Brussel
geldt, geldt natuurlijk ook voor Berlijn. Ook daar houdt men tegen alle
redelijkheid en tegen de wil van de kiezer vast aan de eens ingeslagen koers en
herhaalt men alle fouten uit het verleden: militarisering en bewapening voor de
oorlog tegen Rusland. Ook deze waanzin heeft een methode.
Maar, en dat is het
goede nieuws, in tegenstelling tot 1914 en 1939 is de stemming in de Duitse
samenleving vandaag de dag anders. Terwijl de regeringen in de West-Europese
hoofdsteden, in Berlijn, Parijs, Londen en Brussel, zich voorbereiden op een
grote oorlog, hebben ze deze keer geen steun in hun eigen samenlevingen. Ze zullen
zonder volk ten oorlog moeten trekken. Want terwijl de politieke elites
duidelijk niets hebben geleerd van de gebeurtenissen van de 20e eeuw en daarom
bereid zijn om de fouten als in een waanzinnige dwang te herhalen, hebben de
West-Europese samenlevingen de les van de 20e eeuw wel degelijk begrepen. Nu
zijn er alleen nog regeringen nodig die bij dit besef passen. Daar moeten de
West-Europese samenlevingen aan werken.
Copyright ©
2025 vertaling door Frontnieuws
https://www.frontnieuws.com/regeringen-zonder-volk-west-europa-afglijdt-naar-autoritarisme/
