Er is iets nog belangrijker dan energiezekerheid: het herstel van onze nationale onafhankelijkheid, onze vrijheid als volk.
mei 1, 2025
Foto Credit: https://depositphotos.com/nl
Maandagochtend werd
Zuid-Europa getroffen door een grootschalige stroomuitval, die Portugal, Spanje
en delen van Zuid-Frankrijk trof. In de vroege uren verspreidden zich
nepberichten over vermeende cyberaanvallen, waarbij zoals verwacht de Russische Federatie in het
middelpunt van de belangstelling stond. Op het moment van schrijven weet nog
niemand hoe de stroomuitval is ontstaan, maar er kunnen al wel enkele
conclusies worden getrokken: de veerkracht en redundantie van het Iberische elektriciteitsnet
laten veel te wensen over en leggen de enorme kwetsbaarheid bloot van een
systeem dat van cruciaal belang is voor het nationale belang van de getroffen
bevolkingsgroepen.
Als het elektriciteitsnet van Oekraïne even veerkrachtig was als dat van het Iberisch schiereiland, zou de Russische Federatie de stroomtoevoer naar dat land al lang hebben afgesloten. Waarom is dat niet gelukt? De USSR heeft een energiesysteem achtergelaten waar elke “geavanceerde” economie in de Europese Unie jaloers op zou zijn. Allerlei soorten elektriciteitscentrales vormen een oorlogsmachine vol redundantie, die uiterst moeilijk uit te schakelen is. In de EU worden dergelijke centrales elke dag stilgelegd, met name in Portugal (thermo-elektrische centrales in Sines en Pego zijn gesloten), en zijn raffinaderijen gesloten, en waarvoor? Om kolencentrales in Duitsland te heropenen en elektriciteit uit Spanje te kopen. Het was een fantastische deal, die EDP enorme winsten opleverde, schrijft Hugo Dionísio.
Na enorme
investeringen in duurzame energie, betaald door de Portugese bevolking, ontdekken
we nu dat onze energie naar het buitenland wordt verkocht, terwijl we
buitenlandse energie kopen voor binnenlands gebruik. Waarom? Zodat de bevolking
en het bedrijfsleven goedkopere energie kunnen kopen? Nee! Zodat EDP en REN,
ooit publiek en nu geprivatiseerd, hun jaarrekening kunnen afsluiten met
fantastische winsten. Minimale dienstverlening, maximale winst. Hoewel ik geen
expert ben op dit gebied, zijn er geen grote geheimen over hoe particuliere
bedrijven werken: zo goedkoop mogelijk inkopen en zo duur mogelijk verkopen,
zelfs als dat betekent dat een hele bevolking wordt blootgesteld aan de grillen
van de “markten” en de kwetsbaarheid van “kortetermijndenken”. De
deïndustrialisering van de VS is een duidelijk voorbeeld voor iedereen die
hieraan twijfelt.
Hoewel kort, legde
deze episode een structurele crisis bloot waarover zelden wordt gesproken: de
gevolgen van de privatisering en liberalisering van nationale
elektriciteitssystemen onder de paraplu van de Europese Unie (EU). Onder het
voorwendsel van “EU-mandaten” heeft Portugal zijn systeem gesegmenteerd
(productie gescheiden van distributie en commercialisering) op basis van
vermeende concurrentie die nooit tot stand is gekomen, en vervolgens
geprivatiseerd en geliberaliseerd. Voor de geprivatiseerde bedrijven die aan
buitenlands kapitaal werden verkocht, was het een loterij; voor de Portugese
bevolking, die ooit een van de goedkoopste energie in de EU had, zelfs als het
niet de goedkoopste was, zijn de prijzen nu gestegen tot de tiende plaats in de
jaarlijkse uitsplitsing van de binnenlandse prijzen, volgens ERSE. Feit is dat sinds de Europese Commissie,
nu onder leiding van de onverzettelijke Ursula von der Leyen, haar propaganda
begon over goedkope energie voor Europeanen, de prijs van diezelfde energie
alleen maar is gestegen.
We moeten ons
afvragen: als we zien hoe deze mensen hun tanden laten zien tegen de Russische
Federatie en zich tot de tanden bewapenen om “Vladimir Poetin op zijn plaats te
zetten”, hoe lang zou het dan duren voordat een militaire macht als die van het
Kremlin ons in het stenen tijdperk zou terugwerpen? Een paar minuten? Een wapen
dat een impuls geeft? Interessant, nietwaar? Voor degenen die zo graag willen
dat Oekraïners sterven ter verdediging van “Europese waarden”.
De manier waarop de
ineenstorting plaatsvond, legt diepe systeemzwakheden bloot. Op een kritiek
moment van schommelingen in de belasting van het elektriciteitsnet slaagde het
systeem er niet in de nodige stroom te leveren om de stabiliteit te handhaven
(opnieuw het gebrek aan redundantie en veerkracht, alles draait op minimale
capaciteit, op het scherp van de snede van kwartaalwinsten), wat resulteerde in
een cascade van stroomuitval. De eerste analyse van Red Eléctrica de España
(REE) wijst erop dat de interconnectie tussen de Iberische landen een bepalende
factor was, met name de afhankelijkheid van Portugal van de levering uit Spanje
op het moment van het incident. Bovendien zijn we niet veilig voor een herhaling van dit incident, zoals het geval is in
onderontwikkelde landen en landen die liberalisme als fanatisme beschouwen,
zoals de VS, en met name Texas. De marktlogica dwingt nationale exploitanten om
de binnenlandse levering stop te zetten om goedkopere energie in het buitenland
te kopen, waardoor de kwetsbaarheid in noodsituaties nog groter wordt. Op het
moment van de stroomuitval importeerde Portugal elektriciteit uit Spanje en kon
het de levering niet onmiddellijk herstellen.
De waarheid is dat
dit een winstgedreven model is, dat niet gericht is op veiligheid, laat staan
op betaalbare energie voor gezinnen en bedrijven. We hebben allemaal de harde
rechtse politici, de ideologische liberalen van de 17e eeuw, horen aanvallen op
belastingen (daar hebben we het weer, het minimaliseren van de staat) en
“arbeidskosten”. Nooit, nooit hebben we hen horen spreken over de criminele
schande van het privatiseren van strategische sectoren, met name elektriciteit,
met ernstige schade voor de nationale economie. Het is geen toeval dat de VS en
de EU enkele van de hoogste elektriciteitsprijzen hebben. Je hoeft geen genie
te zijn om te begrijpen waarom.
Dit scenario
benadrukt een steeds duidelijker wordende realiteit: geliberaliseerde systemen
hebben de neiging om met minimale marges te werken, waarbij overtolligheden die
als kostbaar worden beschouwd, worden geëlimineerd. In technische termen
betekent dit minder capaciteit om op crises te reageren: alles werkt prima als
alles op elkaar is afgestemd, maar als er een ongeluk gebeurt… Dit geldt voor
elektriciteit, maar ook voor het bankwezen, de luchtvaart, de postdiensten, de
telecommunicatie en nog veel meer. Het is geen toeval dat het enige mobiele
netwerk dat tijdens de stroomstoring bleef werken, MEO was, een overblijfsel
van de privatisering van het voormalige Portugal Telecom, uit een tijd waarin
deze belangrijke zaken aan iedereen toebehoorden en voor iedereen werkten.
Degenen uit het tijdperk van de “marktliberalisering” konden zelfs een niesbui
niet aan. Een simpele stroomstoring van een paar uur zorgde ervoor dat iedereen
zonder communicatie zat. Degenen die de wereld rondreizen om anderen te
intimideren en stoere taal te gebruiken, zouden zich meer zorgen moeten maken
over hun eigen huis.
Zoals veel auteurs hebben betoogd, was het
geliberaliseerde en geprivatiseerde model van de Europese elektriciteitssector
“ontworpen” om de efficiëntie te verhogen en de kosten te verlagen, maar in de
praktijk werkt het met minimale redundantiemarges, op het scherp van de snede.
Dit betekent minder capaciteit om snel te reageren op ernstige storingen,
aangezien particuliere bedrijven hun winst willen maximaliseren door te bezuinigen
op reserves en redundante infrastructuur. Aangezien ik liever van feiten naar
theorie ga dan andersom, kan ik, als het doel was om de prijzen te verlagen
maar ze juist zijn gestegen, als de winsten nog meer zijn gegroeid, als alles
gewoon is doorgegaan ondanks de lessen die uit de praktijk zijn getrokken,
alleen maar concluderen dat het gewoon de bedoeling was om de winsten die aan
iedereen toekwamen, aan particuliere entiteiten over te dragen. Hoeveel
theorieën en idealen er ook worden bedacht. Wanneer een fenomeen herhaaldelijk
wordt waargenomen en zo voorspelbaar wordt dat het op de meeste situaties kan
worden geëxtrapoleerd, dan kloppen de theorieën niet met de praktijk. En de
liberale theorie is daar een voorbeeld van. Het is een fantasie uit de kindertijd
van de economie.
Dit brengt ons bij
de essentiële vraag: hoe zit het met onze energieonafhankelijkheid? Is het zo
eenvoudig om een land als Portugal zonder stroom te laten zitten? Als molens en
ovens niet elektrisch zijn en er geen waterleiding is? Is het zo gemakkelijk
voor onze Europese partners om het land in het donker te laten zitten? Het
lijkt er wel op. Nu begrijpen we beter waarom Viktor Orbán en Robert Fico niet
aan de genade van Von der Leyen wilden worden overgeleverd en liever gas bleven
kopen van Rusland. Als ze dat niet hadden gedaan, zouden ze vandaag niet aan de
macht zijn. Dit is het onafhankelijke en soevereine Portugal dat wij zijn! En
wie zijn verantwoordelijk voor dit verraad? Wie heeft besloten dat onze
grondwet op een gegeven moment zou worden ingeruild voor richtlijnen uit
Brussel?
Feit is dat de
liberalisering van de Europese energiemarkt exploitanten in staat stelt energie
in het buitenland te kopen wanneer dat economisch voordelig is. Deze onderlinge
afhankelijkheid brengt echter aanzienlijke strategische risico’s met zich mee,
want wanneer grensoverschrijdende circuits uitvallen, zoals onlangs het geval
was, zijn landen als Portugal bijzonder kwetsbaar, gezien hun lage binnenlandse
productiecapaciteit op kritieke momenten. Zoals de vertegenwoordiger van REN
(het nationale elektriciteitsnet) verklaarde, wordt de binnenlandse productie
alleen geactiveerd wanneer nationale energie wordt verbruikt of geëxporteerd.
Daardoor wordt de productie sporadisch in- en uitgeschakeld, waardoor we
kwetsbaar zijn voor externe belangen, zowel van vrienden als van vijanden.
Onder de
belangrijkste schuldigen van deze “aprilblack-out” bevinden zich de
gebruikelijke verdachten. De black-out van april is niet alleen een
stroomstoring. Na alles wat er voor en tijdens de viering van de 51e verjaardag
van de Portugese revolutie die ons van het fascisme heeft bevrijd, is gebeurd
(afgelasting van officiële herdenkingen; infiltratie van extreemrechtse
groeperingen onder demonstranten en onverwachte brute aanvallen op hen; censuur
door de Portugese regering van het Nationaal Verslag over Binnenlandse
Veiligheid over het gevaar van radicalisering van adolescenten door
extreemrechtse groeperingen), kunnen we met recht zeggen dat deze black-out van
“liberale” aantoont dat het liberalisme niet alleen de lichten uitdoet, maar
ook de waarden van april. Een van deze waarden, de belangrijkste voor onze
collectieve vrijheid, is nationale soevereiniteit.
Orbán:
De EU heeft het bij het verkeerde eind - "immigratie moet worden gestopt,
niet gecontroleerd"
Zonder
energieonafhankelijkheid wordt onze nationale soevereiniteit ernstig bedreigd.
Als we Pedro Sánchez, de premier van Spanje, horen zeggen dat hij deze kwestie
tot in de puntjes wil bespreken, kunnen we maar één ding vragen: hoe heeft het
zo lang kunnen duren om het gevaar waarin we leven te onderkennen?
De enige partij in
Portugal die deze situatie aan de kaak heeft gesteld, de PCP, verdient lof:
“Onderwerping aan een context van externe afhankelijkheid en een
geliberaliseerde markt vormt een factor van onzekerheid voor het land. Dit
alles vereist een ommekeer in het beleid van nationale afstand van strategische
sectoren en de garantie van een gearticuleerde, coherente en effectieve werking
van het nationale elektriciteitssysteem.”
Er was nog een
andere partij die de noodzaak van een discussie over publiek eigendom van
sectoren die onze energieonafhankelijkheid bepalen aan de orde stelde, het
Links Blok (BE), maar dat deed zonder ooit de kern van het probleem aan te
pakken: het feit dat de energiesector van Portugal vandaag de dag is
overgeleverd aan plundering, en dat de oorzaak van dit probleem de Europese
Unie en haar neoliberale agenda is. Als we over iets praten, moeten we dat doen
tot in de uiterste consequenties en door de onderliggende problemen aan te
pakken. Want dit is een van die problemen die levens kunnen kosten of redden.
Gisteren heeft het levens gekost!
En daarmee hadden
ook de illusies moeten sterven van degenen die enige redding zien in deze
oorlogszuchtige, neoliberale en onverantwoordelijke EU-agenda’s. De ervaring
leert dat liberalisme, met mensen als Milei aan het roer, uiteindelijk leidt
tot fascisme, geweld en ellende.
Op dit moment is er
een taak die nog belangrijker is dan energiezekerheid: het herstel van onze
nationale onafhankelijkheid, onze vrijheid als volk en als een van de oudste
naties van Europa. Dat betekent niet dat we ons van anderen moeten afzonderen.
Het betekent juist dat we met hen moeten samenleven, met opgeheven hoofd en
trots!
Het is tijd om nee
te zeggen tegen de black-out in april.
Copyright ©
2025 vertaling door Frontnieuws.
https://www.frontnieuws.com/toen-het-liberalisme-de-stroomuitval-in-april-in-portugal-veroorzaakte/
