De wereld na Omicron | Het begin van het einde

  

Interview

De wereld na Omicron | Het begin van het einde

6 januari 2022    Geschreven door Willem Koert

 

 

In wetenschappelijke debatten en rechtszaken heeft Geert Vanden Bossche het vertrouwen verloren. Toch blijft de meest omstreden viroloog van deze planeet hopen op een mirakel. Dat klinkt wanhopig, maar de omstandigheden voor een mirakel zijn gunstig.

Ergens in maart 2021 viel het laatste puzzelstukje op zijn plaats. Puttend uit zijn fundamentele kennis omtrent de virologie, de werking van vaccins, de principes van evolutie en de werking van het immuunsysteem, had Geert Vanden Bossche een staalkaart van de meest waarschijnlijke nabije toekomst voltooid. De wetenschapper die tientallen jaren vaccins had ontwikkeld, wist wat er zou gaan gebeuren als de mensheid tijdens een pandemie van een razendsnel muterend virus zou overgaan tot massavaccinaties.

Daarna sliep hij drie dagen niet. Dat was de prijs voor het besef dat de ingezette strategie onherroepelijk zou gaan leiden tot golven van alsmaar besmettelijker virusvarianten, die met steeds kortere tussenpozen als virale tsunami’s over de wereldbol zouden razen. En als de overheden niet bijtijds tot zinnen zouden komen, dan zou er uiteindelijk een virusvariant opduiken die de menselijke populatie zou decimeren.

Lees ook: Anatomie van een tragedie | Interview met Geert Vanden Bossche         

 De termijn waarop dat kan gebeuren ligt niet ver in de toekomst. In april 2022, zo vreest Vanden Bossche, zal duidelijk zijn dat de in paniek ingelaste boosterrondes geen uitweg uit de coronacrisis zullen bieden. En, als een koerswijziging uitblijft en we ook nog eens massaal vaccins tegen de Omicron-variant zullen inzetten, zal de wereld enkele maanden later met eigen ogen kunnen zien wat de viroloog en vaccinoloog in maart 2021 voorzag.

Onbekend terrein

 Voor SARS-CoV-2 wordt 2022 het jaar waarin de pandemie ten goede of ten slechte eindigt. Ten goede, hoopt Geert Vanden Bossche. Dat is de reden waarom hij het voorbij jaar veel energie stak in het aanzwengelen van een wetenschappelijk debat over de manier waarop massavaccinaties kunnen leiden tot het opduiken van steeds gevaarlijker virusvarianten. “Ik had aanvankelijk de hoop dat ik bijval zou krijgen van mijn collega’s uit de vaccinindustrie. Maar het bleef ijzig stil.”

Slechts enkelingen binnen de industrie en de wetenschappelijke instituties onderschreven openlijk de verontrustende boodschap van Vanden Bossche. Off the record gaven een aantal experts hem volmondig gelijk, maar ook bekenden ze schoorvoetend dat ze het niet aandurfden om zich openlijk uit te spreken. De wereld was in de ban van de strijd tegen een gruwelijk virus, dat koste wat kost moest worden bestreden. Wie bij die strijd vraagtekens plaatste, riskeerde ridiculisering, sociale uitsluiting en het verlies van onderzoeksgelden.

De wetenschappers en artsen die wel van zich durfden laten horen, waren de tegenstanders. De Nijmeegse kinderarts Martijn Binkhorst deelde bijvoorbeeld in december 2021 via LinkedIn een stuk waarin hij de ideeën van Vanden Bossche probeerde te ontkrachten.

“Veel wetenschappers en artsen zijn het hartgrondig met mij oneens”, beaamt Vanden Bossche. “Het zijn experts die zich focussen op kleine stukjes van de puzzel, en op basis van hun analyse zeggen dat ik de plank missla. Maar zij zien niet het totaal van de puzzel. Om te begrijpen wat er nu aan de hand is moet je van heel veel disciplines kennis hebben, en die onderling kunnen verbinden. Dat doen mijn opponenten niet.”

Daarbij komt nog dat we ons op dit moment in terra incognita bevinden. Nog nooit eerder hebben overheden op wereldschaal geprobeerd een pandemie als de huidige te beteugelen met experimentele vaccins die zo beroerd werken als die van Pfizer, Moderna en AstraZeneca. Er is geen precedent of een deugdelijke studie met eensluidende resultaten waarop wetenschappers voorspellingen kunnen baseren. Dat verklaart misschien waarom het debat dat Vanden Bossche wilde opstarten er niet is gekomen. In plaats daarvan ontstond een kakofonie van commentaren, rijp en groen, en haaks tegenover elkaar staande opinies, gelardeerd met aanvallen op de credibiliteit van de man die de spreekwoordelijke knuppel in het hoenderhok durfde te gooien. Het grote publiek is er geen steek wijzer door geworden.

Even tussendoor: schrijf je in op onze nieuwsbrief!

Een kansloze strijd

“Het is me niet gelukt mijn wetenschappelijke inzichten over te brengen”, erkent Vanden Bossche gelaten. “Ik heb daarom besloten om niet langer in het wetenschappelijke debat te investeren. Dat geldt ook voor de juridische procedures waarin ik als getuige-deskundige fungeer, en waarin allerlei initiatieven via de rechter proberen te voorkomen dat bijvoorbeeld kinderen experimentele vaccins zullen krijgen. Het is een onderwerp dat me zeer aan het hart gaat, maar de andere kant heeft de beschikking over de beste advocaten, een leger van experts en een, op het eerste gezicht tenminste, intimiderende stapel van onderzoeken en rapporten.”

Het is een ongelijke strijd, getuige de uitspraken van de rechters.

Of het nu gaat om het beleid van de overheid, de wetenschap, de instituties, de media en de publieke opinie, het is een strijd van een timide David tegenover een brute Goliath. “Alleen nog door een mirakel kan deze strijd worden gewonnen”, zegt Vanden Bossche. “Alleen als het volk, dat zich nu nog rustig houdt, massaal in beweging komt, zullen we deze strijd kunnen winnen.”

Het wakker worden van de massa’s is inmiddels begonnen, heeft de vaccinoloog de laatste weken gemerkt. De demonstraties tegen de coronamaatregelen nemen toe in omvang en aantal, en uit de overheden sijpelen subtiele maar betekenisvolle signalen van paniek. “De bewindslieden zijn bang en bezorgd”, zegt Vanden Bossche. “Niet voor de volksgezondheid, maar wel voor hun eigen hachje.”

De kansen voor een omwenteling groeien, en Vanden Bossche hoopt dat die snel komt. “Dat is de grote uitdaging waar we nu voor staan”, zegt hij. “We moeten het grote publiek laten weten dat er nog een andere visie is dan die van de overheid en gezondheidsorganisaties.”

Die officiële visie is trouwens nog steeds dat de corona-epidemie zich beter laat beteugelen als zoveel mogelijk mensen zich laten vaccineren. De visie van de overheden is dat iedereen, van heel erg jong tot bijzonder oud, zich zou moeten laten vaccineren. In wetenschappelijke debatten en rechtszaken wijzen de gezagsgetrouwe wetenschappers en landsadvocaten op de tellingen in de ziekenhuizen. Ook al wordt het verschil met elke nieuwe virusvariant steeds kleiner, in de ziekenhuizen liggen verhoudingsgewijs meer niet-gevaccineerden dan gevaccineerden.

“Op basis van die gegevens proberen gezondheidsautoriteiten duidelijk te maken dat de vaccins nog steeds beschermen tegen ernstige ziekte”, zegt Vanden Bossche. “Maar gebruik je statistieken zoals de Britse UK Health Security Agency die verzamelt, en waarin niet alleen wordt gekeken naar patiënten in ziekenhuizen maar naar alle mensen bij wie officieel coronasymptomen zijn vastgesteld, dan krijg je een ander beeld. Dan blijkt dat juist de gevaccineerden vaker ziek worden.”

Als er ooit nog eens statistieken beschikbaar komen waarin ook de mensen zijn opgenomen die wel zijn besmet, maar geen of slechts milde symptomen hebben, en die niet naar een dokter gaan of in het hospitaal belanden, dan zal het aandeel van de gevaccineerden nòg hoger komen te liggen, voegt de vaccinoloog daar nog aan toe.

De gegevens die sinds de aanvang van de massavaccinaties zijn verzameld, wijzen erop dat elke nieuwe coronavariant die over de wereld dendert het immuunsysteem van de niet-gevaccineerden een beetje beter maakt. “Dat gebeurt niet of maar een beetje met het immuunsysteem van de gevaccineerden”, vertelt Vanden Bossche. “Het ligt daarom in de lijn van de verwachtingen dat de hyperbesmettelijke Omicron-variant vooral problemen zal veroorzaken bij de gevaccineerden, en niet bij de niet-gevaccineerden.”

Dat verschil zal vermoedelijk pas zichtbaar worden als de Omicron-pandemie op zijn hoogtepunt is, verwacht Vanden Bossche, en vooral gevaccineerden in het ziekenhuis zullen belanden. Over dat mogelijke aspect van de massavaccinaties zwijgen de reguliere media. Het is ook niet goed mogelijk om dat perspectief in juridische arena’s voor het voetlicht te krijgen, waar het pleit steevast wordt gewonnen door de advocaten van de overheden, met hun legioen van experts met klinkende wetenschappelijke titels.

Onomkeerbare gevolgen

Dat wil niet zeggen dat Vanden Bossche de hoop heeft laten varen. In interviews met grote alternatieve media probeert hij alsnog het grote publiek direct te bereiken. Niet meer via het wetenschappelijke debat of de juridische arena. “Dit is de enige strategie waarin ik nog geloof”, zegt de viroloog. “Ik probeer het publiek te informeren over de consequenties van hun gehoorzaamheid, voor henzelf en vooral voor hun kinderen. Ik probeer te vertellen dat het een grote misvatting is om te denken dat je af bent van het gezeur als je je maar laat prikken. Een vaccin is geen medicijn dat na toediening uit het bloed verdwijnt en vervolgens geen effect meer heeft. Een vaccin is als een programma dat, als het eenmaal op de harde schijf van een computer staat, zich nooit maar laat verwijderen.”

Eén van de lange termijngevolgen van coronavaccinatie waarover Vanden Bossche zich zorgen maakt, is de onderdrukking van aangeboren antilichamen. Dit zijn niet de antilichamen die ontstaan door besmetting of vaccinatie. “Zoals de naamgeving al zegt, word je met deze antilichamen geboren”, legt de viroloog uit. “In het lichaam van kinderen zijn ze volop aanwezig, en naarmate het verouderingsproces vordert loopt hun aantal terug. Dit verklaart waarom gezonde kinderen nauwelijks last hebben van het coronavirus, en de gemiddelde coronadode een tachtigplusser is.”

Tenminste, dat was de situatie bij de aanvang van de coronapandemie. Door de massavaccinaties is het originele virus verdrongen door hoog-infectieuze varianten die er geleidelijk in zullen slagen ook de jongere bevolkingsgroepen steeds vaker ziek te maken.

Zeker nu blijkt dat de beschermende werking van de vaccinale antilichamen bij elke nieuwe variant van het coronavirus verder vermindert, vreest Vanden Bossche dat vaccinale antilichamen uiteindelijk de kwetsbaarheid voor het virus zullen vergroten, en niet zullen verkleinen. Als het virus binnendringt in een gezond lichaam waarin voldoende aangeboren antilichamen aanwezig zijn, zullen die antilichamen het virus neutraliseren. Circuleren in dat lichaam echter ook veel vaccinale antilichamen, en zijn die antilichamen gebaseerd op een virus dat inmiddels sterk is gemuteerd, dan lopen de vaccinale antilichamen alleen maar in de weg.

“Daarom ben ik zo fel gekant tegen het vaccineren van kinderen”, zegt Vanden Bossche. “Kinderen hebben, dankzij hun natuurlijke antilichamen, nauwelijks last van het coronavirus. Als we kinderen coronavaccins geven, schakelen we die verdedigingsmechanismen uit.”

Versnelde evolutie

De politici en de advocaten en experts van de overheden zijn niet ontvankelijk voor deze argumenten, en beschouwen vaccins nog steeds als het belangrijkste wapen in de strijd tegen het coronavirus. Door nogmaals te vaccineren – boosteren – blijven we het Omicron-virus een stap voor, verkondigde Tony Fauci, de Amerikaanse evenknie van de Nederlandse Jaap van Dissel, in de eerste week van december.

“Nogmaals, dat idee gaat voorbij aan de veranderingen die het virus heeft ondergaan”, vertelt Vanden Bossche. “De boosters zijn identiek aan de originele coronavaccins, en afgeleid van het virus dat in 2019-2020 uit China kwam. Tegen de eerste varianten werkten die vaccins al onvoldoende, laat staan dat ze nu wel effectief zouden zijn tegen Omicron.”

En tegelijkertijd, zo stellen Vanden Bossche en een gestaag groeiende groep collega-onderzoekers, gebruiken we de coronavaccins op een manier die hun werking nog verder ondergraven. We creëren viruspopulaties die alsmaar besmettelijker en virulenter (ziekmakender) worden, en ongevoeliger zijn voor de vaccins. “Door de massavaccinaties versnellen we de evolutie van het virus”, zegt Vanden Bossche. “De veranderingen in het virus die we het afgelopen jaar hebben gezien, verwacht je onder normale omstandigheden te zien in enkele eeuwen.”

De gezondheidsautoriteiten onderschatten de formidabele snelheid waarmee viruspopulaties zich kunnen aanpassen aan vaccins, stelt de viroloog. De gebruikte vaccins kunnen de transmissie van het virus niet verhinderen. Ze zorgen er wel voor dat virussen die de antilichamen kunnen ontwijken zich beter kunnen verspreiden en dominant worden. Door dit selectiemechanisme fungeren de lichamen van het groeiende aantal gevaccineerden als een kraamkamer van steeds geduchtere coronaviruspopulaties.

“Een virus kan in theorie elke 10 tot 12 uur een nieuwe generatie op deze wereld zetten”, zegt Vanden Bossche. “In die nieuwe generatie zijn uiteraard alweer verschillende nieuwe mutaties aanwezig. Het idee dat we zo’n virus, dat al overal aanwezig is, kunnen voorblijven met deze vaccins is onrealistisch. De mensheid zal deze wedloop tegen de natuurwetten verliezen.”

De voorbije maanden hebben die natuurwetten al meerdere keren de claims van overheden en de farmacie gelogenstraft. Eerst waren twee prikken voldoende om de pandemie tot staan te brengen, nu zijn het er al drie – en eigenlijk gaat iedereen er al stilzwijgend van uit dat de autoriteiten ons uiteindelijk zullen vragen om nog een vierde prik te nemen. Eerst kreeg het publiek te horen dat vaccinaties besmetting van kwetsbaren konden voorkomen, nu vertelt de overheid dat vaccinaties alleen nog kunnen voorkomen dat je straks een bed op een IC-afdeling zult bezetten. En ondertussen, terwijl het duidelijk is dat het inzetten op massavaccinaties tot onvoldoende resultaat heeft geleid, zinspelen Pfizer en BioNTech op Omicron-vaccins die in het voorjaar van 2022 op de markt moeten komen.

Val van de Muur

“De overheid is steeds meer gaan lijken op een onverbeterlijke oplichter die wordt betrapt op een leugen”, constateert Vanden Bossche. “In plaats van toe te geven dat de massavaccinaties inderdaad niet de oplossing zijn, en op zoek te gaan naar een betere remedie, verzint de overheid een steeds ingewikkelder verhaal, dat alsnog het gelijk moet aantonen. Het publiek hecht aan dat steeds veranderende verhaal steeds minder geloof.”

Dat opzeggen van het vertrouwen in de overheden is precies waarop Vanden Bossche zijn hoop heeft gevestigd. “Dat is het mirakel waarvan ik hoop dat het ons kan redden”, zegt hij. “Zulke mirakels bestaan. Ik heb er zelf eentje meegemaakt. In 1989, toen de Berlijnse Muur viel.”

De val van de Muur kwam onverwacht, herinnert Vanden Bossche zich. De media hadden er niet over bericht, maar het gebeurde toch. Beetje bij beetje was de legitimiteit van het leiderschap zover ondergraven dat de overheid van de ene dag op de andere niet meer kon rekenen op de politie, het leger en de geheime diensten. De autoriteit van de staat was verdwenen. De Oost-Duitse bevolking stak massaal de grens naar het Westen over, zonder dat agenten of soldaten ze tegenhielden. “Zoiets kan nu ook gebeuren”, zegt Vanden Bossche. “De omstandigheden zijn er gunstig voor.”

De laatste druppel wordt, zo vermoedt Vanden Bossche, de druk van de overheid om kinderen te vaccineren. “Het verzet tegen de coronamaatregelen komt nu nog van een kritische minderheid. Dat is de twintig tot dertig procent van de bevolking die zelf op onderzoek uitgaat, en niet klakkeloos het narratief van de overheid overneemt.” De overige zeventig tot tachtig procent heeft geen zin in problemen en gaat mee met de maatregelen. Tenminste, tot op zekere hoogte. “Ook de zwijgende meerderheid heeft een grens. Als een overheid aan hun kinderen komt, is die grens overschreden. Of dat gebeurt, en wat daarvan de gevolgen zullen zijn, zullen we de komende maanden gaan zien.”

De komst van Omicron

De gebeurtenis die nog niet het einde, maar waarschijnlijk wel het begin van het einde van de pandemie inluidt, is de komst van Omicron. De voor het eerst door Zuid-Afrikaanse onderzoekers beschreven coronavariant heeft alleen al op het receptorbindend domein van S1, een cruciaal deel van het spike-eiwit, een tiental mutaties. “Het receptor-bindend domein is eigenlijk de sleutel waarmee Omicron onze cellen binnenkomt”, legt Vanden Bossche uit. “En als we nog even in de sleutelmetafoor blijven, dan is de ACE2-receptor in onze epitheelcellen het slot waarin de sleutel van Omicron en de eerdere SARS-CoV-2-varianten past.”

De antilichamen die worden opgewekt door de coronavaccins richten zich specifiek op het spike-eiwit – let wel, het spike-eiwit van het originele virus dat in 2019-2020 vanuit China de wereld veroverde. De vaccinale antilichamen plakken zich vast aan het spike-eiwit en maken hem onklaar, zodat het virus geen cellen meer kan binnendringen. Door het grote aantal mutaties op de ‘sleutel’ van het spike-eiwit van de Omicron-variant stelt dat effect niet veel meer voor, en is de beschermende werking van de vaccins tegen Omicron beperkt.

“Volgens de experts van de overheid is het virus aan het einde van zijn Latijn”, zegt Vanden Bossche. “Door de veranderingen in het spike-eiwit is het virus hopelijk ook minder goed in staat om cellen binnen te dringen, en minder goed in staat om zijn gastheer ziek te maken.” Of dat werkelijk het geval is, zullen we nog zien, zegt de vaccinoloog. Bovendien maakt Vanden Bossche zich zorgen over het vermogen van het virus om op zo’n manier te veranderen dat het op een volkomen andere manier cellen kan binnendringen, dus zonder gebruik te maken van de ACE2-receptor.

“We weten al dat het coronavirus ook via andere receptoren cellen kan binnendringen”, zegt Vanden Bossche. “Dat was al het geval met het oorspronkelijke Wuhanvirus.” Op dit moment is de ACE2-receptor voor Omicron nog steeds de belangrijkste toegangspoort tot gastheercellen. Er zijn echter waarschijnlijk slechts een handvol mutaties van het spike-eiwit nodig voor het ontstaan van een variant die via een andere receptor cellen binnendringt.

Nog meer dan het boosteren van de bevolking zullen massavaccinaties met een toekomstig Omicron-vaccin die varianten de kans te geven om dominant te worden. “Als dat gebeurt, en er op dat moment nog steeds geen zinvolle behandeling van patiënten in een vroeg stadium van de ziekte is, zal de ellende niet te overzien zijn”, voorziet Vanden Bossche. “Wereldwijd zullen miljoenen mensen sterven. Misschien praten we zelfs over een veelvoud daarvan.”

Kwetsbare gevaccineerden

Vergeleken met gevaccineerden zullen de niet-gevaccineerden als groep betrekkelijk weinig te duchten hebben van een toekomstige variant van SARS-CoV-2 die niet meer via de ACE2-receptor cellen zal binnendringen. Naarmate de pandemie langer duurt, zullen de niet-gevaccineerden immers steeds minder hebben te duchten van contact met een coronavirus. Omdat zij onvermijdelijk in contact zijn gekomen met Omicron of andere varianten, zijn hun natuurlijke antilichamen goed in vorm. Gevaccineerden die ondanks hun injecties corona hebben gekregen, hebben eenzelfde opwaardering van hun immuunsysteem gekregen.

“Omicron zal bijna iedereen besmetten”, zegt Vanden Bossche. “Dit zal aanvankelijk leiden tot een drastische toename van het aantal zieken, waaronder vooral onder de gevaccineerden. Omdat hun vaccinale antilichamen weinig tegen Omicron kunnen uitrichten en tegelijkertijd wel hun aangeboren immuunsysteem voor de voeten zullen lopen, verwacht ik dat de gevaccineerden vaker ernstig ziek zullen worden dan de niet-gevaccineerden.”

De viroloog ziet die besmettingsgolf door Omicron als een blessing in disguise. De collectieve opwaardering van de aangeboren antilichamen zal leiden tot herd immunity, waardoor de transmissie van het virus onder controle zal komen, en de Omicron-golf snel in kracht zal afnemen. “Eigenlijk is Omicron een soort natuurlijk vaccin”, zegt Vanden Bossche. “Omicron zou wel eens de laatste kans kunnen zijn om zonder al te veel kleerscheuren uit deze crisis te komen.”

De boosterprogramma’s die wereldwijd zijn begonnen, impliceren echter dat de overheden die kans niet aangrijpen. Die programma’s zullen een averechts effect hebben, vreest Vanden Bossche. Om te beginnen stellen ze de bevolking nogmaals bloot aan de nog nauwelijks bekende nevenwerkingen van de vaccins. De vaccins zullen weliswaar zorgen voor een tijdelijke toename van antilichamen, maar die antilichamen zijn nog steeds bedoeld voor de coronavariant van twee jaar terug. Ze zullen de kans op infectie met Omicron en de transmissie van Omicron niet kunnen stoppen, maar zullen wel de druk op het virus opvoeren om te veranderen.

“Deze boostervaccinaties zullen alleen maar voor nog meer problemen zorgen’, deduceert Vanden Bossche. Die problemen zullen verder reiken dan de opkomst van virusvarianten die via een ander domein van het spike-eiwit cellen zullen binnendringen. Bij die varianten zullen de vaccinale antilichamen het nieuwe bindingsdomein niet belagen. De vaccinale antilichamen zullen ook niet meer verhinderen dat het virus cellen binnendringt. De onwerkzaam geworden vaccinale antilichamen zullen als een kapsel om het virus heen zitten. Daardoor zullen niet alleen de aangeboren antilichamen het virus niet meer herkennen, maar zal het virus bovendien in staat zijn om gastheercellen nog makkelijker binnen te glippen, zonder de daarvoor gebruikelijke weg te hoeven nemen.

De wetenschappelijke term voor dit soort fenomeen is antibody dependent enhancement (ADE). ADE is een berucht verschijnsel, dat is opgedoken in studies naar de mogelijkheden om vaccins te maken tegen SARS-CoV-1, dengue en RSV. Het grote gevaar van ADE is de versnelling van het optreden van de ziektesymptomen. Die ontstaan zo snel, dat de hulp van het lichaamseigen immuunsysteem of een medische behandeling te laat kan komen. ADE zou op die manier van de opvolger van Omicron een uiterst geducht pathogeen maken. Als de natuur de mensheid écht slecht gezind is, kan het verschijnsel misschien zelfs al enkele maanden na massavaccinaties met een omicron-vaccin gaan spelen, al durft Vanden Bossche daarvoor zijn hand niet in het vuur te steken. 

Massasterfte

Hoe het ziektebeeld van een infectie met het post-Omicron-virus er bij gevaccineerden uit zal zien, kan Vanden Bossche niet precies voorspellen. Hij vreest wel dat ouderen met onderliggende chronische ziekten niet langer het voornaamste doelwit van post-Omicron zullen zijn, maar dat door het optreden van ADE vooral kinderen zwaar getroffen zullen worden. Hun aangeboren antilichamen zijn immers nog maar weinig ‘getraind’ door eerdere blootstelling aan coronavirussen, waardoor die zich snel zullen laten wegconcurreren door vaccinale antilichamen.

De kans op overlijden bij besmetting met het oorspronkelijke coronavirus uit Wuhan was volgens berekeningen van John Ioannides een fractie van een procent. “Als de scenario’s uitkomen waarover we nu spreken, spreken we mogelijk over procenten”, zegt Vanden Bossche. “Of misschien zelfs over tientallen procenten.”

Als dat gitzwarte scenario werkelijkheid wordt, zullen de niet-gevaccineerden met een goed functionerend immuunsysteem aanmerkelijk meer kans hebben om de dans te ontspringen dan de gevaccineerden. Dat is zeker het geval als die niet-gevaccineerden recent met coronavirussen in contact zijn gekomen. Maar ook niet-gevaccineerden kunnen alsnog het slachtoffer worden van de maatschappelijke ontwrichting die een dergelijk rampscenario zal veroorzaken. Achteraf zullen historici ongetwijfeld vaststellen dat een faliekant verkeerde aanpak van de pandemie, gevolgd door het wegvallen van alle infrastructuren en het uitbreken van chaos ontelbaar meer slachtoffers heeft veroorzaakt dan het oorspronkelijke Wuhanvirus zelf ooit had kunnen maken.

“Ik hoop uiteraard dat het niet zo ver komt”, verzucht Vanden Bossche. “Ik hoop dat we zo wijs zullen zijn om bijtijds te stoppen met de massavaccinaties. Ik hoop dat we alsnog maatregelen zullen nemen die én de infectiedruk én de ziekte in een vroeg stadium beteugelen. Maar mocht die hoop tevergeefs zijn, dan is een mondiale catastrofe de enige logische uitkomst.”

Er zullen regio’s zijn die aan deze komende catastrofe ontsnappen, maar onze contreien zitten daar niet bij. “Voor de Westerse landen, van de VS tot de EU, en van Israël tot Australië, zie ik het somber in”, zegt Vanden Bossche. “Voor de Westerse cultuur zou dit wel eens het einde kunnen betekenen.”

Afrika heeft waarschijnlijk nog de beste kansen, vermoedt Vanden Bossche. “Dan bedoel ik niet de Noord-Afrikaanse landen, en ook niet Zuid-Afrika, maar de landen daartussen in, waar slechts een gering percentage van de bevolking is gevaccineerd.” De viroloog is zich ervan bewust dat het onwaarschijnlijk klinkt, omdat we Afrika hebben leren associëren met honger, bloedige burgeroorlogen en corruptie. “Het is inderdaad ironisch. Maar toch vermoed ik dat, als de rest van de planeet doorgaat op de ingeslagen weg, Afrika de laatste hoop van de mensheid zal zijn.”

Afbeelding van PRIO4D via Pixabay

coronavaccins farmaceutische industrie mrna-vaccins Omicron onderzoek overheid pandemie spike eiwit vaccinatie Vanden Bossche wetenschap

  

Bron: https://overnu.nl/de-wereld-na-omicron-het-begin-van-het-einde/

Interview

Anatomie van een tragedie – interview met Geert Vanden Bossche

5 juli 2021   Geschreven door Willem Koert

Wie de moeite doet om op de persoonlijke website van Vanden Bossche zijn artikelen te lezen of zijn video’s te bekijken, of de soms uitvoerige en intensieve discussies met Vanden Bossche op YouTube te bekijken, snapt waarom Vanden Bossche zo omstreden is. Zijn theorieën zijn nauwgezet geformuleerd en bovenal strikt logisch opgebouwd. Als ze kloppen, dan zal de huidige aanpak van de crisis door massavaccinaties uitmonden in een catastrofe.

 

Vier redenen

De reden dat Geert Vanden Bossche vreest dat de vaccinaties tegen het Covid-19-virus een averechts effect zullen hebben, is vierledig. We zijn aan het vaccineren terwijl we midden in een pandemie zitten. Dat is één. We hebben te maken met een virus dat makkelijk muteert. Dat is twee. De toediening van vaccins is niet beperkt tot specifieke groepen, maar uiteindelijk zal het grootste deel van de wereldbevolking een vaccin moeten krijgen. Dat is drie. En de vaccins die we toedienen zijn niet in staat om de replicatie van het virus volledig te stoppen. En dat is vier.

“Het is vanwege het samenspel van deze vier factoren dat ik me grote zorgen maak”, zegt Vanden Bossche. “Daardoor is de situatie wezenlijk anders dan, om een voorbeeld te geven, de situatie van iemand die afreist naar een ver land waar geduchte infectieziekten voorkomen.”

In die situatie haalt de hypothetische reiziger, ruim voordat hij in het vliegtuig stapt, zijn vaccinaties. Op het moment dat hij voet aan de grond zet in het land van uw bestemming, hebben de vaccinaties ervoor gezorgd dat in zijn lichaam antilichamen circuleren die de betreffende ziektekiemen het hoofd kunnen bieden. Komt de reiziger in contact met de ziektekiemen waartegen hij is ingeënt, dan zullen de door de vaccinaties geïnduceerde antilichamen in de meeste gevallen afrekenen met de betreffende pathogenen.

De situatie in de coronapandemie is anders. We zijn nu wereldwijd miljoenen mensen aan het vaccineren terwijl in hun omgeving het virus al volop aanwezig is. Een aantal van deze mensen zal voor het toedienen van het vaccin al met het virus besmet zijn. Een aantal zal vlak na de vaccinatie, nog voordat het lichaam de tijd heeft gehad om volwaardige antilichamen aan te maken, besmet worden door het virus. Bovendien kunnen ook mensen die gevaccineerd zijn met de gebruikte vaccins, toch nog met het virus besmet raken, en het overdragen. Het vaccin voorkomt dat zijzelf symptomen ontwikkelen.

Deze situatie verschilt wezenlijk van die waarin een reiziger uit een onbesmet gebied zijn vaccins haalt en, pas als hij volledig is beschermd, afreist.

Supermutanten

Centraal in de theorieën van Vanden Bossche staat de steeds groter wordende groep van gevaccineerde mensen die ongemerkt nog steeds kunnen besmet raken met het virus en het ook overdragen. Deze mensen fungeren als wandelende virologische laboratoria, waarin virussen muteren, en die de varianten die gedeeltelijk resistent zijn voor de vaccins doorgeven. In dat proces verandert het coronavirus geleidelijk in een ziektekiem die zich helemaal niets meer gelegen laat liggen aan de vaccins waarmee we proberen deze epidemie te stoppen. Het virus verandert in een ‘supermutant’ met ongekende infectieuze eigenschappen.

Uiteraard is de kans zeer klein dat zo’n ‘supermutant’ ontstaat in het lichaam van een willekeurig individu dat besmet is met een huidige variant van het coronavirus, stelt Vanden Bossche. “Maar als er op deze planeet dagelijks duizenden half-gevaccineerde individuen worden geïnfecteerd door een inmiddels zeer divers geworden groep van Sars-CoV-2-virussen, dan is de kans dat deze supermutant ontstaat zo reëel dat het niet meer de vraag is òf deze supermutant zal ontstaan”, zegt hij. “De vraag is hoe vlug dit zal gebeuren.”

Levende vaccins

Een argument dat websites en fact-checkers wel eens tegen de theorieën van Vanden Bossche in stelling brengen, is dat autoriteiten in het nabije verleden virusziekten zoals polio en pokken effectief met vaccins hebben bestreden, zonder dat toen ‘supermutanten’ zijn ontstaan. Dat argument houdt geen rekening met de verschillen tussen de huidige anti-coronacampagnes en de campagnes tegen pokken en polio, stelt Vanden Bossche.

De vaccins waarmee die ziekten zijn aangepakt, bestonden om te beginnen uit levende virussen. Het waren gedegenereerde virusvarianten, die niet meer in staat waren om mensen daadwerkelijk ziek te maken. Tegelijkertijd zorgden ze wel voor een volledige immuunreactie, die leidde tot een volledige en levenslange immuniteit.

Dit is anders met de vaccins waarmee de wereld nu probeert om Covid-19 onder de duim te krijgen. Dat zijn recombinante vaccins, producten van de biotechnologie, die het immuunsysteem niet blootstellen aan een volledig virus, maar slechts aan het spike protein van het virus. De immuunrespons van deze groep vaccins is minder robuust en volledig dan die van de levende vaccins. Levende virusvaccins veranderden het lichaam voor het betreffende virus in een omgeving waarin het niet kan overleven, laat staan muteren. De coronavaccins zijn daarentegen ‘lek’. Ze onderdrukken de symptomen van de ziekte, maar kunnen niet verhinderen dat mensen het virus oppikken en weer overdragen.

Gunstige cijfers

Desondanks ontwikkelen de besmettingen, de ziekenhuisopnames, de patiënten op de IC en het aantal sterfgevallen zich volgens de officiële statistieken in de positieve richting. Mede dankzij vaccinaties, stellen de experts. Geert Vanden Bossche is er niet door gerustgesteld.

“Ik beschouw die cijfers als het spreekwoordelijke topje van de ijsberg, dat uitsteekt boven het water en blinkt en schittert in het zonlicht”, vertelt hij. “Om te weten hoe de ijsberg er in zijn totaliteit uitziet, zal een duiker het donkere water in moeten gaan om poolshoogte te nemen.”

Er is weinig systematisch onderzoek naar de uitscheiding van coronavirusvarianten door gezonde gevaccineerde personen. Er zijn wel studies die beschrijven hoe het virus muteert, en onder druk van ons immuunsysteem besmettelijker wordt, of steeds meer weerstand biedt aan opgewekte antistoffen. In die studies vermijden de onderzoekers echter een verband te leggen met de massale vaccinatie.

Spike eiwit

“Door het ontbreken van systematisch onderzoek op virusuitscheiding door gezonde gevaccineerde individuen is de invloed van massavaccinatie op het circuleren van varianten moeilijk te bewijzen”, zegt Vanden Bossche. “We weten dus niet precies in welke mate er nu al virusvarianten circuleren die gedeeltelijk ontsnappen aan de antistoffen tegen het spike eiwit (de vaak rood getekende uitsteeksels, red.) van de eerste versie van het coronavirus.”

 

 Zeker gevaccineerden kunnen die steeds verder evoluerende virusvarianten verspreiden zonder dat ze daar erg in hebben. Naarmate de vaccinatiecampagne vordert, en er steeds meer gevaccineerde individuen rondlopen, zullen deze virussenvarianten zich steeds beter aan de groeiende immuniteit van de bevolking aanpassen.

“Het virus is er nog steeds”, vat Vanden Bossche samen. “Het circuleert, het verandert en het past zich aan.”

Supermutant

Nog voordat de zomer voorbij is, zou het coronavirus dus weer kunnen terugkeren, en zou het aantal besmettingen, opnames en sterfgevallen weer kunnen gaan stijgen. Wanneer dat precies zal gebeuren, en over welke aantallen we dan spreken, weet Vanden Bossche niet. “Ik ben een wetenschapper, geen profeet”, zegt hij. Maar op basis van wetenschappelijke inzichten en theorieën durft hij wel enkele voorspellingen te maken.

Die nieuwe virusvarianten zullen aanvankelijk vooral huishouden onder het krimpende segment van de bevolking dat zich niet heeft laten vaccineren. Deze groep zal besmet kunnen worden door zowel gevaccineerden als niet niet-gevaccineerden. Omdat het aantal gevaccineerden groter zal zijn dan het aantal niet-gevaccineerden, zullen gevaccineerden echter de belangrijkste besmettingsbron zijn. In een proces dat bijzonder snel kan verlopen, zo vreest Vanden Bossche, zullen er uiteindelijk varianten ontstaan waartegen vaccins geen enkele bescherming meer zullen bieden. En vanaf dat moment zullen ook gevaccineerden ziek kunnen worden.

Sterker, Vanden Bossche vermoedt dat de supermutanten wel eens heviger huis kunnen houden onder gevaccineerden dan onder niet-gevaccineerden. De antilichamen in het lichaam van de gevaccineerden keren zich tegen het aangeboren immuunsysteem.

Natuurlijke antilichamen

Cruciaal in dit deel van de theorieën van Vanden Bossche zijn de natuurlijke antilichamen van het aangeboren immuunsysteem. Dankzij die natuurlijke antilichamen is het merendeel van de bevolking beschermd tegen coronavirussen. Hoe jonger en gezonder iemand is, hoe meer van deze natuurlijke antilichamen in een lichaam actief zijn. Dankzij deze antilichamen wordt het overgrote gedeelte van de bevolking niet eens ziek wanneer ze besmet wordt met een coronavirus.

Deze natuurlijke afweer tegen coronavirussen wordt vermoedelijk sterk onderdrukt door de meer specifieke antilichamen die ontstaan als gevolg van vaccins of natuurlijke infectie. Als straks supermutante coronavirussen door het vaccin breken, zullen die specifieke antilichamen het virus weliswaar niet meer kunnen belemmeren, maar nog wel enige affiniteit voor het spike-protein van het virus vertonen. Ze zullen zich nog wel aan het spike-protein van de supermutante virussen binden, waardoor de natuurlijke antilichamen hun werk niet meer kunnen doen, waardoor het ziekteproces mogelijk zelfs wordt versneld.

Als gevaccineerden tegen die tijd ook nog eens extra booster-shots hebben gekregen, en als gevolg daarvan opnieuw hun antilichamen tegen het oude Wuhanvirus oproepen, is het risico hierop levensgroot. Het meest tragisch zullen de mogelijke gevolgen zijn van het vaccineren van jongeren en kinderen, vreest Vanden Bossche. Hun natuurlijke immuunsysteem functioneert immers prima, en wordt door coronavaccins slechter, niet beter.

Geen illusies

Al met al is Geert Vanden Bossche somber over de toekomst waarop de wereld afstevent. “Ik heb niet de illusie dat de vaccinatiecampagne nu nog zal worden gestopt”, verzucht hij. “Het is mogelijk dat de farmaceutische industrie erin zal slagen om met nieuwe vaccins tegen nieuwe coronavarianten te komen, maar dat zal de uiteindelijke afloop van deze virologische en vaccinologische spiraal niet beter maken. Maar waarschijnlijk wel slechter.”

Toen de corona-epidemie uitbrak, het virus zich over de wereld verspreidde en de farmaceutische bedrijven in allerijl vaccins begonnen te ontwikkelen, wilde Vanden Bossche zijn stem laten horen. De corona-uitbraak voltrok zich immers op het snijvlak van de virologie, de vaccinontwikkeling en immuunbiologie, precies de gebieden waarop hij decennia actief is geweest. Bovendien is Vanden Bossche onafhankelijk, en kon hij dus vrijuit spreken.

Hij kon toen nog niet voorzien dat hij te maken zou krijgen met een ongekende vorm van censuur, of met een aanval op zijn persoon en zijn wetenschappelijke integriteit. Maar ook als hij dat van tevoren zou hebben geweten, dan zou dat geen verschil hebben gemaakt, en zich toch in het publieke debat hebben gemengd. “Ik voel me verantwoordelijk”, zegt hij. “Ik wil strak alles wat in mijn macht ligt hebben gedaan om een desastreuze afloop te voorkomen. Ik wil niet gezwegen hebben.”

Nawoord

Vlak voordat OverNu sprak met Vanden Bossche, verwijderde LinkedIn zijn meest recente artikel. In de uren dat het on-line was, hebben tienduizenden mensen het kunnen lezen.

 

Volg de OverNu-nieuwsbrief. 

Bron: https://overnu.nl/anatomie-van-een-tragedie-interview-met-geert-vanden-bossche/ 

-----------------  

June 21, 2021

Why the ongoing mass vaccination experiment drives a rapid evolutionary response of SARS-CoV-2

By

Geert Vanden Bossche

 

Critical opinion article:

The naked scientific truth on why the ongoing mass vaccination experiment drives a rapid evolutionary response of SARS-CoV-2

 

The ongoing denial by WHO, public health agencies and governments of science-based evidence on how to mitigate the already disastrous global and individual consequences of this pandemic are beyond mind-blowing. Whereas a number of medical doctors are now doing the utmost to make highly successful early multidrug treatment broadly accessible, I am contributing my part on analyzing the epidemiologic and health consequences of the ongoing mass vaccination campaigns and sharing - in all transparency - my insights with the broader public. From the critical opinion article below, it becomes already obvious that several scientists who are studying the evolutionary biology and genetic/ molecular epidemiology of this pandemic know too well that this pandemic is not over at all and that the global health risk posed by variants is very substantial. So, why do they keep silent?

I realize that the scientific language is not easily accessible to laymen. I hope the way I structured the article will, however, help them to grasp the key message.

‍

Summary

As Sars-CoV-2 entered a highly susceptible human population, it has initially been spreading rapidly and in an uncontrollable way. This already explains why Sars-CoV-2 has been evolving rather slowly with no substantial selection of fitness-enhancing mutations occurring over the first 10 months of the pandemic (i.e., between December 2019 and October 2020). More infectious ‘variants of concern’ (VoCs, i.e., alpha [B.1.1.7], beta [B.1.351], gamma [P.1]) started to appear as of late 2020 and led to a steep increase in cases worldwide.

 

Molecular epidemiologists have observed that mutations within the Sars-CoV-2 spike (S) protein of these emerging, more infectious lineages are converging to the same genetic sites, a phenomenon that coincided with a major evolutionary shift in the landscape of naturally selected Sars-CoV-2 mutations (1).

 

Significant convergent evolution(*) of more infectious circulating Sars-CoV-2 variants is not a neutral, host-independent evolutionary phenomenon that merely results from increased viral replication and transmission but is strongly suggestive of natural selection and adaptation following a dramatic shift in the host(ile) environment the virus is exposed to (1).

 

Molecular epidemiologists fully acknowledge that the pandemic is currently evolving Sars-CoV-2 variants that “could be a considerably bigger problem for us than any variants that we currently know in that they might have any combinations of increased transmissibility, altered virulence and/or increased capacity to escape population immunity” (1). This is to say that phylogenetics-based natural selection analysis on circulating Sars-CoV-2 lineages strongly suggests that viral variants resistant to spike (S)-based Covid-19 vaccines are currently expanding in prevalence and highly suspicious of causing future epidemic surges globally.

 

Deployment of current Covid-19 vaccines in mass vaccination campaigns combined with the ongoing widespread circulation of Sars-CoV-2 can only increase immune selective pressure on Sars-CoV-2 spike protein and hence, further drive its adaptive evolution to circumvent vaccine-induced humoral immunity. In this regard, the expectation of an increasing number of vaccinologists matches the current observation made by genomic epidemiologists in that S protein-directed immune escape variants are highly likely to further spread and expedite the occurrence of viral resistance to the currently deployed and future (so-called ‘2nd generation’) Covid-19 vaccines.  

 

To monitor the circulation of hazardous viral variants in the population and to be able to provide unequivocal proof of the immune selection pressure exerted by mass vaccination campaigns and the harmful consequences thereof, there is an urgent need for conducting representative viral sampling on vaccinees, including those who are healthy or only subject to mild disease, and to genetically characterize the variants they shed upon exposure to Sars-CoV-2.

 

Conducting a mass vaccination experiment at a global scale without understanding the mechanisms underlying viral escape from vaccine-mediated selection pressure is not only a colossal scientific blunder but, first and foremost, completely irresponsible from the perspective of individual and public health ethics.  

In the absence of vaccines capable of inducing sterilizing immunity, early multidrug treatment as proposed by Prof. Dr. P. McCullough and others (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33387997/), together with global chemoprophylaxis using highly efficient antiviral drugs, will be key to save lives, reduce the hospitalization burden and dramatically diminish transmission of highly infectious or neutralizing antibody (nAb)-resistant escape variants.  

 

(*) Convergent evolution relates to the independent occurrence of one or more mutations that are shared in common across several viral variants

‍

Preamble

There is currently a lot of confusion in regard of the effectiveness of Covid-19 vaccines with plenty of contradictory reports circulating in the literature and on social media. This in itself is probably providing the most convincing evidence that the pandemic situation is rapidly evolving and is currently transitioning a kind of ‘gray’ zone. A pandemic is typically to be considered a very dynamic event (until it merges into an endemic situation). However, the evolutionary dynamics of this Covid-19 pandemic have now been shaped by human intervention in a way that is completely unprecedented. We do know about the outcome of a natural pandemic but don’t know at all about the outcome of the ongoing pandemic, as the latter has now become a ‘pandemic of variants’. From what follows below (and which is basically a summary of findings made by molecular/ genomic epidemiologists that I put into a broader context), there is however, one certainty, which is that Sars-CoV-2 variants are rapidly evolving in response to the natural immune selection pressure they are experiencing. Phylogenetics-based natural selection analysis indicates that a substantial amount of the immune selection pressure exerted during this pandemic is directed at the Sars-CoV-2 spike (S) protein, which is targeted by the vaccines. On their journey to adapting to the host(ile) environment of neutralizing antibodies (nAbs), variants further exploit their evolutionary capacity to overcome this S-directed, population-level immune pressure. Hence, in a given vaccination setting and stage of the ongoing pandemic, the success of mass vaccination campaigns will to a large extent depend on the evolving prevalence of increasingly problematic variants. Alternatively, S-directed immune interventions that seem effective in one vaccination setting and stage of this pandemic may not work as well when applied to another vaccination setting or when implemented at another stage of the ongoing pandemic. The observation that the effectiveness of mass vaccination campaigns, as assessed during a pandemic of immune escape variants, oftentimes evolves very differently between countries or regions is, therefore, not surprising. It is only when the population-level selective immune pressure will culminate that variants and, therefore, the effects of these campaigns will start to globally converge to the same endpoint, which is ‘resistance’ to the vaccines. It is only at that very endpoint that all assessments of the alleged ‘effectiveness’ of this experiment will be unanimous and consistent. When exactly this will happen is still subject to speculation. However, as the immune selection pressure in the global population is now ‘massively’ rising and the set of naturally selected, S-directed mutations together with the plasticity thereof dramatically expanding, one can reasonably expect that the edition of a super variant capable of resisting S-specific Abs will be precipitated such as to emerge within the next few months. When second-generation vaccines will be introduced, the virus will only be building upon this versatile foundation of circulating mutations to rapidly circumvent the immune pressure the re-vaccinated population will continue to exert on the S protein.

‍

“The most important issue here is not whether this particular “super variant” ever arises….” (1)

It is unbelievable how public health authorities (PHAs) are lagging behind when it comes to understanding the evolutionary capacity of Sars-CoV-2. Or do PHAs and policymakers simply ignore the observations made by world-class molecular epidemiologists? How can they possibly justify mass vaccination campaigns in light of all the scientific arguments pointing to the high likelihood that these campaigns will only expedite viral resistance to Covid-19 vaccines? Why are the scientists who are bringing all this evidence to the PAPER not bringing it to the TABLE? How can they predict that this pandemic is going to evolve even more problematic VoCs and keep silent? Why don’t they set up a forum of independent, knowledgeable experts providing indisputable and unanimously agreed evidence that the rhetoric put forward by the WHO and national health authorities is scientifically wrong? Don’t they realize that keeping silent about the ongoing disastrous - but for now still largely hidden- evolution of the pandemic is only going to provide more ammunition for governments to extend their mass vaccination campaigns such as to reach as high as possible vaccine coverage rates in the population? Why on one hand do molecular epidemiologists seriously consider that resistance to the vaccines may occur as a result of rapidly rising S-directed immune pressure in the population but on the other hand don’t ring the alarm bell? How can they acknowledge the effect of emergent viral variants on the efficacy of Covid-19 vaccines without overtly pointing to the risk that vaccines failing to block viral transmission will further shape the evolution dynamics of viral variants? How can they recognize that antibody(Ab)-based therapy (e.g., use of convalescent plasma and monoclonal Ab treatments) in immunocompromised, chronically ill patients promotes long-term viral shedding and may lead to the propagation of variants carrying Ab escape mutations while ignoring the likelihood for a similar effect to occur when mass vaccination enables an entire population to exert immune selection pressure on the very same immunodominant Sars-CoV-2 S protein (i.e., when large numbers of individuals are vaccinated while being exposed to the virus before having developed a full-fledged Ab response)? It cannot be that they don’t understand the disastrous consequences viral resistance to Covid-19 vaccines would imply! It cannot be either that they didn’t learn that the kinetics of natural selection of immune escape mutations are much slower (or even non-existent as in the case of the Influenza pandemic of 1918!) in the presence of naturally elicited immunity. Or don’t they realize that the type of immune priming following natural Sars-CoV-2 infection is very different from the one that results from prophylactic immunization with S-based vaccines? It is difficult to imagine they would not comprehend why under conditions of natural viral infection and transmission during a pandemic, the chances for freshly infected, immunologically naïve or previously infected subjects to become re-infected on a background of suboptimal S-specific Abs are much lower than for vaccinated people to become exposed to Sars-CoV-2 while not being armed with a high enough titer of full-fledged S-specific Abs.

 

In other words, if molecular epidemiologists would only realize that immune selection pressure exerted by S-directed Abs occurs much less frequently during a natural pandemic than in the course of mass vaccination campaigns, they would probably figure among the best placed scientists on earth to warn against the high likelihood for this virus to evolve immune evasion and, ultimately, to resist vaccinal nAbs as a result of mass vaccination. At any rate, they all recognize the need for careful systematic surveillance of the ongoing evolutionary immune escape, which currently translates in an enhanced expansion of variants comprising mutations that further converge as they continue to adapt to rising population immunity in general and S-specific Abs in particular (1).

 

Although population cohorts exerting selective S-directed immune pressure, (i.e., now increasingly consisting of vaccinees!) provide a breeding ground for S-associated immune escape mutations, health authorities seem to no longer be monitoring viral shedding and genetic characterization of viral samples in healthy or only mildly ill vaccinees. This is, of course, highly problematic as even asymptomatically infected vaccinees are known to shed virus and are now granted more freedom of movement and adhering less to social distancing measures. In this way, we are currently largely incognizant of the true prevalence and distribution of new variants and the speed at which they spread in the population. However, epidemiologists are not raising their voice to put an end to this grave public health negligence, even though they clearly seem to disagree with this practice: “As antigenically different variants are continuing to emerge, it will become necessary to routinely collect serum samples from vaccinated individuals and from individuals who have been infected with circulating variants of known sequence” (3); and further: “Defining these dynamics, and their potential influence on vaccine effectiveness, will require large-scale monitoring of SARS-CoV-2 evolution and host immunity for a long time to come” (4).

 

In the meantime, the WHO and their advising ‘experts’ are still preaching the ludicrous mantra that the more we vaccinate, the less the virus can replicate and hence, the lower the risk that VoCs will arise and become dominant in the viral population. Is it this mantra of mass vaccination that leads PHAs to conclude that monitoring of viral shedding in vaccinees has become obsolete? However, their simplistic interpretation of viral transmission dynamics would only apply to conditions of neutral genetic drift as occurring during the early phase of a pandemic, i.e., in a population of immunologically unprimed susceptible subjects that does not exert significant positive selection pressure on the virus prior to its host-to-host transmission (2). However, at this stage of the pandemic where a multitude of variants, including several VoCs, are already circulating, the real global health concern is no longer about the likelihood for yet another problematic variant to emerge but rather about the ongoing population-level selection pressure that is now driving particular mutations of concern to expand in prevalence. Ignoring the positive selection signals that are now increasingly observed within nAb-binding S domains inevitably leads to an underestimation of the evolutionary potential of Sars-CoV-2 to escape from these nAbs (2).  However, instead of investigating the conditions that underlie this strong positive selection pressure, PHAs are doing the utmost to make people believe that mass vaccination will stop the transmission of these variants, lead to herd immunity and, therefore, put a stop to the Covid-19 pandemic. There is currently no single scientific argument or rationale to back any of these statements. On the contrary, numerous reports on breakthrough infections in vaccinees clearly illustrate that those who have not been immunized against Sars-CoV-2 are all but provided indirect protection by vaccinees (5, 14). The mantra that mass vaccination will at least contribute to controlling the pandemic is fully incoherent with the scientific knowledge gathered by molecular epidemiologists. Whereas phylogenetics-based natural selection analysis is a well-established method for studying evolutionary adaptation to enhanced host immune pressure, PHAs don’t seem to be impressed by data that are strongly suggestive of immune selection pressure resulting from human interventions targeting Sars-CoV-2 spike protein. Findings from this analysis indicate that as soon as a certain threshold of infectious pressure is reached, a sufficient number of subjects will harbor dominant mutants that could then spread across the entire population provided positive immune selection pressure is exerted by a substantial part of the population (1).

 

Some VoCs have already been observed before mass vaccination campaigns were initiated. Because they reproduce more effectively in the population, these antigenically different variants are referred to as ‘more infectious variants’. In order to adapt to the increased pressure exerted by rising population immunity, variants are now increasingly incorporating additional mutations converging to specific sites within the receptor-binding domain (RBD) of the virus and conferring resistance to multiple S-directed Abs (1). The ongoing convergent evolution of immune escape mutations may come with a fitness cost of new variants for as long as the contribution of the population exerting selective immune pressure is not high enough to enable its enhanced propagation in the host population. It is important to note, though, that multiple distinct point mutations can each evade a multitude of neutralizing Abs (2). This would already explain why very few mutations (e.g., within the RBD) could already lead to full resistance to vaccinal Abs. At this stage of the pandemic, mutations in the S protein that impact neutralizing Abs are already present at significant frequencies in the global viral population and evidence of expanding variants exhibiting a higher and higher level of resistance to vaccinal S-specific Abs is now accruing (3). In other words, it becomes increasingly obvious that Sars-CoV-2 immune escape variants are adapting to rising population immunity and improving on transmissibility by stepwise acquisition of new mutations (as shown, for example, by the recent expansion of the delta ‘plus’ variant in several countries). All of the above already explains why the ‘success’ as proclaimed by the WHO and other health authorities or advising experts merely relates to short-term assessments of morbidity, hospitalization and mortality rates. However, the data published by molecular/ genomic epidemiologists analyzing the ongoing adaptation of Sars-CoV-2 to the evolving immune selection forces at play in this pandemic of Sars-CoV-2 variants  seem to indicate that the ‘success’ of current public health efforts will not last for much longer. This is because PHAs and their advising experts seem to ignore that mass vaccination campaigns conducted during a pandemic of variants fail to reduce the number of active infections to a level low enough to prevent natural selection of immune escape mutants (i.e., even including double or triple mutants!) and curtail their adaptation to a steadily rising population-level immune selection pressure, no matter the speed at which these campaigns are conducted. Their mantra that the acceleration of mass vaccination campaigns will prevent the virus from evolving variants that escape vaccine-induced immunity is, therefore, simply wrong. Since all of the current Covid-19 vaccines deployed in this mass vaccination program will contribute to raising immune selection pressure and eventually provide variants capable of evading S-specific Abs with a fitness advantage in the population (i.e., increasingly consisting of vaccinees!), neither herd immunity nor eradication could conceivably happen.

 

In conclusion: There is no way that the ongoing pharmaceutical (mass vaccination) and nonpharmaceutical interventions will prevent propagation of more infectious variants (those got already selected before the initiation of mass vaccination campaigns, presumably as a result of widespread implementation of stringent infection prevention measures) or variants comprising one or more RBD-associated nAb-resistant mutations. On the contrary, all evidence from molecular epidemiology indicates that the ongoing shift in natural selection forces exerted by the population on Sars-CoV-2 mutations is merely going to expedite the selection and propagation of more problematic variants of concern. It is beyond any doubt that growing vaccine coverage rates in the global population will further exploit the evolutionary capacity of Sars-CoV-2 to adapt to a higher and higher S-directed immune selection pressure until full vaccine resistance is achieved.

‍

There is now compelling evidence that sets of convergent mutations that have emerged in the context of VoCs evolved in response to the changing immune profile of the population. It has been postulated that convergent evolution of mutations primarily occurs in previously infected individuals or as a result of chronic infections (15-20). However, vaccinated people are far more prone to breeding viral immune escape variants than non-vaccinated naturally infected individuals. Why?

In immunologically unprimed subjects, the peak of viral replication and shedding occurs well before host Ab responses appear. This already suggests that the host immune response in non-primed, S-sero-negative subjects  (i.e., including previously asymptomatically infected subjects who lost their short-lived S-specific Abs) does not exert significant immune pressure on the virus(**). On the other hand, most countries started their vaccination campaigns before a substantial part of the population acquired immunity from natural infection. It is, therefore, reasonable to postulate that not natural infection or transmission but widespread deployment of vaccines is now becoming the primary cause of evolutionary selection pressure on viral expansion. This would already suggest that immune escape variants are now spreading rapidly in many parts of the world. It is fair to assume that the more widespread the presence of vaccinal S-specific Abs in the global population, the more the rate of evolutionary immune evasion from S-directed humoral immune pressure will rise. The frequent occurrence of suboptimal immune selection pressure exerted by virus-exposed vaccinees on Sars-CoV-2 spike protein will provide variants that are capable of evading S-specific vaccinal Abs with a selective transmission advantage. As already mentioned in previous contributions of mine, suboptimal S-directed immune pressure occurs in asymptomatically infected vaccinees who are still in the process of mounting Ab responses or possessing immature S-specific Abs (e.g., between 1st and 2nd injection of a 2-shot vaccine) or whose vaccinal Abs are low in titer and/ or not fully functional as a result of an immune compromised health status.

 

(**) There are two important exceptions. 1. If the number of active infections is very high (e.g., due to overcrowding and poor hygienic standards), the reservoir of people who are naturally susceptible to Covid-19 disease becomes rapidly exhausted. This will now provide a transmission advantage to more infectious variants harboring immune escape mutations that are capable of withstanding selective S-directed immune pressure exerted by short-lived Abs in previously asymptomatically infected individuals. When the infectious pressure is high, the likelihood for the latter to become re-infected shortly after their primary infection will increase and so will the likelihood of expansion of more infectious variants. 2. Likewise, selective immune pressure will be relevant in case stringent infection prevention measures targeted at controlling the pandemic are installed on a background of a sufficiently high infectious pressure. Under such conditions, viral transmission to naturally susceptible individuals is hampered and a similar type of more infectious variants may gain a transmission advantage when exposed to suboptimal S-specific humoral responses in previously asymptomatically infected individuals.

‍

What determines the time required for Sars-CoV-2 to resist vaccinal Abs at a population level?

It is fair to assume that RBD-targeted immune selection pressure exerted on a background of previously selected mutations enabling enhanced viral infectiousness will expedite natural selection of new, nAb-escaping mutations. Hence, circulation of more infectious viral variants is likely to expedite convergent evolution of mutations, including such that enable viral resistance to S-directed Ab-mediated immunity elicited by the vaccines.

 

As a rule of thumb, the time for population-level anti-vaccine resistance to develop depends on

1. The transmission or fitness advantage of the nAb-resistant variant (2). This factor is dependent on both, the magnitude of the population-level selection pressure and the intrinsic evolutionary fitness cost. The higher the relative percentage of individuals with nAbs to a given epitope (i.e., the more widely a given epitope is targeted) and the lower the intrinsic evolutionary fitness cost (i.e., the more effective the ‘infectious’ function of the mutated epitope), the higher the transmission advantage of the nAb-resistant variant and hence, the faster the mutated epitope will generate resistance to nAbs that are targeting it. In the case of vaccines, however, resistance will require a combination of multiple RBD-targeted mutations. This is what is currently causing in several countries an insidious period of pandemic quiescence as it takes more time for the virus to acquire a combination of multiple mutations to overcome vaccine-induced immunity despite widespread immune selection pressure (so-called ‘fitness valley-crossing time’; 2). Full resistance to the vaccines can only occur through intermediate steps wherein immune escape variants progressively evolve to incorporate additional mutations that are required to eventually reach full resistance to the vaccine. As long as the acquired subset of mutations does not suffice to escape the population-level immune pressure induced by the vaccine, the overall transmission or fitness cost from the immune escape mutations will be higher than the overall transmission or fitness advantage provided by the selection pressure exerted by the expanding prevalence of nAbs in the population.
2. The mutation rate (2). This factor is dependent on both, the infectious viral pressure and the intrinsic mutability of the virus. The higher the mutation rate, the higher the likelihood that a combinatorial subset of mutations required for full-fledged resistance to the vaccine occurs. Viral variants may even harbor mutations outside of S protein that are subject to natural selection and thereby drive an enhanced mutation rate (21).

 

Intermediate immune escape variants (i.e., harboring only a subset of the mutations required for nAb escape) are characterized by a lower fitness level. However, fast-speed mass vaccination campaigns that are rolled out on a background of a relatively high infectious pressure will mediate a relatively strong population-level immune selection pressure (as vaccine coverage rates rise quite rapidly). All of this will expedite the evolution of intermediate lower fitness variants into nAb-resistant variants (e.g., USA case). Conversely, when a mass vaccination program is initiated on a background of low infectious pressure, transmission of intermediate lower fitness variants will be low and more time will be required for nAb-resistant mutants to establish in the population (e.g., Israel case). This has been motivating certain ‘experts’ and policymakers to precipitate their conclusions on the success of mass vaccination campaigns in that they pretend that the pandemic is increasingly getting under control!

 

It is fair to expect that the widespread presence of full-fledged, S-specific vaccinal Abs will eventually cause vaccine-resistant variants to dominate and further expand in the viral population. This is to say that ongoing mass vaccination campaigns will inevitably entail full resistance of Sars-CoV-2 to all S-targeting Covid-19 vaccines and are, therefore, highly likely to lead to an impressive wave of infection and disease in vaccinees, especially in those who have not previously experienced Covid-19 disease.

‍

It suffices to acknowledge that the ongoing convergent evolution of new variants is driven by natural selection pressure to conclude that mass vaccination campaigns conducted in the heat of a pandemic are now promoting expansion of immune escape variants that vaccines will eventually no longer be capable of protecting against.

Whereas global and stringent infection containment measures may eventually have led to population-level selection of more infectious variants, increasing vaccine coverage rates are now likely to promote population-level selection of nAb-evading viral mutants. Viral VoCs that spontaneously arise as a result of viral replication cannot all of a sudden start to outcompete lineages that circulate in several different countries unless they acquire a competitive advantage. They can only acquire such an advantage if the environmental conditions they are exposed to change in ways that provide them with a transmission advantage when compared to the wild-type virus or previously circulating strains/ variants. Because some mutations will endow the virus with enhanced intrinsic viral infectiousness, viral variants comprising such mutations will naturally be selected when altered conditions in the host environment exert pressure on viral infectiousness. In this way, viral propagation and survival can be secured. Provided the selection pressure on viral infectiousness is widespread in the population, more infectious variants will rapidly gain a fitness advantage and quickly expand in the population. Dominance of such new viral variants is, therefore, indicative of natural selection of a virus that is more transmissible at a population level. However, the more the combination of mutations required for immune escape impacts viral fitness, the more time it will take immune escape variants to reach a high enough infectious pressure in the population or the more immune selection pressure will need to be exerted by the host environment to compensate for the incurred evolutionary fitness cost (see also below). Along the same lines of reasoning, it is fair to conclude that more infectious or nAb-resistant variants will expand in prevalence upon their introduction into countries where mass vaccination is already well advanced. These variants are, indeed, well adapted to the widespread immune selection pressure that has been generated in the population as a result of mass vaccination. Thanks to an excellent breeding ground, these variants will now reproduce more effectively than the previously circulating strains.

 

It is fair to postulate that the more widespread the presence of full-fledged, S-specific vaccinal Abs, the more readily variants will evolve resistance to the vaccines and eventually adapt to the immune environment they are exposed to as they spread in the host population. This is to conclude that ongoing mass vaccination campaigns will inevitably entail full resistance of Sars-CoV-2 to all S-targeting Covid-19 vaccines. This is highly likely to rapidly provoke a resurgence of Sars-CoV-2 infection and disease, especially in vaccinees. As already mentioned above, cases of severe disease would be expected to be more frequent amongt vaccinees who did not previously contract Covid-19 disease.

‍

How can human behavior or infection prevention measures promote propagation of mutations in Sars-CoV-2 spike protein?

The natural host environment of Sars-CoV-2 can create several barriers that impact viral transmissibility and survival. Enactment of infection prevention measures or overcrowding are examples of situations threatening viral spread. As the infectiousness of Sars-CoV-2 is strongly shaped by the physicochemical properties of its spike protein, the above-mentioned obstacles will exert selection pressure on Sars-CoV-2 S protein and may, therefore, substantially contribute to natural selection of mutations that enable stronger binding affinity of S protein for the Ace-2 receptor of permissive cells. To adapt to such environmental constraints, viral variants have been shown to independently evolve to acquire multiple unique as well as convergent mutations (1). Convergent evolution of mutations comprised within S-associated, immunologically relevant genes are proof of natural selection and illustrate the evolutionary capacity of Sars-CoV-2 to adapt to S-targeted immune pressure.

 

Renowned experts in molecular epidemiology are now increasingly finding that the emergence and ongoing convergent evolution of Sars-CoV-2 variants coincides with a major global shift in the Sars-CoV-2 selective landscape (1). As this ongoing shift also coincides with globally conducted mass vaccination campaigns, the question arises as to whether these ongoing campaigns have the potential to foster convergence between evolving variants. This boils down to the following question:

‍

Does mass vaccination with current Covid-19 vaccines enable populations to exert S-directed immune selection pressure?

This is, indeed, an important question: If mass vaccination enables the vaccinated population-to exert S-directed immune selection pressure, the likelihood that current Covid-19 vaccines will be able to control the pandemic should be seriously questioned for adaptive evolution of Sars-CoV-2 variants has already been shown to coincide with epidemic surges in multiple parts of the world. As already mentioned, most - if not all - of the above-mentioned evidence directly emerges from in-depth research conducted by internationally recognized molecular epidemiologists. These researchers acknowledge that rising population immunity and public health measures may complicate control of the pandemic by virtue of their positive selection effect on immune escape variants. However, they do not advance any hypothesis as to the underlying causes of rising immunity that leads to a transmission advantage for S-directed immune escape mutants other than through individuals who are chronically ill and sustain prolonged viral replication as a result of insufficient immune control. This is probably an area where molecular epidemiologists should synergize with immunologists to understand, for example, that during a pandemic previously asymptomatically infected subjects may become re-infected at a point in time where their innate CoV-nonspecific Abs are still suppressed by suboptimal S-specific Abs (which they acquired as a result from that previous asymptomatic infection). More importantly, molecular epidemiologists may find it useful to learn from vaccinologists as a better understanding of the immune priming by vaccines, as compared to natural infection, could inform a more targeted surveillance of viral mutations and variants. In this regard, it is important for them to understand that mass vaccination in the heat of a pandemic, much more than natural infection of immune suppressed subjects, provides a panoply of conditions for individuals to become infected while only harboring suboptimal, S-specific Abs. Suboptimal stimulation of S-specific Abs could be due to individual insufficiencies in immunological responsiveness to the vaccine but inevitably occurs in all vaccinees for as long as they are in the process of mounting their Ab response. This is particularly problematic in vaccinees who have not yet received the second shot of a 2-dose Covid-19 vaccine. In these vaccinees, the S-specific Ab response after the 1st dose will not suffice to control replication and transmission of more infectious viral variants. In addition, exposure of vaccinees to antigenically different variants is also to be considered a case of suboptimal S-specific Abs and would already explain why increasingly problematic variants (e.g., VoCs or other problematic immune escape variants with deletions in the N-terminal domain of S protein) are overrepresented in vaccine breakthrough infections (5,14). All of the above situations will enable a growing part of the population (vaccinees!) to exert selective immune pressure on the S protein when exposed to Sars-CoV-2 (which is all but a rare event during a pandemic!).  

 

Unfortunately, vaccinees are not systematically monitored for shedding of antigenic Sars-CoV-2 variants and hence, the information on the type of variants they shed is scarce, the effective reproduction number largely underestimated and the evolutionary potential of the virus to evade S-specific Ab underexplored. As a result, reports on the relative distribution of variants are likely skewed to less problematic variants as those may still have a fitness advantage in vulnerable people compared to variants comprising a combination of nAb-resistant mutations.

 

As some sources of population-level selective pressure are known to be amenable to human intervention, there is an urgent need for systematic genomic sequencing of circulating variants in vaccinees as this would provide us with unambiguous evidence as to whether mass vaccination campaigns enable a population to exert immune-mediated selective pressure on critical functional characteristics of Sars-CoV-2 such as virulence, transmissibility and nAb-resistance.  

 

Why will mass vaccination campaigns conducted in the midst of this pandemic inevitably cause viral immune escape at the population level, irrespective of the speed at which these campaigns are progressing?

 

It has been established that the threshold number of individuals required for natural selection is far lower than the threshold number for neutral genetic drift to drive evolutionary changes in the Sars-CoV-2 landscape (2). But also mathematical modelling has already shown that prophylactic nAb treatment (including vaccination) of a relatively low percentage of the population already suffices to provide an immune escape mutant impacting the neutralizing Ab capacity with a significant transmission advantage compared to the wild virus (2). In addition, mass vaccination campaigns conducted during a pandemic will inevitably enroll people who are exposed to an environment of relatively high infectious pressure. This will increase the likelihood for vaccinees to harbor a dominant double or even triple mutant that is capable of evading a multitude of nAbs and hence, likely to serve as a source for population-level resistance of Sars-CoV-2 to Covid-19 vaccines.

 

From a scientific perspective, it is impossible to imagine that the ongoing large-scale vaccination campaigns are not going to rapidly and globally breed vaccine-resistant mutants instead of generating vaccine-mediated herd immunity. As of early March 2021, I have, therefore, been warning several times against the rapid resurgence of Sars-CoV-2 morbidity and mortality rates that this evolution is now highly likely to cause, especially in vaccinees. Hence, I repeatedly called upon PHAs world-wide to immediately stop all mass vaccination campaigns.

‍

Will the consequences of viral resistance to Covid-19 vaccines also affect non-vaccinated individuals?

Resistance to Covid-19 vaccines will only raise the infectious pressure and thereby increase the likelihood for non-vaccinated subjects to contract Covid-19 disease. On the other hand, nonfunctional vaccinal Abs in vaccinees could lead to Ab-dependent enhancement (ADE) of Covid-19 disease (2, 25). ADE is likely to shorten the pre-symptomatic phase of Covid-19 disease, viral shedding could be more easily and rapidly contained. Timely containment of viral transmission would contribute to diminishing exposure of non-vaccinated individuals to high infectious pressure. Provided unhampered functionality of their CoV-nonspecific innate Abs, diminished infectious pressure would likely protect non-vaccinated individuals from contracting Covid-19 disease. However, non-vaccinated individuals as well might be susceptible to ADE if they become exposed to Sars-CoV-2 while harboring S-specific nAbs as a result of natural infection. The risk may exist for as long as the concentration of these nAbs in their blood is high enough to outcompete innate, CoV-nonspecific Abs at the portal of viral entry. It is important to consider, though, that both, vaccinated and non-vaccinated subjects who previously contracted Covid-19 disease might be better protected against severe disease upon re-exposure thanks to the priming of protective, cytotoxic T cells.

‍

Vaccine-elicited S-specific T cell responses against variants are largely preserved and have been suggested to enable robust vaccine efficacy against variants when the neutralizing capacity of vaccine-elicited Abs may not provide sufficient protection (11). Could vaccine-induced T cell immunity, therefore, diminish the prevalence of viral variants and mitigate resurgence of morbidity and mortality waves?

Some publications suggest that increased breadth in S-specific vaccinal CD8+ T cell responses in vaccinated as compared to non-vaccinated individuals may compensate for insufficient neutralization capacity of S-specific vaccinal Abs against a number of new, more infectious variants. This would, therefore, still enable vaccines to provide robust protective vaccine efficacy against emerging variants. It is unlikely, though, that largely preserved T cell responses against variants mediate S-specific killing of virus-infected cells. This is because killing by cytolytic CD8+ T cells (CTLs) is known to be genetically determined by protective MHC class I alleles. No evidence of promiscuous or universal, Sars-CoV-2 S-derived CTL epitopes has been reported. The robustness of protective vaccine efficacy against variants across a genetically heterogeneous host population can, therefore, not be explained by CTL-mediated killing as the latter would be MHC class I-restricted, even if S-derived CD8+ T cell epitopes are conserved. Robustness of protective vaccine efficacy against multiple variants is most likely due to innate, cytokine-mediated immune cascades that are largely triggered by polyfunctional, broadly preserved memory T cells. These cytokine-mediated responses likely synergize with nAbs to further reduce viral load (and hence, likely diminish the likelihood of [severe] disease) but fail to abrogate viral transmission or curtail the expansion of viral variants. This is because non-antigen(Ag)-specific innate immune responses cannot target and eliminate Sars-CoV-2-infected cells. It is reasonable to assume, however, that vaccine-elicited S-specific T cell responses will contribute to promote viral evasion from innate immune mechanisms when elicited in the context of large-scale vaccination campaigns during a pandemic. Innate immune evasion mechanisms are well known and have been extensively described (12, 13). This would ultimately results in a robust, universal (i.e., MHC-unrestricted) and nonAg-specific decline in vaccine efficacy towards all infectious Sars-CoV-2 variants.  

‍

Why are mass vaccination campaigns likely to increase Covid-19 morbidity and mortality rates?

From a purely scientific perspective and even regardless of all (important!) ethical issues they raise, mass vaccination campaigns conducted in the midst of a pandemic are doomed to fail and have unforeseeable health consequences, not only for individual vaccinees but also for the global human population.

 

As already mentioned, changes in the ‘traditional’ host environment (e.g., implementation of stringent public health measures and social distancing; overcrowding) may alter the evolutionary dynamics of the pandemic and drive natural selection and dominant propagation of more infectious variants (or, alternatively, promote their rapid expansion once they become de novo introduced into a population). Likewise, it is reasonable to assume that large-scale vaccination campaigns conducted during a pandemic will drive natural selection and dominant propagation of nAb-evasive variants. However, as viral adaptation evolves, replication and transmission of such naturally selected immune escape variants by asymptomatically infected or mildly ill vaccinees will become more and more frequent and eventually increase the risk of rapid re-exposure for non-vaccinated, previously asymptomatically infected individuals. This is now likely to prompt a new wave of morbidity and mortality in the non-vaccinated part of the population. Iin countries where mass vaccination campaigns are rolled out on a background of low infectious pressure, it will take more time for rising vaccine coverage rates to drive convergent evolution of additional, naturally selected mutations such as to ensure viral persistence in the face of a stronger and more widespread vaccine-induced immune response. However, there shall be no doubt that the endgame of this convergent evolution of vaccine-mediated immune escape mutants is full resistance of Sars-CoV-2 to the Covid-19 vaccines. When this happens, vaccinees in particular will become extremely vulnerable to Covid-19 disease as they will no longer be able to rely on their innate Abs for those will be outcompeted by their vaccinal Abs for binding to S protein.

 

It is important to note that it suffices for the virus to escape S- or RBD-directed immune pressure in order to become more infectious or to resist protective (neutralizing) vaccinal Abs, respectively. As neither previously asymptomatic, non-vaccinated individuals nor previously immunologically naïve vaccinees have experienced protective T cell priming, immune evasion from S-specific Abs is sufficient for Sars-CoV-2 to cause Covid-19 disease in these people. Given the intensity of natural selection signals observed in the current genomic landscape of Sars-CoV-2 spike protein (1), it is reasonable to assume that a further rise in population-level immune selection pressure on this protein (i.e., as a result of continued mass vaccination campaigns) will ultimately provide variants capable of evading a full set of vaccinal Abs (including those raised by 2nd generation vaccines) with a transmission advantage. As already mentioned, this is expected to dramatically raise morbidity and mortality rates in vaccinees.  

‍

Why are most countries not yet affected by enhanced circulation of increasingly immune resistant variants despite an advanced stage of their mass vaccination campaigns?

Full-fledged vaccine resistance is not yet observed as it may take much longer for a combination of multiple synergizing immune escape mutations to occur in a sufficient number of individuals in the population. However, once these immune escape variants are present in sufficient frequency, they will establish rapidly in populations that are subject to mass vaccination (due to widespread S-directed immune selection pressure). It is, however, important to note that during this period of pandemic quiescence, vaccination may lead to an increased risk of ADE as S protein from intermediate variants, which possess only a subset of the S-associated mutations required for full resistance to the vaccine, may still be recognized (but not neutralized) by vaccinal Abs (see above).

‍

Will mass vaccinations have a different outcome depending on geographic and/ or demographic factors?

Regardless of the current evolutionary dynamics of the pandemic in any given country, immune escape variants will ultimately converge to a common adaptive endpoint, which is full resistance to S-directed nAbs induced by Covid-19 vaccines or resulting from natural infection. The speed at which Sars-CoV-2 is expected to develop resistance to S-specific nAbs induced by the current vaccines or acquired following natural infection will – among other, above-mentioned factors - depend on the speed at which mass vaccination campaigns are conducted. Enrolling youngsters and children in these mass vaccination campaigns is only going to rapidly expand the breeding ground for nAb-resistant variants and expedite the evolution depicted above.

‍

Why are follow-up vaccines using key nAb epitopes from variant-associated spike protein unlikely to solve the issue of immune escape variants?

First, spike RBD displays a high level of evolutionary versatility whereas Covid-19 vaccines only induce a relatively narrow immune response (i.e., directed at a few immunodominant domains within a single viral protein). It is, therefore, reasonable to assume that the evolutionary capacity of Sars-CoV-2 to evolve variants capable of evading multiple nAbs reaches far beyond the breadth of S-associated epitopes Covid-19 vaccines can possibly target (2, 3, 9). This already suggests that these vaccines are highly likely to drive mutation-mediated escape from S-specific host Abs.

 

Upon re-vaccination with updated S-targeting vaccines (so-called ‘second generation’ vaccines), previously vaccinated people will rapidly recall their original vaccinal Abs while those who are waiting for their updated vaccine shot may do so as a result from natural exposure (as the virus will, indeed, still be circulating, primarily among asymptomatically infected vaccinees). In immunology, this phenomenon is known as ‘antigenic sin’. Consequently, a high level of S-directed immune selection pressure will be maintained within the vaccinated population, thereby promoting further expansion of viral variants and accelerating the speed at which variants will evolve a repertoire of additional immune escape mutations that is sufficient to eventually enable full resistance to the updated vaccine as well. In this context, it is also important to note that one single additional mutation could suffice to abolish the enhanced neutralization capacity of the updated vaccine by virtue of epistatic interaction between the additional mutation and multiple previously established adaptive mutations targeted by vaccinal nAbs. In addition, molecular epidemiologists are increasingly worried about a potential expansion of recombination-generated combinations of immune escape mutations as those could occur during co-infections with different variants and generate even more problematic variants of concern that will better match the evolving fitness landscape of the continuing pandemic (1, 9).

 

When high infectious pressure coincides with high immune selection pressure, partially resistant variants can be expected to transit more rapidly through the ’valley of lower fitness’ and hence, expedite the emergence of dominant variants that fully resist the updated vaccines. This is to say that steadily increasing vaccine coverage rates combined with relaxed infection prevention measures and global expansion in prevalence of more infectious variants are now serving as a breeding ground for upcoming nAb-resistant variants.

Re-vaccination with second generation vaccines is all but comparable with seasonal updates of Influenza vaccines as the latter are administered on a background of herd immunity. Dedicated molecular epidemiologist seem to recognize the likelihood that updated S-based Covid-19 vaccines may fail and state that “Further studies may be required to understand the risk immune evasion poses to a strategy of annually updated vaccines” (2).

‍

Could an immediate and global halt of mass vaccination campaigns still prevent the emergence of more harmful viral recombinations or resistance of Sars-CoV-2 to Covid-19 vaccines?

A global and immediate halt of mass vaccination campaigns would allow to diminish immune selective pressure exerted on sites within the S protein that mediate nAb evasion. However, at this fairly advanced stage of the global mass vaccination program, it is probably already too late to prevent viral resistance to S-Abs, even if mass vaccination campaigns would immediately and globally be halted, and even though vaccine coverage rates are still fairly low in a number of low-income countries. This is because

1. nAb-resistant virus selected in a particular population will easily adapt and expand upon their introduction into other populations that are undergoing a similar shift in the Sars-CoV-2 fitness landscape, even though the local variants they are harboring are less advanced in their adaptive process of evolutionary convergence of immune escape mutations
2. the current spectrum of escape mutations already lays the groundwork for multiple recombinations to occur as viral spread continues. Combinations of immune escape mutations more readily enable variants to circumvent vaccine-induced immunity or acquire other phenotypic characteristics that could potentially be more harmful (1, 2, 3, 9). Some of these combinatorial variants could, therefore, be more problematic than those which circulated before.  

Consequently, it is reasonable to assume that an immediate halt of all Covid-19 vaccination campaigns could at most delay full resistance of Sars-CoV-2 to the vaccines by a few months. However, recombinations are likely to lead to super variants with unpredictable phenotypic characteristics, some of which may be responsible for a further increase in viral infectiousness and/ or virulence or could even enable adaptation to another mammalian species (7). As already mentioned, recombinations are promoted by co-infection with different variants. At this stage of the pandemic, co-infection with different variants becomes increasingly likely as infection prevention measures are now being relaxed in many countries (9). Adaptation to other mammalian species may result from enhanced binding affinity of mutated spike protein for their Ace-2 receptor (e.g., in case of the Sars-CoV-2 Y453F mink variant) and generate an additional asymptomatic reservoir for recurrent transmission to humans (4).  

 

Unless aggressive multidrug treatment is implemented at an early stage of disease and large-scale chemoprophylaxis campaigns are conducted, resistance of Sars-CoV-2 to Covid-19 vaccines is, most certainly, going to provoke a steep incline of morbidity and mortality rates in vaccinees, especially in those who did not contract Covid-19 disease prior to vaccination.

‍

Are scientists suspicious of mass vaccination enhancing expansion of vaccine-resistant Sars-CoV-2?

In this regard, it suffices to cite D. Van Egeren et al. (2):

“Evidence from multiple experimental studies showing that single RBD point mutations can lead to resistance to neutralizing convalescent plasma from multiple donors suggests that specific single mutants may be able to evade spike-targeting vaccinal immunity in many individuals and rapidly lead to spread of vaccine-resistant SARS-CoV-2. One variant that can escape convalescent plasma neutralization is already circulating in South Africa and could experience greater positive selection pressure once vaccines are deployed widely”. These authors further suggest that natural selection of multiple mutations in individuals possessing nAbs against Sars-CoV-2 spike protein “could accelerate the emergence of vaccine-resistant strains in the months following vaccine deployment” and state that “Further studies are required to understand the risk immune evasion poses to a strategy of annually updated vaccines”. Additional citations from scientists studying the evolutionary biology of Sars-CoV-2 go as follows:  “… vaccines themselves represent a selection pressure for evolution of vaccine-resistant variants…” (9).

 

The notion that vaccines have the capacity to drive immune evasion of mutable pathogens and enable dominance of antigenically different variants with altered biological characteristics when deployed at population scale is certainly not new (8, 13, 22). This knowledge combined with the remarkable ability of Sars-CoV-2 to rapidly adapt to new environments and different hosts, in particular via convergent evolution of specific spike mutations (7, 23, 24), led at least some scientists to state that “With increasing levels of host immunity helped by the deployment of vaccines and ongoing widespread SARS-CoV-2 circulation, we fully expect to see increased evidence for adaptive evolution in Spike and other genes…” (7) or that “Mutations affecting the antigenic phenotype of SARS-CoV-2 will enable variants to circumvent immunity conferred by natural infection or vaccination” (3). Other scientists come to the following conclusions: “Subsequently, many other changes in the spike protein were found to propagate rapidly, showing that the bulk of the selection pressure on this protein comes from adaptation to the host. We can therefore anticipate that this protein, and to a lesser extent the nucleocapsid protein, will evolve most rapidly under the selection pressure of vaccination” (9) or: “However, there is growing evidence that mutations that change the antigenic phenotype of SARS-CoV-2 are circulating and affect immune recognition to a degree that requires immediate attention”. But scientists also acknowledge that a recombination event within Sars-CoV-2 variants or between a Sars-CoV-2 variant and Sars-CoV-2 from bats could be highly problematic in terms of precipitating resistance to the vaccines: “Due to the high diversity and generalist nature of these Sarbecoviruses, a future spillover, potentially coupled with a recombination event with SARS-CoV-2, is possible, and such a ‘SARS-CoV-3’ emergence could be sufficiently divergent to evade either natural or vaccine-acquired immunity, as demonstrated for SARS-CoV-1 versus SARS-CoV-2. We must therefore dramatically ramp up surveillance for Sarbecoviruses at the human–animal interface and monitor carefully for future SARS-CoV emergence in the human population” (7).

 

Biologists studying the genomic composition of CoVs in general and that of CoV-2 in particular published convincing evidence that also innate, nonAg-specific antiviral immune responses exhibited by infected host tissues (i.e., not only including lymphoid tissue!) exert immune selection pressure that shapes the genomic composition of infecting CoVs (10). As already mentioned above, vaccine-mediated T cell immunity is thought to contribute to protection by virtue of the innate immune cascades they stimulate.  

 

It is generally agreed amongst molecular epidemiologists that resistance to nAbs and hence, to vaccine-induced immunity, could considerably be delayed by reducing the number of active infections (i.e., infectious pressure) in ways that do not exert a specific selective pressure on the virus. They literally state: “In this context, vaccines that do not provide sterilizing immunity (and therefore continue to permit transmission) will lead to the buildup of large standing populations of virus, greatly increasing the risk of immune escape”(2).

 

It is almost impossible to believe that scientists studying the genomic/ molecular epidemiology or evolutionary biology of Sars-CoV-2 would not understand that mass vaccination campaigns promote natural selection and propagation of immune escape variants when they all come to the conclusion that selective immune pressures exerted by antiviral host immune responses provide fitness-enhancing mutations with a transmission advantage enabling their adaptation to the infected host (tissue)-specific environment. In light of all scientific evidence provided and the sinister perspective of the current evolution when put in an immunological and vaccine context, knowledgeable scientists should feel a moral and ethical obligation to loudly voice their concerns publicly. It is appalling that some leaders of the very institutes disclosing some of these critically enlightening data on the evolutionary molecular dynamics of circulating variants seem to be denying the observations of their co-workers and continue to blindly advocate for mass vaccination. Instead, some of them are even bold enough to encourage arrogant and scientifically illiterate fact-checkers to misrepresent compelling scientific evidence as a hoax and debunk experts who put their career on the line in making this critically important information accessible to the broader public.

 

Compassionate scientists who have been taking a deep dive in these complex matters are now increasingly left with the impression that health authorities and advising experts will simply continue to deny that they are desperately wrong, no matter how compelling the scientific evidence that has been brought to the table and no matter the consequences this unprecedented public health experiment may involve for many years to come.

‍

Bibliography

1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33688681/
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33909660/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34075212/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33404586/
5. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2021.05.23.21257679v1
6. https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2021.05.19.444774v1
7. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33711012/
8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17210532/
9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33769683/
10. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33351847/
11. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34107529/
12. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33953325/
13. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33101306/
14. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2021.05.23.21257668v2
15. Kemp, S. A. et al. SARS- CoV-2 evolution during treatment of chronic infection.  Nature https://doi.org/  (2021).
16. Choi, B. et al. Persistence and evolution of SARS- CoV-2 in an immunocompromised host.  N. Eng. J. Med. 383, 2291–2293 (2020).
17. Avanzato, V. A. et al. Case study: prolonged infectious SARS- CoV-2 shedding from an asymptomatic immunocompromised individual with cancer.  Cell 183, 1901–1912 e1909 (2020).
18. Naveca, F. et al. SARS- CoV-2 Reinfection by the New Variant of Concern (VOC) P.1 in Amazonas, Brazil.https://virological.org/t/Sars- cov-2-reinfection- bythe-new-variant- of-concern- voc-p-1-in-amazonasbrazil/596 (2021).
19. Nonaka, C. K. V. et al. Genomic Evidence of a SARSCov-2 Reinfection Case with E484K Spike Mutation in Brazil. https://www.preprints.org/manuscript/202101.0132/v1 (2021)
20. Rambaut A. et al. Preliminary genomic characterization of an emergent SARS-CoV-2 lineage in the UK defined by a novel set of spike mutations. SARS-CoV-2 coronavirus/nCoV-2019 Genomic Epidemiology—Virological (2021)
21. Duffy S. Why are RNA virus mutation rates so damn high?  PLoS Biol. (2018)https://doi.org/10.1371/
22. Read A.F. et al. Imperfect Vaccination Can Enhance the Transmission of Highly Virulent Pathogens.https://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.1002198 (2015)https://doi.org/10.1371/journal.pbio.1002198
23. Tegally H. et al. Emergence and rapid spread of a new severe acute respiratory syndrome-related coronavirus 2 (SARS-CoV-2) lineage with multiple spike mutations in South Africa.  medRxiv. 2020 Epidemiology. https://doi.org/10.1101/2020.12.21.20248640
24. Gu, H. et al. Adaptation of SARS-CoV-2 in BALB/c mice for testing vaccine efficacy.  Science 443 369, 1603–1607(2020) https://doi.org/10.1126/science.abc4730
25. Lee W.S. et al. Antibody-dependent enhancement and SARS-CoV-2 vaccines and therapies.  Nature Microbiology (2020) 5: 1185–1191. https://doi.org/10.1038/s41564-020-00789-5

Source: https://www.voiceforscienceandsolidarity.org/scientific-blog/why-the-ongoing-mass-vaccination-experiment-drives-a-rapid-evolutionary-response-of-sars-cov-2

Geert Vanden Bossche received his DVM from the University of Ghent, Belgium, and his PhD degree in Virology from the University of Hohenheim, Germany. He held adjunct faculty appointments at universities in Belgium and Germany. After his career in Academia, Geert joined several vaccine companies (GSK Biologicals, Novartis Vaccines, Solvay Biologicals) to serve various roles in vaccine R&D as well as in late vaccine development.

Geert then moved on to join the Bill & Melinda Gates Foundation’s Global Health Discovery team in Seattle (USA) as Senior Program Officer; he then worked with the Global Alliance for Vaccines and Immunization (GAVI) in Geneva as Senior Ebola Program Manager. At GAVI he tracked efforts to develop an Ebola vaccine. He also represented GAVI in fora with other partners, including WHO, to review progress on the fight against Ebola and to build plans for global pandemic preparedness.

Back in 2015, Geert scrutinized and questioned the safety of the Ebola vaccine that was used in ring vaccination trials conducted by WHO in Guinea. His critical scientific analysis and report on the data published by WHO in the Lancet in 2015 was sent to all international health and regulatory authorities involved in the Ebola vaccination program. After working for GAVI, Geert joined the German Center for Infection Research in Cologne as Head of the Vaccine Development Office. He is at present primarily serving as a Biotech / Vaccine consultant while also conducting his own research on Natural Killer cell-based vaccines.

Email: info@voiceforscienceandsolidarity.org‍

‍