Gepubliceerd op:
15.04.2024
Sommige akkers kleuren
momenteel oranje. Felgekleurde vlakken in een frisgroen lentedeken.
Deze kleur is het resultaat van de gangbare landbouwpraktijk om aanwezige planten op een
akker dood te spuiten. Dat vergemakkelijkt het klaarleggen van de akker voor de latere
aanplant van bijvoorbeeld nieuwe aardappelen. Glyfosaat en andere
onkruidverdelgers worden daarvoor gebruikt.
Velt betreurt de
felle oranje akkers. Het gebruik van onkruidverdelgers om alle
planten op de akker te vernietigen, is een slechte zaak voor mens en milieu.
Bayer, de belangrijkste producent van de vaakgebruikte onkruidverdelger
glyfosaat, houdt echter hardnekkig vast aan deze business-as-usual. Hoe lang
nog?
Pro landbouwers, contra pesticidelobby
Mogen landbouwers
hun werk dan niet makkelijker maken? Natuurlijk wel. Velt wil landbouwers niet
in een kwaad daglicht stellen. Zij doen het graag goed. Adviseurs van Bayer
vertellen hen echter voortdurend dat je beter vooraf spuit, ze beschouwen deze
aanpak als business-as-usual.
Wat zegt Bayer? Twee voorbeelden uit de praktijk
·
Volgens Bayer zorgt deze techniek voor een betere bodem. De
redenering: ‘Je hoeft minder diep te ploegen op een bespoten akker met
afgestorven planten. Minder grondbewerkingen houden de bodem gezonder.’ Het
klopt dat ondiep ploegen de bodemvruchtbaarheid ten goede komt.
Wetenschappelijk onderzoek toont daarentegen dat bacteriën en schimmels in de bodem
die plantengroei stimuleren, erg gevoelig zijn voor glyfosaat [1]&[2] . Hun positieve
werking vermindert sterk door de bespuiting. Dat verlaagt de
bodemvruchtbaarheid.
·
Bayer is zich bewust van het toenemend onbehagen bij plattelandsbewoners
voor het spuiten van de akkers. Daarom geeft ze de landbouwers de volgende
raad: ‘Houd de tijd tussen het spuiten en het bewerken van de akker zo kort
mogelijk. Hanteer de verplichte wachttijd [3], geen dag langer.
Zo vermijd je dat oranje akkers lang zichtbaar blijven en dat buurtbewoners
vragen stellen.’
Kan het zonder oranje akkers?
Ja, dat kan.
Biologische landbouwers, een groeiende groep binnen de landbouwersgemeenschap,
mogen geen chemisch-synthetische pesticiden gebruiken. Zij doen het al
jarenlang zonder onkruidverdelgers.
Ook sommige
gangbare landbouwers willen het anders. Op demodagen van Inagro, het
praktijkgericht onderzoekscentrum in Vlaanderen, is veel interesse voor
machines die opkomende planten of groenbemesters vernietigen en inwerken, mét
oog voor brandstofbesparing. Een ruim aanbod van schijveneggen, cultivators,
messenwalsen, klepelmaaiers, messenkopeggen, spitmachines, mulchfrezen,
ecoploegen en kneuzers. Vindingrijke namen die de weelde aan alternatieve
machines plastisch omschrijven.
Waarom zonder glyfosaat?
Onkruidverdelgers
zoals glyfosaat schaden de biodiversiteit. Bij amfibieën stellen
onderzoekers een verstoorde ontwikkeling van hart en hersenen vast. Ook
bestuivers en waterorganismen hebben er last van. En, nadelig voor de
landbouwopbrengst zelf: bacteriën en schimmels in de bodem die plantengroei
stimuleren, zijn erg gevoelig voor glyfosaat.
Ook vanuit
gezondheidsstandpunt is het heel begrijpelijk dat landbouwers kiezen om het
zonder glyfosaat te doen. Het EFFAT, de koepelorganisatie van meer dan honderd
vakbonden die onder meer landbouwers en loonwerkers in de sector in Europa
vertegenwoordigt, riep in 2021 [4] al op tot een
volledige ban van glyfosaat ter bescherming van hun gezondheid.
Bronnen
[1] Glyfosaat: wat doet
deze pesticide in de bodem?
https://www.nationalgeographic.nl/natuur-leefomgeving/a44758762/glyfosaat-wat-doet-deze-pesticide-in-de-bodem
[2] Beneath the orange fields: Impact of Glyphosate (herbicides) on soil
organisms
https://www.pan-europe.info/press-releases/2023/11/beneath-orange-fields-impact-glyphosate-herbicides-soil-organisms
[3] De wachttijd is het
aantal dagen tussen het spuiten en de latere bewerking. Hij ligt wettelijk
vast. Een voorbeeld: voor het glyfosaat-houdend product Catamaran 360 van
Bayer is er een wachttijd van minimaal 7 dagen tussen het doodspuiten van ontwikkelde
onkruiden en het zaaien of planten van de volgende teelt.
[4] Ending the use of
glyphosate and building a more sustainable agriculture
https://effat.org/publications/ending-the-use-of-glyphosate-and-building-a-more-sustainable-agriculture/
https://www.doehetzonder.nu/over-de-campagne
Pesticiden zijn schadelijk. Voor onze gezondheid, maar
ook voor de natuur. Pesticiden vervuilen de bodem, het water en de
lucht. Ze maken planten, dieren én mensen ziek. Zodra pesticiden in
het milieu terechtkomen, zijn ze nog moeilijk weg te krijgen.
Hoofdinhoud
Pesticiden
zijn altijd te vermijden. En gelukkig maar, het kan perfect zonder.
Hoe? Daarbij helpt de campagne Doe het zonder jou.
Doe het zonder:
- verzamelt en deelt informatie over de schadelijke
gevolgen van pesticiden,
- geeft je tips over hoe je zonder pesticiden aan de
slag kunt,
- zet natuurlijke vijanden in de kijker als sympathiek
alternatief voor insecticiden,
- maakt werk van zuiver water,
- helpt bedrijven, organisaties en overheden die het
gebruik van pesticiden willen reduceren, o.a. via de lezing
'Pesticidevrij tuinieren'
- gaat voor pesticidevrije bloembollen in elke tuin of
grasperk.
Media content
Totdat alle pesticiden het huis,
de
tuin, de velden en de parken uit zijn.
Publicatiedatum
29/12/2023
Samenvatting
We
startten in 2021 onze vijfjarige campagne pesticidevrij Doe Het Zonder. Die
loopt tot einde 2025, dus we gaan het voorlaatste jaar in. Hieronder lees je de
belangrijkste acties van Velt van de voorbije drie jaar.
Publicatiedatum
29/11/2023
Samenvatting
De
Europese Commissie hakte vandaag de knoop door: de onkruidverdelger glyfosaat
wordt nog 10 jaar toegelaten. Dit is geen goede zaak voor mens en milieu.
Publicatiedatum
06/10/2023
Samenvatting
Velt overhandigde
vandaag in Brussel, samen met haar Waalse tegenhanger Nature et Progrès de 7712
e-mails van burgers die vragen aan de Belgische overheid om neen te stemmen
tegen glyfosaat. Vandaag bepalen de Belgische ministers namelijk het
Belgische standpunt over de mogelijke hervergunning van de stof.
Publicatiedatum
13/09/2023
Samenvatting
Wetenschappers
laten zien hoe twee regelgevende agentschappen van de EU faalden in het
vervullen van hun rol zoals voorzien in de pesticidenwetgeving van de EU. Een
nieuwe wetenschappelijke studie onthult dat ECHA belangrijke bevindingen over
kankerverwekkendheid heeft genegeerd en bewijs heeft genegeerd dat glyfosaat
oxidatieve stress induceert, een erkend mechanisme dat kan leiden tot kanker.
Publicatiedatum
08/09/2023
Samenvatting
De
Europese erkenning van glyfosaat, ‘s werelds meest gebruikte onkruidverdelger,
loopt af op 15 december 2023. Elke lidstaat moet tegen dan beslissen of het
vóór of tegen een verlenging van het gebruik van glyfosaat is. Laten we onze
ministers overtuigen om 'nee' te stemmen tegen een nieuwe toelating.
Publicatiedatum
08/09/2023
Samenvatting
Fantastisch
nieuws! Een meerderheid in de Tweede kamer wil dat Nederland tegen de
hernieuwing van de schadelijke onkruidverdelger glyfosaat stemt volgende maand.
Velt roept minister Piet Adema te luisteren naar dit verzoek en tegen de
verlenging te stemmen.
Publicatiedatum
07/09/2023
Samenvatting
Met grote spijt
melden we dat SOS Slaapkamer, het burgeronderzoek naar pesticiden in de
slaapkamer, in 2024 noodgedwongen opnieuw moet worden gevoerd. 64 van de 120
stofstalen zijn door nalatigheid van de Franse post spoorloos. Velt organiseert
daarom volgend jaar een nieuwe staalname, met eindrapport in het najaar 2024.
Publicatiedatum
21/08/2023
Samenvatting
Sinds eind 2018 mag je in België als particulier
geen synthetische onkruidverdelgers meer kopen. Die federale wet kwam er nadat
Vlaanderen eerder het gebruik van producten met glyfosaat verbood. Toch vind je
in de winkelrekken in het schap met de onkruidverdelgers nog steeds bussen
RoundUp terug. Hoe kan dit?
Publicatiedatum
18/08/2023
Samenvatting
In Spanje lijden 161 dorpen
aan een drinkwatertekort. Er stroomt nog
water uit de kraan, maar het is te giftig om te drinken. De oorzaak? Het
overdadig gebruik van risicovolle pesticiden door de intensieve landbouw.
Het lijkt een
ver-van-ons-bed-show, maar ook in Vlaanderen staat de drinkwaterproductie onder
druk. Ook hier laten pesticiden hun giftige sporen na: recente metingen
van VMM en De Watergroep tonen aan
dat de hoge aanwezigheid van actieve stoffen uit pesticiden, zoals bentazon, de
drinkwaterproductie in West-Vlaamse Blankaart opnieuw bedreigt.
Publicatiedatum
07/07/2023
Samenvatting
Vier
ngo's actief in Nederland, waaronder Velt, roepen de nieuw te vormen
Nederlandse regering krachtig op om tegen de hernieuwde Europese toelating
voor de onkruidverdelger glyfosaat te stemmen. Deze oproep volgt na een
ontstellend positief advies van de Europese Autoriteit voor
voedselveiligheid (EFSA) over het gebruik van glyfosaat.
Publicatiedatum
10/07/2023
Samenvatting
In
een brief gericht aan de (toekomstige) Nederlandse regering vraagt Velt, samen
met verschillende andere ngo's, aandacht voor de biologische sierteelt.
Publicatiedatum
13/10/2023
Samenvatting
Vandaag,
13 oktober, is opnieuw een erg belangrijke dag in de
glyfosaat-kwestie. Het bevoegde comité van de Europese Unie
stemde vandaag over de nieuwe toelating van de onkruidverdelger glyfosaat. De
stemming leverde geen gekwalificeerde meerderheid op bij de Europese lidstaten.
In november zal daarom opnieuw gestemd worden en
moeten de lidstaten kleur bekennen.
Publicatiedatum
13/06/2023
Samenvatting
Nederlands
verbod op het gebruik van pesticiden in de lelieteelt nabij omwonenden dient
Vlaams pesticideplan te inspireren, stellen Bond Beter Leefmilieu, Dryade,
Natuurpunt, Velt en WWF.
Publicatiedatum
10/05/2023
Samenvatting
Op
een grasveldje in de gemeente Sint-Genesius-Rode plantten kinderen van het
eerste leerjaar van de gemeenteschool Wauterbos maar liefst 900 biologische
bloembollen.
Publicatiedatum
08/05/2023
Samenvatting
Elk
jaar voert België duizenden pesticiden uit naar landen in het zuiden, maar
verbiedt het gebruik ervan wel op eigen grondgebied. Teken mee de petitie om
deze handel te stoppen!
Publicatiedatum
13/04/2023
Samenvatting
In navolging
van SOS Mezen organiseert Velt, Vereniging voor Ecologische Leven en
Tuinieren, een nieuw burgerwetenschappelijk onderzoek: SOS Slaapkamer.
Het doel is om te achterhalen of er schadelijke pesticideresidu’s aanwezig zijn
in de Vlaamse en Nederlandse slaapkamers.
Publicatiedatum
30/03/2023
Samenvatting
Waarom
duiken er in april plots overal oranje akkers en weilanden op? En wat heeft
glyfosaat hiermee te maken? Gelukkig zijn er gemakkelijke alternatieven.
Publicatiedatum
28/03/2023
Samenvatting
Velt
en Tuinbranche Nederland lanceren samen de campagne Nuttige
bodemdieren. Het doel is om bezoekers van tuincentra bewust te
maken dat het in de bodem krioelt van nuttige bodemdieren die allemaal hun
functie hebben voor de tuin. En dat het dus niet verstandig is om dieren te
bestrijden met chemische middelen.
Publicatiedatum
09/03/2023
Samenvatting
Een
nieuw rapport van Pan Europe, in samenwerking met de Europese Groene Partij,
toont aan dat glyfosaat een glyfosaatvrije landbouw perfect mogelijk is. Er
bestaan voldoende alternatieve niet-chemische methodes ter bestrijding van
onkruid. Geen enkel obstakel ligt zo nog in de weg om glyfosaat voorgoed te
bannen!
Publicatiedatum
25/01/2023
Samenvatting
Samen met
Bond Beter Leefmilieu, Natuurpunt, WWF en Dryade dagvaart Velt vandaag de
Vlaamse regering. In belang van onze burgers en natuur moeten er dringend
omvangrijke bufferzones komen rond huizen, scholen, crèches, waterlopen en
natuur- en waterwingebieden.
Publicatiedatum
24/01/2023
Samenvatting
Vandaag vind een belangrijke hoorzitting plaats in
het Europees parlement. De stem van de 1,1 miljoen ondertekenaars van de
burgerpetitie Red bijen en boeren wordt er gehoord
Publicatiedatum
20/01/2023
Samenvatting
In
een historisch arrest tikt het Europees Hof van Justitie België op haar vingers
omwille van haar pesticidenbeleid. Ons land krijgt niet langer uitzonderingen
op het gebruik van neonicotinoïden, een groep insecticiden die omwille van hun
bewezen verwoestende effecten op biodiversiteit in Europa verboden zijn.
Publicatiedatum
16/01/2023
Samenvatting
Stella
Kyriakides, de Eurocommissaris voor Volksgezondheid, reageert pover op ons open
brief. Hierin riepen we samen met 27 andere milieu- en
gezondheidsorganisaties op om glyfosaat onmiddellijk te verbieden. ‘Dit
antwoord is erg teleurstellend’, zegt Yacine Ryckebusch campagnemedewerkster
bij Velt.
Publicatiedatum
14/12/2022
Samenvatting
De Europese Commissie verlengt de toelating van de
onkruidverdelger glyfosaat tot eind 2023. Dat deze tijdelijke verlenging er
komt ondanks de tegenstem van verschillende lidstaten is geen goede zaak voor
mens en milieu. Daarom roept Velt, samen met 27 andere milieu- en
gezondheidsorganisaties, de Europese Commissie op om dringend werk te maken van
een verbod!
Publicatiedatum
27/11/2022
Samenvatting
10.000
biologische bloembollen werden dit najaar geplant door buurtbewoners bij
vijf woningcorporaties in Nederland. Met dit initiatief willen Velt en de
Provincie Noord-Brabant de domeinen van woningcorporaties vergroenen en de
bewoners samenbrengen. Onder hen woningcorporatie WSZ. Zij plantten met
buurtbewoners en leerlingen van de naburige school Toermalijn 2.000
bloembollen.
Publicatiedatum
28/11/2022
Samenvatting
Vertegenwoordigers
van de burgerpetitie Red Bijen en Boeren hebben de eisen van de petitie aan de
Europese Commissie overhandigd. Gesteund door 1 miljoen Europeanen roepen ze op
om werk te maken van een uitfasering van chemisch synthetische pesticiden tegen
2035. Dat is noodzakelijk om de biodiversiteit te herstellen en de gezondheid
van burgers te beschermen.
Publicatiedatum
17/11/2022
Samenvatting
De Europese erkenning van glyfosaat loopt af op 15
december 2022. Maar door een vertraging
in het beoordelingsproces beslist Europa pas eind 2023 over de
hernieuwde toelating van de omstreden onkruidverdelger. Hierdoor dringt een
jammerlijke tijdelijke verlenging van de stof zich op. Dat verschillende
Europese lidstaten zich nu verzetten tegen deze verlenging, geeft een krachtig
signaal.
Publicatiedatum
25/10/2022
Samenvatting
Velt
stelt vandaag samen met Bond Beter Leefmilieu, Natuurpunt, WWF en Dryade de
Vlaamse regering in gebreke. De Vlaamse pesticidereglementering schendt al meer
dan tien jaar de Europese habitat- en pesticiderichtlijn. 'Het probleem is dat
je wel weet waar je pesticiden spuit, maar je weet niet waar ze terecht komen',
aldus onze expert pesticiden Geert Gommers.
Publicatiedatum
10/10/2022
Samenvatting
De Europese burgerpetitie Red bijen en boeren is
een jaar na afsluiten geldig verklaard door de Europese Commissie. De drempel
van 1 miljoen handtekening is behaald! Deze mijlpaal toont nogmaals de luide en
duidelijke wens van Europese burgers om het gebruik van pesticiden sterk te
verminderen.
Publicatiedatum
27/09/2022
Samenvatting
Zestig jaar geleden maakte Rachel Carson met haar
boek Silent Spring de wereld bewust over de desastreuze gevolgen van pesticiden
op mens en milieu. Ondanks de lastercampagne van de chemische industrie, was
haar werk dé opstap naar het verbod op het schadelijke insecticide
DDT. Vandaag blazen we 60 kaarsen uit voor haar revolutionair
werk, maar toch is er weinig reden tot feest.
Publicatiedatum
29/09/2022
Samenvatting
Velt werd gisteren uitgenodigd op een hoorzitting
in het Belgische federaal parlement over een voorstel om glyfosaat te
verbieden. 'We toonden aan de parlementsleden met onderbouwde argumenten dat
het bannen van de onkruidverdelger glyfosaat de enige juiste weg is', zegt
Geert Gommers, expert pesticiden van Velt. 'Velt hoopt dat het beleid gehoor
geeft aan deze argumenten en nee stemt bij een verlenging van glyfosaat.'
Publicatiedatum
08/07/2022
Samenvatting
Insecten worden op verschillende manieren
blootgesteld aan de schadelijke gevolgen van pesticiden, bijvoorbeeld via het
nectar en stuifmeel van een plant. Nieuw onderzoek toont voor de eerste maal
een extra blootstellingsweg aan: honingdauw. ‘Dit inzicht sterkt ons om de Doe
het zonder-campagne in een sterke pas verder te ontplooien,’ zegt Yacine
Ryckebusch campagnemedewerkster bij Velt.
Publicatiedatum
01/07/2022
Samenvatting
Vanaf
1 juli vind je geen glyfosaat meer terug in de winkels die aangesloten zin bij
Tuinbranche Nederland. Het gaat over ongeveer 450 tuincentra. In Nederland
mogen particulieren glyfosaathoudende middelen - ondanks de schadelijkheid voor
mens en milieu - nog steeds gebruiken. Tuinbranche Nederland gaat met deze
beslissing verder dan de huidige wetgeving. Velt is verheugd met deze positieve
evolutie.