15/07/2023
Klimaatverandering brengt dodelijk virus naar Europa: vrees voor pandemie?© Unsplash
Als gevolg van de klimaatverandering verspreidt een ernstige ziekte zich door teken naar het noorden van Europa.
Wetenschappers waarschuwen voor de gevaren van de komst van het dodelijke Krim-Congovirus, ook bekend als Krim-Congo-hemorragische koorts of CCHF in het Engels.
De ziekte is volgens de WHO al “wijdverspreid”, en endemisch in de Balkan, het Midden-Oosten, Afrika en Azië. Onder meer in Turkije worden jaarlijks meer dan 50 gevallen gemeld. En nu is de ziekte dus door de klimaatopwarming op weg naar noord-Europa. Ook al in Spanje en Italië werden teken gevonden die de ziekte dragen. Krim-Congokoorts wordt veroorzaakt door het nairovirus, dat wordt gedragen en verspreid door bepaalde soorten teken, voornamelijk van het geslacht Hyalomma, die houden van droge klimaten en warme periodes. Door de klimaatverandering groeit hun leefgebied echter, zo hebben meerdere wetenschappers de laatste maanden gewaarschuwd.
Klachten?
“Uitbraken van CCHF vormen een bedreiging voor de openbare gezondheidszorg omdat het virus tot epidemieën kan leiden, een hoge sterftegraad heeft (10 tot 40 procent), mogelijk leidt tot uitbraken in ziekenhuizen en gezondheidsinstellingen, en moeilijk te voorkomen en te behandelen is”, waarschuwt de WHO. Het virus begint met griepachtige symptomen, maar veroorzaakt ernstige hemorragische koorts (klachten als koorts en spierpijn die in een latere fase overgaan in ernstige inwendige bloedingen), waarbij een deel van de patiënten in de tweede week van de ziekte overlijdt.
(Skwadra by Tagtik/Source: WHO - AFP - Mirror - Euronews/Illustration picture: Unsplash)
Overzicht
Krim-Congo hemorragische koorts (CCHF) is een virale hemorragische koorts die gewoonlijk wordt overgedragen door teken. Het kan ook worden opgelopen door contact met viremische dierlijke weefsels (dierlijk weefsel waar het virus in de bloedbaan is terechtgekomen) tijdens en onmiddellijk na het slachten van dieren. CCHF-uitbraken vormen een bedreiging voor de openbare gezondheidsdiensten, aangezien het virus tot epidemieën kan leiden, heeft een hoge sterftecijferverhouding (10-40%) kan mogelijk leiden tot uitbraken van ziekenhuizen en gezondheidsinstellingen, en is moeilijk te voorkomen en te behandelen. CCHF is endemisch in heel Afrika, de Balkan, het Midden-Oosten en in Azië.
De ziekte werd voor het eerst beschreven op het Krim-schiereiland in 1944 en kreeg de naam Krim-hemorragische koorts. In 1969 werd erkend dat de ziekteverwekker die Krim-hemorragische koorts veroorzaakte dezelfde was als die verantwoordelijk was voor een ziekte die in 1956 in het Congobekken werd vastgesteld. De koppeling van de twee plaatsnamen resulteerde in de huidige naam voor de ziekte en het virus.
Symptomen
Na infectie door een tekenbeet is de incubatietijd van Krim-Congo hemorragische koorts (CCHF) gewoonlijk 1-3 dagen, met een maximum van 9 dagen. Na contact met geïnfecteerd bloed of weefsels is de incubatietijd gewoonlijk 5-6 dagen, met een maximum van 13 dagen.
De symptomen zijn plotseling en kunnen koorts, spierpijn, duizeligheid, nekpijn, rugpijn, hoofdpijn, pijnlijke ogen en fotofobie (gevoeligheid voor licht) omvatten. Er kunnen in het begin misselijkheid, braken, diarree, buikpijn en keelpijn zijn, gevolgd door scherpe stemmingswisselingen en verwarring. Na 2-4 dagen kan de agitatie worden vervangen door slaperigheid, depressie en lusteloosheid, en de buikpijn kan zich lokaliseren naar het kwadrant rechtsboven, met niet-detecteerbare hepatomegalie (leverververgroting).
Andere klinische symptomen zijn tachycardie (snelle hartslag), lymfadenopathie (vergrote lymfeklieren) en petechiale uitslag (uitslag veroorzaakt door bloeding in de huid) op interne slijmvliesoppervlakken, zoals in de mond en keel, en op de huid. De petechiae kan plaatsmaken voor grotere huiduitslag, ecchymosen genaamd, en andere hemorragische verschijnselen. Er zijn meestal aanwijzingen voor hepatitis en ernstig zieke patiënten kunnen na de vijfde ziektedag een snelle nierverslechtering, plotseling leverfalen of longfalen ervaren.
Behandeling
Algemene ondersteunende zorg bij de behandeling van symptomen is de belangrijkste benadering voor het behandelen van Krim-Congo hemorragische koorts (CCHF) bij mensen. Het antivirale geneesmiddel ribavirine is gebruikt om CCHF-infectie met schijnbaar voordeel te behandelen. Zowel orale als intraveneuze formuleringen lijken effectief te zijn.
Het sterftecijfer van CCHF is ongeveer 30%, met overlijden in de tweede ziekteweek. Bij patiënten die herstellen, begint de verbetering over het algemeen op de negende of tiende dag na het begin van de ziekte.
Het is moeilijk om CCHF-infectie bij dieren en teken te voorkomen of onder controle te houden, aangezien de cyclus van teken-dier-tik meestal onopgemerkt blijft en de infectie bij huisdieren meestal niet duidelijk is. Bovendien zijn de vectoren talrijk en wijdverbreid, sotickcontrole met acariciden (chemicaliën die bedoeld zijn om teken te doden) is slechts een realistische optie voor goed beheerde productiefaciliteiten voor vee.
Er zijn geen vaccins beschikbaar voor menselijk of dierlijk gebruik. Bij afwezigheid van een vaccin is de enige manier om infectie bij mensen te verminderen, door mensen bewust te maken van de risicofactoren en mensen voor te lichten over de maatregelen die ze kunnen nemen om de blootstelling aan het virus te verminderen.
Introduction to Crimean-Congo Haemorrhagic Fever 27 December 2019
