Christopher Hitchens in 2010 in zijn huis in Washington. Foto: Photonews
6 oktober 2024
In ‘Circus Media’ (Uitgeverij Polemos) omschrijft Thierry Debels hoe media en de journalistiek in elkaar zit. Aan de hand van citaten en vanuit eigen ervaringen schetst hij de relatie tussen media en machtshebbers. Iedere zondag brengt PAL een treffend fragment uit het boek.
Ik werd journalist,
deels zodat ik de pers nooit zou moeten vertrouwen om mij te informeren
Deze uitspraak komt van de Brits-Amerikaanse auteur en journalist Christopher
Hitchens, die in de Anglicaanse wereld vooral bekendheid verwierf met
zijn religiekritiek. Hitchens overleed in 2011.
Op zoek naar edelstenen
Het is een vraag die ik regelmatig krijg, welke bronnen ik zelf gebruik. Het antwoord is eenvoudig: primaire bronnen. Verslagen van het Rekenhof, aktes uit het Belgisch Staatsblad, antwoorden uit parlementaire vragen, verslagen van een gemeenteraad, uittreksels uit het kadaster of balansen van ondernemingen.
Ik zie mezelf als iemand die op jacht gaat naar ruwe edelstenen. De
diverse databases – de balanscentrale van de Nationale Bank van België (NBB), het Belgisch Staatsblad, de
Kruispuntbank – zijn de open mijnen waar de schatten verborgen liggen. Het is
aan de journalisten om de edelstenen te vinden. Heel veel informatie die
gepubliceerd wordt in die databanken wordt nooit opgenomen in het nieuws. Het
is de taak van onderzoeksjournalisten om die edelstenen boven de grond te
halen.
Vulkaan aan informatie
In het Belgisch Staatsblad, de balanscentrale van de Nationale Bank en
de kruispuntbank vind je echt een schat aan informatie. Elke dag (behalve in
het weekend) braakt het Staatsblad nieuwe informatie uit over vennootschappen
en personen. Dat Albert en
Paola hun huwelijksstelsel gewijzigd hebben, haalde ik uit het Staatsblad.
Het verbaast me nog altijd dat beginnende journalisten zich niet
toespitsen op dit domein. Ik heb zelfs een tijdje de publicaties van Legilux,
het Luxemburgse staatsblad, uitgevlooid. Informatie over Luxemburgse
vennootschappen van bekende personen zoals voetballers is er publiek
toegankelijk. Ook in de Zwitserse gegevensbank shab.ch vind je een schat aan
informatie.
In gesprek gaan
Tegelijk praat ik ook graag met mensen. Ik doe dat op momenten die de
meeste mensen als tijdverlies zouden beschouwen. Als ik winkel, maak ik bij het
afrekenen altijd een babbeltje met de kassier(ster). Een tijdje terug vertelde
een kassierster van een grootwarenhuis dat prins Laurent er regelmatig kwam. Ik
kreeg diverse anekdotes op een gouden schoteltje aangereikt. Ik zag prinses
Claire winkelen in een ander grootwarenhuis en in Terhulpen vertellen de
winkelbediendes graag over de avonturen die ze beleven met de zussen van
koningin Mathilde of prinses Lea van België. Mensen vertellen graag en door hen
aandacht te geven, krijg je de beste verhalen gratis en voor niets.