Artikel van Noor Vangoidsenhoven • 23/05/2023
Limburgse Imkers vangen 30 koninginnen van
Aziatische hoornaar met lokdozen© VRTNWS
Leden van de Limburgse Imkersbond hebben dit
voorjaar zo'n 30 koninginnen van de Aziatische hoornaar gevangen met speciale
lokdozen. Die dozen werden begin dit jaar verspreid onder 600 imkers in
Limburg omdat de Aziatische hoornaar een grote bedreiging is voor de inheemse
bijen.
Begin dit jaar werden er speciale lokdozen voor
Aziatische hoornaars verspreid over 600 imkers in Limburg. Dit voorjaar zijn
daarmee zo'n 30 koninginnen gevangen. "Het zijn er niet zoveel, maar dat
betekent dat er ook weinig nesten zijn in Limburg. De koningin zelf is niet
gevaarlijk, maar de 2.000 andere hoornaars in haar nest wel", vertelt
Cyriel Rubens van de Limburgse Imkersbond.
Aziatische hoornaars voeden hun larven met eiwitten
en die komen van levende insecten zoals bijen en sprinkhanen. Het dier heeft
geen natuurlijke vijanden en dat maakt de soort extra verwoestend. "Op dit
moment blijven de koninginnen in hun nest, maar vanaf augustus komen er nieuwe
koninginnen uit. Dan moeten we alert zijn en het nest op tijd vernietigen
om zo een plaag te vermijden", zegt Cyriel Rubens.
Een koningin kan zo'n honderd eitjes per dag leggen.
Het is volgens de Imkersbond dus niet efficiënt om de werksters te vangen. De
imkers roepen de mensen en vooral wandelaars op om goed op te letten en nesten
van de Aziatische hoornaar altijd te melden, zodat ze verdelgd kunnen worden.
Want op het einde van de zomer worden nieuwe koninginnen geboren, die op hun
beurt weer nieuwe nesten zullen beginnen.
Hoornaars herkennen
Hoornaars zijn bijna dubbel
zo groot als een wesp of honingbij. Als eenvoudig trucje kan je de grootte van
een 1 euro muntstuk in gedachten nemen. Hoornaars zijn altijd groter dan het
muntstuk.
In België komen twee hoornaarsoorten voor: de Aziatische hoornaar en de Europese hoornaar. De Aziatische hoornaar is
net iets kleiner dan de Europese hoornaar. De koningin van de Aziatische
hoornaar meet 3,5 centimeter van kop tot angel. Ze is iets kleiner dan de
Europese hoornaar koningin, die een lengte van 4 cm haalt. De werksters en
darren, of mannetjes, zijn kleiner dan de koningin. Aziatische hoornaar
werksters en darren worden gemiddeld 2.5 - 3 cm groot, Europese hoornaars
weerom iets groter met 3 tot 3.5 cm. Je zal natuurlijk de kans niet krijgen om
een levende hoornaar nauwkeurig te meten. Gebruik eerder het kleurpatroon om
Aziatische van Europese hoornaars te onderscheiden.
Zwart met lichtgele
pootjes
Met 3 eenvoudige kleurkenmerken kan je de Aziatische hoornaar
onderscheiden van de Europese hoornaar. In tegenstelling tot de structuur van
lichaamsdelen kan de kleur soms variabel zijn. Bijvoorbeeld worden Aziatische
hoornaars bleker naarmate ze langer vliegen. Of zijn de pootjes van Europese
hoornaars soms geel in plaats van roodbruin gekleurd. Houd daarom altijd
rekening met mogelijke afwijkingen!
Achterlijf
Het achterlijf van de Aziatische hoornaar is zwart met enkel één
donkergeel achterlijfsegment. Het achterlijf van de Europese hoornaar bestaat
voor twee derden uit geel. Het eerste segment is roodbruin en zwart. De tip van
het achterlijf is altijd geel. Meestal zijn 2 rijen van zwarte stippen op een
gele achtergrond zichtbaar.
Pootjes
De pootjes van de Aziatische hoornaar zijn zwart met opvallend
gele tippen. De pootjes van de Europese hoornaar zijn volledig roodbruin. In
zeldzame gevallen kan de roodbruine kleur verbleken, maar er is nooit zwart te
zien. De pootjes van kleinere wespensoorten zijn bijna volledig geel.
Borststuk
Het borststuk is het lichaamsdeel tussen kop en achterlijf
waarop poten en vleugels vastzitten. De bovenzijde ervan is bij de Aziatische
hoornaar volledig zwart gekleurd en bij de Europese hoornaar zwart met
roodbruine tekeningen. De roodbruine kleur loopt door tot op de bovenkant van
de kop. Op het zwarte borststuk van andere wespensoorten (gewone wesp, Duitse
wesp) zijn nagenoeg altijd duidelijk gele strepen of stippen te zien.
Foto links: Koningin
middelste wesp, soms is een gele kleurslag te zien op roodbruine pootjes, (c)
Michel Garin. Foto rechts: zwarte poten met gele tipjes van de Aziatische
hoornaar, (c) Warre-SG.
