Kamer keurde “onwettige pensioenen” voor ex-voorzitters jaar na jaar goed: “Hoe kunnen jullie zeggen dat jullie het niet wisten?”
De “onwettige pensioenen” van ex-Kamervoorzitters Siegfried Bracke (N-VA) en Herman De Croo (Open VLD) stonden gewoon open en bloot in de begroting van het federaal parlement. En die werd jaar na jaar gewoon goedgekeurd. Sterker zelfs, een amendement van PVDA om ze te schrappen werd in september 2021 gewoon weggestemd. “Dit is een schande”, zegt partijvoorzitter Raoul Hedebouw.
Het staat netjes in de tabellen van de begroting van de Kamer voor 2023, onder de hoofding “Vergoedingen voor gewezen leden”: “Gewezen voorzitters en weduwes - 103.000 euro”. Voor wie dat iets te flou zou zijn, staat in de toelichting “Twee gewezen voorzitters van de Kamer hebben recht op een vergoeding als gewezen voorzitter van de Kamer”. En die begroting raakte rimpelloos gestemd. Net als de jaren voordien.
STANDPUNT. Uitzonderlijk droeve dag voor de politiek, met de zure smaak van zelfbediening in hogere regionen
Dat gaat voor alle duidelijkheid over de extra’s die uitbetaald werden als aanvulling van het pensioen voor ex-Kamervoorzitters Herman De Croo (Open Vld) en Siegfried Bracke (N-VA). Woensdag kwam dat naar boven in het uitgebreid bureau van de Kamer, tot grote consternatie van alle partijen in het halfrond. Want daarmee kregen die twee voormalige voorzitters meer dan het absolute wettelijke plafond voor pensioenen in het land. Dat is al royaal aan 7.788 euro bruto per maand. Maar De Croo gaat daar naar schatting nog eens 5.000 tot 6.000 euro boven. Bracke was minder lang voorzitter en krijgt “maar” de helft extra. “Een onwettige extra”, klonk het op alle banken.
Op vijf minuten
Dat klinkt nu wel heel wrang. PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw ontbond in de plenaire al zijn duivels. PVDA’er Marco Van Hees had in de Kamercommissie Comptabiliteit - die de rekeningen van de Kamer moet controleren - een amendement ingediend om de uitgave te schrappen. Dat amendement werd prompt weggestemd door de meerderheid. “Hoe durven jullie dan nu te zeggen dat jullie van niets wisten? Dit was gewoon het doelbewust omzeilen van de wet.” Hij kreeg deze keer geen verhitte tegenwind van op de andere banken. Je kon een speld horen vallen.
Een fractieleider geeft wel toe dat er ergens een lijn stond over de uitkeringen. “Maar doorgaans is die stemming gewoon een formaliteit. Niemand stelde zich daar echt veel vragen bij.”
Professor Overheidsfinanciën Herman Matthijs (UGent, VUB) kan er alleszins niet bij. Ook hij had op vijf minuten de bewuste lijnen in de tabellen gevonden. “De Kamer stelt zelf haar begroting op en hoort die ook zelf te controleren. Deze regeling bestaat al twintig jaar en nooit is er iemand over gevallen? Lezen die hun eigen teksten niet?”
Hij wijst er bovendien op dat Bracke en De Croo belastingen en RSZ-bijdragen betaalden op hun pensioenen, extra’s incluis. “En de fiscus noch de RSZ heeft daar ooit bij stilgestaan. Je kunt je vragen stellen over hoe deze beslissing ooit is genomen, maar toch zeker niet zeggen dat het in alle geheim gebeurde.”
“Leg het mij uit”
Dat blijft wel de grote vraag in het hele verhaal. Verschillende leden van het uitgebreid bureau geven aan dat de regeling zelf alleszins op geen enkel moment ter stemming is voorgelegd aan de Kamer. In 1998 was het het toenmalig College der quaestoren die de regeling op poten zette. Daar zaten toen vertegenwoordigers van alle traditionele partijen in. In 2003 verliep het nog mysterieuzer. Toen stelde een hoge ambtenaar een interpretatieve nota op, die op het systeem nog gunstiger maakte voor de Kamervoorzitter. Daar lijkt op het eerste gezicht zelfs helemaal geen politicus aan te pas kwam. “Herman De Croo was toen voorzitter”, zegt een Kamerlid. “Nu moet je mij eens uitleggen waarom een ambtenaar de Kamervoorzitter zo gul zou bedelen, zonder dat die daarvan afwist. Ik zie het niet.”
Huidig Kamervoorzitter Eliane Tillieux (PS) laat de zaak alleszins verder uitspitten om te kijken of er iets illegaals is gebeurd en of het geld kan teruggevorderd worden.