Beste biofan,
Deze week werd je
overtuiging om biologisch te eten even op de proef gesteld. Terzake bracht
een studie in beeld over jongeren die mogelijk door het consumeren van
biologische voeding meer schadelijke stoffen in hun systeem zouden hebben. Bij
nader onderzoek blijkt de studie echter tot meer vragen dan antwoorden te
leiden.
'Kanarie in de koolmijn.' Bio is slachtoffer
omgevingsvervuiling.
TERZAKE
Deze week kwam biologische voeding aan bod in tv-programma Terzake. De reportage verdiepte zich in een nog niet gepubliceerd onderzoek dat claimt dat Vlaamse jongeren die af en toe bio eten een hogere inwendige blootstelling aan schadelijke stoffen uit de gangbare landbouw en industrie. Alarmerende resultaten, maar trekt de onderzoeker wel de juiste conclusies?
Vertekend beeld
Geen van de
gevonden stoffen zijn toegelaten of worden gebruikt in de biologische landbouw, dus hoe kan dat?
Enkele wetenschappers hebben dan ook
kanttekeningen bij de manier waarop het onderzoek is
verlopen. De
zelfrapportering en de manier waarop de gevonden data werden geïnterpreteerd
creëren makkelijk een vertekend beeld.
Uit die data
vallen volgens de onderzoekers geen conclusies te trekken: de resultaten schieten
alle kanten uit, houden geen rekening met variabelen, en vergroot bepaalde
resultaten uit terwijl andere resultaten worden weggelaten.
Belangrijk is
ook dat het onderzoek
niet rechtstreeks bio-voeding onderzocht. Belangrijke omgevingsfactoren zoals woonplaats
werden niet meegenomen in het onderzoek.
LEES HET ARTIKEL (Zie hieronder …)
LEES OOK:
De Standaard: "Na onderzoek over gifstoffen in lichaam
jongeren: is biovoeding echt ongezonder?"
De Standaard: "‘Terzake’ op VRT Canvas verkoopt klinkklare nonsens
over biovoedsel"
dinsdag 16 juli
Fabels en feiten: Onderzoek over schadelijke stoffen in
biovoeding.
Tussen 2016 en 2020 monitorde onderzoeker Nic Van Larebeke het eetgedrag van zo’n 600 Vlaamse jongeren, vertelt hij in de reportage van Terzake. Daarna onderzochten ze welke milieuvervuilende stoffen er terug te vinden waren in hun bloed en urine. Het nog niet gepubliceerd onderzoek claimt dat bij jongeren die af en toe bio consumeerden de inwendige blootstelling aan enkele van die schadelijke stoffen groter was, maar klopt dit wel?
Forever Chemicals
Belangrijk
om te weten is over welke stoffen het gaat in het onderzoek. Het zijn vooral
zogenaamde ‘Forever Chemicals’, oorspronkelijk afkomstig uit industrie en gangbare
landbouw, die door hun chemische samenstelling niet of heel
traag afbreken in de natuur. Een deel van deze stoffen zijn al jaren verboden –
met DDT als bekendste voorbeeld – maar zitten in heel Vlaanderen nog altijd in de
lucht, het water en de bodem. Voeding is dus niet te enige
manier waarop deze stoffen in je systeem terecht komen. Omdat ze zo moeilijk afbreken,
stapelen ze zich bovendien op, zowel in de natuur als in dierlijke en
menselijke weefsels. Onzichtbaar, maar ook niet meer weg te krijgen.
Een vertekend beeld
In het
onderzoek van Van Larebeke worden deze stoffen in verband gebracht met de
consumptie van biologische voeding. Geen
van de gevonden stoffen zijn toegelaten of worden gebruikt in de biologische
landbouw, dus hoe kan dat? Enkele wetenschappers hebben dan ook kanttekeningen bij
de manier waarop het onderzoek is verlopen. De zelfrapportering en de manier
waarop de gevonden data werden geïnterpreteerd creëren makkelijk een vertekend
beeld. Uit die data vallen volgens de onderzoekers geen
conclusies te trekken: de resultaten schieten alle kanten uit, houden geen
rekening met variabelen, en vergroot bepaalde resultaten uit terwijl andere
resultaten worden weggelaten.
Marjolein
Visser, professor agro-ecologie (ULB): “Met de gebruikte methode
is het niet verwonderlijk dat de resultaten in alle richtingen schieten. Ze
zijn ook niet coherent: er wordt bijvoorbeeld een verhoogde waarde voor de
chemische pesticide glyfosaat vastgesteld, maar niet voor het gerelateerde
afbraakproduct.”
Belangrijk
is ook dat het
onderzoek niet rechtstreeks biovoeding onderzocht, maar de
aanwezigheid van de stoffen in personen die naast biovoeding ook gewoon leven
en werken. Deze belangrijke
omgevingsfactoren zoals woonplaats werden niet meegenomen in
het onderzoek.
Investeer in een gezonde
omgeving, blijf bij bio
Over de
resultaten van het onderzoek valt dus te twisten, maar de conclusie blijft
hetzelfde: investeer in een gezonde omgeving. Biologische landbouw heeft veel
voordelen op het vlak van biodiversiteit,
dierenwelzijn en bodemgezondheid. Bovendien gebruiken
bioboeren geen
chemische pesticiden. Deze stoffen zijn al te lang en te
intensief door gangbare boeren gebruikt, zo blijkt ook uit het onderzoek.
