Mensenrechten beschermen:
eenvoudiger gezegd dan gedaan
Michael Verstraeten 29/11/2023 Leestijd 4 minuten
Alexander De Croo
foto © Belga
Mensen(rechten)
beschermen: eenvoudiger gezegd dan gedaan.
Politici
slaan elkaar dezer dagen om de oren met schendingen van het internationaal
humanitair recht in Israël. Daarmee zetten ze vooral hun eigen falen in de
etalage. In het eerste kwart van de 21ste eeuw is de bescherming tegen
zware aantastingen van hun fundamentele rechten een fictie geworden. De
voorbije drie jaar hadden we al drie majeure incidenten in en net buiten
Europa.
Tussen en na de twee wereldoorlogen werd een
internationaal systeem opgezet om mensen te beschermen tegen ernstige
aantastingen van hun fundamentele rechten. We hebben nu mensenrechtenverdragen,
een Europees mensenrechtenhof, humanitair recht, een Internationaal Strafhof,
de VN en de EU. Er zijn mensenrechtenverdragen die rechtstreeks door onze
rechters worden toegepast. We hebben blauwhelmen en er is een Veiligheidsraad. Maar
toch zijn er tienduizenden mensen in Europa en net daarbuiten die de voorbije 3
jaar zijn doodgegaan door schendingen van al die rechten. Ondanks alle
beschermingsmechanismen.
We hebben eerst de coronacrisis gehad. Op
grond van zeer foute statistiek werden onze fundamentele rechten massaal
beperkt. Het beleid sloeg in een Chinese kramp en geraakte daar maar
moeilijk weer uit. Geen enkele rechter heeft de mensen effectief in
bescherming genomen door na te gaan of de genomen maatregelen wel effectief
waren. Uit buitenlandse achteraf rapporten blijkt dat alvast niet het geval te
zijn geweest. Het zou nochtans de essentiële taak moeten zijn van de
magistratuur om de mensen tijdens — niet achteraf — zo’n ingrijpende beperkingen te beschermen
tegen een losgeslagen overheid.
Achteraf
Niet achteraf, dus. In Groot-Brittannië
zijn er cijfers over tienduizenden collaterale doden en miljoenen verloren
levensjaren. Niet door corona, maar door de maatregelen. In en rond
India hebben de lockdowns meer dan 200.000 dode kinderen veroorzaakt. Die kinderen
zijn niet gestorven door SarsCov2. Zo’n impact kan onverantwoord ingrijpen van
de overheid hebben.
Volgden de oorlog en de wreedheden in
Oekraïne. Met grote trom werd een vervolging van Poetin en zijn medestanders
aangekondigd voor het Internationaal Strafhof. Maar veel verder dan een
onderzoek naar de tienduizenden incidenten zijn ze daar nog niet gekomen. De
mensen die in hun graf liggen hebben niets aan een Achterafhof. De Veiligheidsraad
van de UNO is een farce geworden. Met Russen die verhaaltjes komen vertellen
over geprogrammeerde gifmuggen en andere rariteiten.
Israël en
Palestina
Volgde de oorlog in Israël en Palestina. Het
staat vast dat er in die oorlog alweer een pak burgerslachtoffers vallen. De
actie van Hamas op 7 oktober is een evidente schending van het humanitair
recht. Daarover is iedereen het eens. Een vaak vergeten andere schending is het
vermengen van strijders met burgers. In een normale oorlog zijn de strijders herkenbaar
omdat ze een uniform dragen. In Palestina wordt dat bewust achterwege gelaten.
Het is de bedoeling van Hamas dat de Israëli’s minder gemakkelijk op de
strijders schieten als er burgers in de buurt zijn. Gaan de Israëli’s dan toch
schieten, dan komt er een cultuur van martelaarschap boven.
De dode burgers zijn de wil van Allah en ze
zullen in de hemel allerlei geneugten ondergaan. Heel die cultus is een
flagrante aanfluiting van het internationaal humanitair recht. Dode mensen
worden op die manier propaganda.
De andere kant van de medaille is de vraag of
Israël wel alle mogelijke maatregelen neemt om zo weinig mogelijk burgerdoden
te maken. In moeilijke omstandigheden. Netanyahu beweert van wel. Vermoedelijk
heeft hij ook de informatie die deze bewering ondersteunt. Daarom is het hoogst
onzeker dat Israël voor een Internationaal Strafhof zou worden
veroordeeld. Een grondig onderzoek is absoluut noodzakelijk. Wie
recht in zijn schoenen staat hoeft daarvan geen schrik te hebben.
Felicitaties
Onze politici hebben geen zin om op dat
grondig onderzoek te wachten. Er moeten vooral ronkende verklaringen worden
afgelegd. Met als summum de felicitaties van de terroristische organisatie
Hamas aan het adres van onze premier. Diezelfde politici houden de krakkemikkige
internationale beschermingsmechanismen in stand. Ze beter doen werken en de
noodzakelijke hervormingen doorvoeren is er niet bij. Met als gevolg dat de
mensenrechten onder grote druk komen te staan en tienduizenden mensen het leven
laten. Aan die lamentabele catharsis is de ronkende De Croo even schuldig
als alle andere regeringsleiders in de wereld.
Maar wat kunnen we nog meer doen? We zouden
de straffen meer afschrikwekkend kunnen maken. De vrees voor de latere straf
van zo’n Achterafhof moet groot genoeg zijn om mensen ervan te overtuigen
vandaag geen misdaden te plegen. Die vrees is er nu haast niet. Overwegen om
bijvoorbeeld de doodstraf in te voeren voor zware misdaden van internationaal
recht stuit op ernstige bezwaren. Er is de onomkeerbaarheid van zo’n straf. Er
zijn de gerechtelijke dwalingen. Maar vooral bestaat de kans dat de spiraal van
geweld nog toeneemt. Als er nog terughoudendheid bestaat voor het doden van
mensen, dan dreigt die te verdwijnen zodra de dader zelf ook de dood als
reactie kan verwachten. De dood wordt een onderdeel van het spel. Keihard
straffen is dus echt geen goede oplossing.
Miss Aardbei
De oplossing ligt in het versterken van de
beschermingsmechanismen. Democratische internationale instellingen met impact
op het terrein als het op de bescherming van de mensen aankomt. Werken aan de
pakkans. Veel snellere procedures voor onze internationale hoven. Regels die
magistraten verplichten om daadwerkelijk met een gedegen onafhankelijk
onderzoek mensen te beschermen tegen een losgeslagen overheid.
Van
een premier die zichzelf op het internationaal podium hijst, mag worden verwacht
dat hij met gedegen voorstellen komt. Boutades
van het niveau van Miss Aardbei ‘ik droom van wereldvrede’ en ‘geen doden meer’
zijn lief en mooi. Maar ze brengen ons geen stap dichter bij de daadwerkelijke
bescherming van de mensen tegen losgeslagen elites.
BRON: https://doorbraak.be/het-missaardbei-gehalte-van-alexander-de-croo