Op 4 mei 2020 presenteerde het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) een plan aan het ministerie van Volksgezondheid om de ic-capaciteit uit te breiden naar maximaal 3750 bedden.
Op 19 februari 2020, nog voor de coronapandemie, waarschuwde toenmalig directeur-generaal Volksgezondheid bij het ministerie van Volksgezondheid Angelique Berg: “Als corona ooit maar net iets erger wordt dan een zware griep zoals we die in 2017-2018 hebben gehad, stort het zorgsysteem ineen, dan hebben we al heel snel te weinig bedden.”
Ze lijkt een belangrijke kracht te zijn geweest achter het verhogen van de ic-capaciteit, schrijft data-analist Daniël van der Tuin in een Twitter-draadje. Enkele maanden later, op 20 mei 2020, werd bekend dat Berg het ministerie van Volksgezondheid zou verruilen voor het CBS.
Opschalingsplan
Er werd ondertussen gewerkt aan een opschalingsplan. Dat plan bestond uit een aantal fasen. Fase 1: structureel opschalen naar ongeveer 1700 ic-bedden. Fase 2: flexibel opschalen naar 2400 ic-bedden en tegelijkertijd gebruikmaken van ic-capaciteit in Duitsland. En fase 3: boven de 3000 bedden (zwart scenario).
Op 1 september 2020 ging Berg aan de slag bij het CBS. Een maand later, in oktober 2020, deed OMT-lid Diederik Gommers een opmerkelijke uitspraak. Op de vraag of de capaciteit op de ic’s drastisch vergroot moet worden, antwoordde hij: “Nee, want er is niks zo erg dat als wij straks ic-bedden hebben en allerlei personeel opgeleid, en er geen patiënten zijn. Dan verveel je je dood. Dat hou je niet lang vol.”
Excuus
Diezelfde maand diende de tweede golf zich aan en was de ic-capaciteit nauwelijks vergroot. Het kabinet en OMT grepen de lage ic-capaciteit vervolgens aan om een nieuwe lockdown in te voeren, inclusief avondklok, verplichte mondkapjes en het vaccinatieprogramma, merkt Van der Tuin op.
Van het opschalingsplan kwam niets terecht, waardoor een excuus ontstond voor lockdowns, injecties, avondklok en andere ontwrichtende maatregelen, aldus Van der Tuin.
Gedurende de hele pandemie was er politieke onwil om de ic-capaciteit uit te breiden. Meerdere moties hierover werden weggestemd door de coalitiepartijen.
