 |
 |
"Ik zal nooit spijt hebben van het vaccin. Zelfs als blijkt dat ik werkelijk vergif heb ingespoten en nog maar enkele dagen te leven heb. Mijn hart zat op de juiste plaats. Ik liet me inenten uit liefde, terwijl antivaxxers alles uit haat deden. Als ik moet sterven vanwege mijn liefde voor de wereld, dan moet dat maar. Maar ik zal er nooit spijt van hebben of me ervoor verontschuldigen."
 |
Deze ongetwijfeld vriendelijke en goedbedoelende arts, mevrouw Natalia Solenkova uit Miami Florida, maakt van haar hart geen moordkuil. Hoog opgeleid (want “MD PhD MLS in Healthcare Law”) en iemand waarvan je verwacht dat wetenschap, feiten en ethiek hoog in het vaandel staan. Toch komt ze met een even emotionele als irrationele als haatdragende hartekreet in een (inmiddels verwijderde) tweet voor haar 31,8 duizend volgers van haar (inmiddels afgeschermde) Twitter-account.
Het is duidelijk – en begrijpelijk – dat Natalie twijfelt over het nut en wellicht de gevaren van het vaccin dat ze genomen heeft. Maar haar oplossing is niet, zoals je van een arts of wetenschapper zou mogen verwachten, om op basis van nieuwe feiten en nieuwe inzichten, de eigen keuzes te evalueren en wellicht bij te stellen. En deze inzichten vervolgens te delen met haar collega’s en haar patiënten. Nee, haar reactie is exact het tegenovergestelde. Geconfronteerd met de groeiende mogelijkheid dat haar beslissingen onjuist en wellicht juist uiterst schadelijk waren (en mét haar ook de keuze van haar medische collega’s wereldwijd en dientengevolge de beslissingen van miljarden burgers ) volhardt mevrouw Solenkova juist in haar – hypothetisch dodelijke – keuze en claimt ze superieure moraliteit (‘I got vaccinated out of love’) en verkettert ze andersdenkenden (‘while antivaxxers did everything out of hate’), zelfs als ze het bij het rechte eind zouden hebben.
Hoe is dit te verklaren?
Het is exact wat professor Mattias Desmet in zijn boek ‘De Psychologie van het Totalitarisme’ (aanrader!) bedoelde met de verbindende en zingevende werking van wat ik maar even 'Het Groote Gezamenlijke Gebaar' tegen 'Het Groote Externe Gevaar' noem in een samenleving die juist een gemis kent aan zingeving, aan verbinding en een teveel aan ‘vrij vlottende angst’. Hoe groter en hoe grootser het gebaar (‘Zelfs als blijkt dat ik werkelijk vergif heb ingespoten en nog maar enkele dagen te leven heb’) tegen het grote gevaar (het verschrikkelijke virus), hoe zinlozer en hoe nuttelozer, des te groter het schijnbare offer en de rituele en symbolische waarde. Des te groter de verbinding met de gelijken. En des te groter de afstand naar de anderen, die – ook al waren hun vragen terecht en werden hun zorgen bewaarheid – nu eenmaal niet mee deden met de groep, die dwars lagen, uit haat opereerden en verketterd moeten worden. Lees mijn korte samenvatting van Desmets theorie of bekijk het verhelderende korte videofragment (6 minuten).
 |
Mevrouw Solenkova, met een geruststellend ‘sorry-voor-mijn-Siberische-afkomst-virtue-signalling-🇺🇦 -vlaggetje’ in haar Twitterprofiel, bedoelt het ongetwijfeld goed. Maar ze is exemplarisch voor het wereldwijde probleem waar we voor gesteld staan. Een wereld waarin het steeds meer gelijkvormig denken, geloven en handelen van de massa, van de ‘wetenschap’, van media en overheden diezelfde massa de schijn van betrokkenheid, de schijn van verbinding en de schijn van zingeving brengt (‘alleen samen krijgen we het virus eronder, klappen voor de zorg, oorlog voor de democratie, prikken doe je voor de ander’, ‘niet vliegen voor het klimaat’, weet u nog?) maar die en vooral tegelijkertijd alle broodnodige en maatschappelijk essentiële discussie, debat en elke vorm van kritische weging in de kiem smoort en onmogelijk maakt.
Terwijl juist dat debat, die diversiteit in standpunten, zienswijzen, argumenten, overtuigingen en inzichten heeft gezorgd voor een gewogen en genuanceerde maatschappij. Een maatschappij die wij zo waarderen, die zo veilig voelde, zoveel vrijheid en ruimte voor het individu, zoveel gezondheid, gelijkheid en ontwikkelingsmogelijkheden bood.
“Liever samen met de zelfbenoemde groep goeien zichzelf ‘uit liefde’ gif toedienen en de ander wegzetten als haatdragend, dan nadenken over wat gezond is voor miljarden mensen en hoe het komt dat we daarin zo vaak de totaal verkeerde keuzes maken.”
Laten we alsjeblieft weer terug gaan naar het horen van de verschillen. Het praten over de inhoud. Het zoeken naar inzicht, feiten en werkelijke waarheid. Natalie is geen slecht mens. Vast verre van. Natalie is echter wel een treffend voorbeeld van hoe de samenleving zichzelf – met de beste intenties – ten gronde richt. Liever samen met de zelfbenoemde groep deugenden zichzelf ‘uit liefde’ gif toedienen en de ander wegzetten als haatdragend, dan nadenken over wat gezond en wijs is voor miljarden mensen en hoe het komt dat we daarin zo vaak de totaal verkeerde keuzes maken.
Laten we dat anders doen.
Dankjewel voor het lezen. Wil je volgende artikelen rechtstreeks in je postvak ontvangen? Schrijf je dan nu in.
Subscribe |
“ de grondstroom van totalitarisme is het blinde vertrouwen in een statistisch-cijfermatig onderbouwde 'wetenschappelijke fictie' die een 'radicale minachting' voor de feiten vertoont” – Hannah Arendt
Je kan ons ook volgen op Telegram. En op Twitter en Youtube. Was het artikel de moeite waard vond je? Dan 🆆🅰🆃 🅰🅻🆂 misschien eens delen. Dankjewel!
| ||||||||||
Amsterdam, Nederland
