13.02.2023
Er bestaat vast een term voor in de psychologie:
goede leerlingen worden strenger beoordeeld dan leerlingen die slecht
presteren. Dat gevoel hadden we na het lezen van “Waarom bio-producten niet
noodzakelijk goed zijn voor uw gezondheid en de planeet” in De Morgen van
vrijdag 10 februari.
Een vertekend beeld
Op het eerste gezicht lijkt dit een genuanceerd artikel,
waarin men voor- en nadelen van biologische landbouw tegenover elkaar
afweegt en op basis daarvan besluit dat het een verre van uitgemaakte zaak is
dat bio-landbouw beter is voor mens en planeet.
Alleen worden de huidige problemen in de gangbare, intensieve landbouw
consequent bedekt met de mantel der liefde, terwijl elk positief aspect van
biologische landbouw steeds gevolgd wordt door een ‘maar’. Dat retorisch
trucje, ook wel bekend als framing, komt keer op keer terug. Zo lezen we:
“Kunstmest en synthetische pesticiden veroorzaken bij overmatig gebruik
weliswaar milieuproblemen, maar liggen wel mee aan de basis van de hoge
opbrengsten in de klassieke landbouw.”
"Alleen worden de huidige problemen in de
gangbare, intensieve landbouw consequent bedekt met de mantel der liefde,
terwijl elk positief aspect van biologische landbouw steeds gevolgd wordt door
een ‘maar’."
De juiste afweging
Je zou dat natuurlijk ook kunnen omdraaien. De klassieke landbouw zorgt
weliswaar voor hoge opbrengsten, maar het overmatig gebruik van kunstmest en
synthetische pesticiden ligt mee aan de basis van de huidige milieuproblemen.
En die zijn niet min: de achteruitgang van biodiversiteit, het dalende
insectenbestand, de CO2-uitstoot en uitgeputte bodems. Het zijn maar enkele
aspecten. Dat onze landbouw vandaag onder druk staat, komt deels door de
landbouw zelf.
Zo vinden we nog voorbeelden. Zo lezen we dat de natuurlijke pesticiden
die de biologische landbouw toestaat schadelijk zijn voor bijen en nuttige
beesten. Dat bioboeren deze middelen doorgaans proberen te vermijden wordt maar
kort aangestipt. Dat staat haaks op de mentaliteit in de gangbare landbouw,
waar spuitschema’s vaste koek zijn. Over het schadelijke effect van dat
consequente gebruik van chemische pesticiden op bijen en nuttige beesten lezen
we niets. Die kost, zo lijkt het wel, moeten we maar gewoon aanvaarden.
"Dat
onze landbouw vandaag onder druk staat, komt deels door de landbouw zelf."
Twee maten, twee gewichten
De biologische sector is de eerste om toe te geven dat er op bepaalde
vlakken ruimte voor verbetering is. Ze werkt daar ook elke dag aan, ondanks de
bescheiden onderzoeksbudgetten en de schaalgrootte. Dat loont: principes en
technieken die in bio al jaren bestaan worden door de gangbare, intensieve
landbouw overgenomen om te verduurzamen. Op die manier trekken we het niveau in
de klas naar boven. Zelfs de geciteerde wetenschappers geven dat toe.
Het hele artikel door ligt de lat voor beide landbouwmodellen dus niet
op gelijke hoogte. Twee maten, twee gewichten. De biologische landbouw krijgt
de rekening voor onvolkomenheden, maar wie maakt de rekening van de intensieve
landbouw?
Wat ons betreft had het artikel op basis van de inhoud even goed als
titel kunnen hebben: “waarom bioproducten een deel van de oplossing kunnen
zijn.” Met als ondertitel “100 procent intensieve landbouw zou een slecht
idee zijn.” Het was de keuze van De Morgen om dat niet te doen.
Bron: BioForum
"Twee maten,
twee gewichten. De biologische landbouw krijgt de rekening voor
onvolkomenheden, maar wie maakt de rekening van de intensieve landbouw?"
