Prof dr. Kees de Lange 14 juli 2023
4 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 18/07/2023
Dat klimaat ingewikkelder materie is dan politici zonder relevante opleiding vermoeden en rondtoeteren, is zo langzamerhand glashelder voor iedereen gezegend met een brein dat uit meerdere cellen bestaat.
Om het klimaatalarmisme levend te houden, worden daarom voortdurend de staatsbureaus en de media ingeschakeld. Niet om tot wetenschappelijk waarheidsvinding te komen, maar om het weerspannige volk angst aan te jagen. Want bange mensen zijn volgzame mensen.
Een beproefd onderdeel van die bangmakerij is om ieder onderdeeltje van het weer dat ook maar een tikkeltje afwijkt van de standaard gemiddelden toe te schrijven aan klimaatverandering, en uiteraard die variant van klimaatverandering die zonder tegenspraak aan de verderfelijke witte man toegeschreven kan worden. U weet het wel: te nat, te droog, te warm, te winderig, te bewolkt, te onweersachting, met bijbehorende codes in allerlei frisse kleurtjes. En natuurlijk wordt steeds beweerd dat wat we nu meemaken, uniek is in de geschiedenis van alle metingen. Maar klopt dat wel? Sterker nog, kan het eigenlijk wel kloppen. Het antwoord is NEE en ik ga dat toelichten.
Postzegel Nederland
Allereerst is het nogal curieus dat allerhande klimaathijgers ons steeds lastig te vallen met alarmistische berichten over Nederland, als er weer eens een dag langs komt met lichtelijk afwijkende weersomstandigheden. Klimaat is gedefinieerd voor de planeet als geheel, en is een gemiddelde over 30 jaar. Niet dat een dergelijke definitie erg zinvol is, maar waar leidt die toe?
Laten we aannemen dat een bijzondere weersituatie een dag duurt. Het klimaat wordt bepaald door te middelen over een kleine 11000 dagen. Die ene dag gaat dus om 0,0009 % van de totale periode waarover klimaat berekend wordt. Nederland is bovendien niet meer dan een postzegel op wereldschaal, met 41543 km2, terwijl de aarde als geheel 510x106 km2 beslaat. Voor Nederland is dat zo’n 0,008 % van het geheel. Wie gelooft dat klimaatrecords voor Nederland ook maar iets te zeggen hebben over het klimaat van de planeet, is kennelijk toe aan cijfermatige (her)opvoeding.
Een stationair klimaat?
Maar er is meer. Klimaat is ingewikkeld, en er bestaat een lange reeks van factoren die stuk voor stuk bijdragen aan het klimaat. Veel van die factoren zijn niet in detail bekend. Het klimaat van de planeet kan door al die dynamische invloeden niet anders dan veranderen, maar curieus genoeg zijn alarmisten de echte klimaatontkenners geworden. Zij geloven namelijk dat er een CO2 knop bestaat waarmee het klimaat op een gewenste stand ingesteld en gehouden kan worden.
Laten we ten behoeve van de discussie eerst de alarmisten maar gerieven en veronderstellen dat door de ongetwijfeld zegenrijke, maar onbetaalbare plannen van Rob Jetten het klimaat in een stationaire toestand gezet zou kunnen worden. Hoe zit het in een dergelijk klimaat met klimaatrecords?
Metingen aan parameters die essentieel zijn voor het begrijpen van het klimaat, zijn pas van betrekkelijk recente datum. Oppervlakte temperatuurmetingen kennen we eigenlijk pas sinds 1850, satellietmetingen van de temperatuur van troposferische lagen in de atmosfeer pas sinds 1979. Begrijpelijk, omdat moderne natuurwetenschap een geschiedenis van pas ongeveer 400 jaar heeft. We meten dus nog helemaal niet zo lang aan parameters die er toe doen voor het klimaat. Je zou zeggen dat dat noopt tot bescheidenheid.
Als we over klimaatrecords praten, gaat het per definitie om gebeurtenissen die bijzonder zijn, en daarmee schaars. Naarmate gebeurtenissen schaarser zijn, wordt de gemiddelde tijd tussen dergelijk events langer. Maar wat als de gemiddelde herhalingstijd langer is dan de beperkte periode waarvoor metingen beschikbaar zijn?
De aarde is onderworpen aan allerlei effecten die zich afspelen op heel verschillende, vaak astronomische tijdschalen die gemakkelijk tienduizenden jaren kunnen beslaan. Om dus met enige wetenschappelijke zekerheid vergaande uitspreken te doen over klimaatparameters waarvan wij weten dat zij op lange tijdschalen veranderen door metingen te doen over een periode van slechts 150 jaar is nogal pretentieus.
Misschien zijn belangrijke bijdragen aan het klimaat wel zo schaars dat zij gedurende de beperkte meetperiode nooit voorgekomen zijn. Niemand die het weet. In elk geval zijn verregaande uitspraken aan de hand van een enkele incidentele meting geen betrouwbare basis voor alarmistisch gekakel. Naarmate de meetreeksen langer worden, wordt de kans dat zeldzame events met een lange herhalingstijd in de metingen meegenomen worden groter. Langer meten leidt dus automatisch tot meer extremen. Dat heeft niets met klimaatverandering te maken, maar alles met de ingewikkeldheid en het dynamische karakter onder de invloed van vele deels onbekende fysische effecten op zelfs een niet bestaand stationair klimaat.
Een realistisch klimaat
De oplettende lezer heeft natuurlijk de fictie van een stationair klimaat al lang naar het rijk der fabelen verwezen. Terecht. Het klimaat verandert in de tijd, zoals voorgeschreven door elementaire natuurkunde. Hoe gaan we om met klimaatrecords in een situatie van een klimaat dat bijvoorbeeld trendmatig beperkt opwarmt? Als een dergelijk opwarming zich voortzet, kunnen we verwachten om van record naar record te gaan.
Maar heeft het alsmaar hijgerig vermelden van die records enige wetenschappelijk waarde? Helaas, dat is niet het geval. Als er een trendmatige verandering optreedt, en je wilt recordmetingen aan klimaatvoorspellingen koppelen, dien je allereerst voor bekende trends te corrigeren. Uit de geologische geschiedenis weten we dat de aarde door een reeks van ijstijden, met aanzienlijke afkoelingen en opwarmingen is gegaan.
Die trendmatige gegevens dien je dus mee te nemen in je onheilsvoorspellingen. Veel van die trends hebben overigens aantoonbaar niets met CO2 te maken. Pas na correctie voor bekende trends kun je weten of er met je klimaatalarm meting iets bijzonders aan de hand is. Overbodig te vermelden dat bij de records die vrijwel wekelijks over ons uitgestort worden deze noodzakelijke trendcorrecties nooit gemaakt worden. Prima, maar dat maakt de wetenschappelijk betekenis van dergelijke berichten volstrekt waardeloos. Helaas moet geconstateerd worden dat klimaatrecords in hun huidige vorm slechts tot doel hebben een alarmistische politieke boodschap, in plaats van wetenschappelijke waarheidsvinding te verspreiden.
Prof. Dr. C.A. (Kees) de Lange, natuurkundige
De auteur is
Dr. Wouter Keller dankbaar voor nuttige gedachtewisselingen.
5.789 weergaven
