Bart Van Craeynest – 14/06/2022
Het bedenkelijke niveau van het publieke debat rond
onze overheidsfinanciën blijft verbazen. Uit zowat alle hoeken komen vragen
voor meer middelen, terwijl politieke partijen blijven uitpakken met allerlei
onzinnige ideetjes voor extra uitgaven. En dat terwijl we al met hoge
overheidsuitgaven, zware belastingdruk en een onhoudbaar groot begrotingstekort
zitten.
De voorbije weken waren er noodkreten voor meer middelen vanuit de
politie, justitie, defensie, de zorg, de openbare sector, de cultuur, de
non-profit, het onderwijs, de NMBS en de Lijn (mogelijk vergeet ik er nog een
paar). En ondertussen lanceerde zowat elke politieke partij ideetjes voor extra
uitgaven, vooral om de koopkracht te ondersteunen. In Franstalig België lijkt
het niet op te kunnen: de PS kwam met een koopkrachtplan van 6,5 miljard, Ecolo
wil 30.000 euro voor elke 25-jarige (4 miljard per jaar) en MR pleitte zelfs
voor een basisinkomen van 1.000 euro per maand voor iedereen (50 miljard per
jaar). Je zou haast denken dat we in een land leven met een minimaal
overheidsapparaat waarin de publieke sector tot op het bot gesaneerd is en
waarbij we ondertussen niet weten wat te doen met de enorme
begrotingsoverschotten. De realiteit is uiteraard anders.
Hoge uitgaven, zware belastingdruk, groot tekort
De noodkreten voor extra middelen staan in schril contrast met onze
huidige overheidsuitgaven. Volgens de Europese Commissie komen we in 2022 uit
op totale overheidsuitgaven van 54 procent van het bbp (292 miljard), de tweede
hoogste van Europa. Dat er tegen die achtergrond voor zowat alle overheidstaken
geld tekort is, is onwaarschijnlijk. De eerste vraag zou dan telkens moeten
zijn of we de huidige middelen wel correct inzetten. Internationale
vergelijking tonen keer op keer aan dat we in België meer zouden moeten kunnen
doen met de publieke middelen die we inzetten.
© Aangeboden
door Business AMBelgië zit al in het rijtje van de Club Med-landen, maar nog is
300 miljard aan overheidsuitgaven niet genoeg
Ondertussen wordt in sommige hoeken steevast nagedacht over extra
belastingen om de extra uitgavenplannen te financieren. Dat gaat evenwel
voorbij aan het feit dat we nu al de derde hoogste totale belastingdruk van
Europa hebben, wat een rem zou moeten zijn op voorstellen voor allerlei extra
belastingen. Een verdere verhoging van de totale belastingdruk zou
onvermijdelijk economische schade met zich meebrengen.
Ten slotte lijken alle ideetjes voor extra uitgaven te ‘vergeten’ dat we
vandaag met een begrotingstekort van 5 procent van het bbp (27 miljard) zitten.
Het idee dat onze overheid heel wat extra middelen overhoudt aan de huidige
inflatiecrisis is een fabeltje. Tegenover de extra inkomsten uit accijnzen en
belastingen staan extra uitgaven, onder meer voor de indexering van de
ambtenarenlonen en allerlei uitkeringen. Het argument dat de overheid geld over
heeft, dat ‘teruggegeven’ moet worden aan de burger, botst met de pijnlijke
realiteit van het enorme begrotingstekort.
Slechter dan de club Med-landen
En dan is er ook nog de overheidsschuld van meer dan 100 procent van het
bbp (582 miljard). Die verhoogt de kwetsbaarheid van onze overheidsfinanciën,
zeker in een klimaat van stijgende rentes. Het einde van het gratis-geld-beleid
van de centrale banken betekent ook het einde aan 30 jaar van dalende
rentelasten voor de overheid. De komende jaren zal die terug meer middelen
moeten gaan uittrekken voor de rentebetalingen op haar schulden.
Met een overheidsschuld van meer dan 100% staat België in het rijtje van
de club Med-landen. Nog verontrustender is dat we er met het grote
begrotingstekort en de zware vergrijzingsfactuur duidelijk slechter voor staan
dan die club Med-landen. Volgens de Europese Commissie is een inspanning van
maar liefst 42 miljard (op jaarbasis) nodig om onze overheidsschuld op lange
termijn te stabiliseren. Tegen de achtergrond van de enorme budgettaire
inspanning die ons te wachten staat, is het niveau van het huidige beleidsdebat
ronduit verbijsterend.
De auteur Bart Van Craeynest is
hoofdeconoom bij Voka en auteur van het boek Terug naar de feiten
NVDR.: En is dit nou net niet de bedoeling van The Great Reset van Klaus Schwab om de overheidsschuld van de landen zo uit de hand te laten lopen zodat door een interventie van de Europese centrale bank alles wordt overgenomen en de weg naar enkel nog digitaal geld mogelijk wordt (en daarbij de totale controle op de individuele uitgaven van de bevolking) los van de financiële collaps die dit met zich meebrengt (neigt stek naar “ u zal niets meer bezitten, maar gelukkig zijn” van Klaus Schwab en zijn ‘Young Global Leaders’ – zoals daar zijn Alexander De Croo, Rutte en Macron …).