Het stikt van de fabels in voedingsland. Wat is nou waar en wat is complete onzin? Eric De Maerteleire, bio-ingenieur en doctor in Landbouwkundige en Toegepaste Biologische Wetenschappen, doet letterlijk een boekje open. “De gewichtstoename in westerse landen is ongekend. We zijn naar een maatschappij geëvolueerd waar de verbinding met de Aarde en de natuur helemaal zoek is. We moeten terug naar onbewerkte, authentieke voeding.”
In de afgelopen jaren schreef Eric de Maerteleire drie boeken over
voeding waarin hij fabels weerlegt en laat zien waarom en hoe de feiten
kloppen. Over zijn laatste boek – ‘Fabels en feiten over voeding en gezondheid’
– gingen we met hem in gesprek.
U stelt dat er veel onwetendheid is
over het immuunsysteem en dat – anders dan veel mensen denken – het
immuunsysteem níet iets is dat we zomaar hebben en waarin niks fout kan gaan.
Het is juist beïnvloedbaar en er kan veel fout gaan. Hoe kunnen we ons immuunsysteem boosten?
“Veel mensen hebben een verzwakt immuunsysteem. Dat leidt tot
auto-immuunziekten en meer allergieën die
opduiken. Een verzwakt immuunsysteem is voor een groot deel te wijten aan onze
manier van leven, onze levensstijl. Er zijn vier dingen die we kunnen doen om
een positieve invloed te hebben op ons immuunsysteem: gezonde voeding, genoeg
bewegen, een goed slaappatroon en stress beheersen.”
Als bio-ingenieur bent u
gespecialiseerd in voeding. Met welke voeding kunnen we ons immuunsysteem
versterken?
“De voornaamste parameter om ons immuunsysteem op te krikken is vitamine
D. Het gehalte in ons bloed moet tussen de veertig en zestig nanogram per
milliliter zijn, optimaal is vijftig à zestig. Mensen met te weinig vitamine D
zijn kwetsbaar voor aandoeningen. Loop daarom eens bij de huisarts naar binnen
om het te laten meten. Immers: meten is weten.
Daarnaast zijn zink, selenium, magnesium, foliumzuur en vitamine C
belangrijk voor je immuunsysteem.”
Nog even over die vitamine D, hoe
komt het dat we daar zo’n tekort aan hebben? En belangrijker: wat doen we
eraan?
“Wij mensen zijn evolutionair gezien zo gebouwd dat we altijd zijn
blootgesteld aan de zon. Op die manier maken we vitamine D aan. Voor veel
mensen is de hoofdbron van de aanmaak van vitamine D weg: we komen te weinig
buiten, zitten vastgeroest achter onze
computers. Daarbij komt dat vanaf ongeveer zestig jaar de
lichaamseigen productie van vitamine D afneemt. En dat leidt tot tekorten: zo’n
85 procent van de ouderen heeft een serieus tekort aan vitamine D.
Vitamine D zit in vette vissoorten zoals makreel, zalm en haring, maar
via voeding krijg je nooit genoeg vitamine D binnen. Daarom is het belangrijk
om elke dag een kwartiertje buiten te lopen. Op die
manier maak je genoeg vitamine D aan. Ouderen adviseer ik om supplementen te
nemen.”
Het klinkt alsof vitamine D een ‘superfood’ is.
Bestaat er zoiets als een superfood?
“Nee, er bestaan geen silver bullets. Geen enkele molecuul
kan voor ons hele lichaam zorgen. Het gaat erom dat het geheel goed moet zijn.
Dus niet alleen je voeding moet op orde zijn, je hele patroon moet gezond zijn.
Als je een mooie gezonde huid wilt hebben moet je niet de hele dag in de
zon gaan liggen, dan ga je eruit zien als een gebraden kip. Je kunt dan nog
zoveel groene thee met antioxidanten drinken, het werkt niet. Je hele
leefpatroon moet gezond zijn.”
Wat is nu zo’n typisch gezond
voedingspatroon?
“Het Mediterrane voedingspatroon – dat op de UNESCO lijst van
‘immaterieel cultureel erfgoed’ staat – is heel gezond. De basis van dat dieet
is koudgeperste olijfolie. Verder bestaat het grotendeels uit groenten, fruit,
noten, peulvruchten, volle granen, magere zuivelproducten, gevogelte en (vette)
vis. En een matig alcoholgebruik.
Het patroon bestaat alleen maar uit authentieke originele producten, géén
bewerkte producten. Rood vlees en suiker worden ook weinig of niet gegeten.
Ik heb in Griekenland gezien dat mensen met dit voedingspatroon op
oudere leeftijd nog heel gezond zijn. Maar het ligt ook aan hun levensstijl; ze
zijn veel meer in beweging, rusten veel meer en ze hebben minder
stress. Bijna niemand heeft een weegschaal, maar ze eten veel minder calorieën
op een dag dan wordt aangeraden. Ze eten hun buik voor tachtig procent vol.
Calorierestrictie noemt men dat. Dat is waar ik ook voor pleit. Dit alles houdt
de mensen daar uitermate gezond.
En dan wil ik nog toevoegen: eet gekleurd. Hoe meer kleuren er op je
bord liggen, hoe meer verschillende voedingstoffen je binnenkrijgt. En dan
bedoel ik geen dingen met ‘aardbei-smaak’ want daar zit natuurlijk geen enkele
aardbei in. Vergeet ook niet om elke week 150 gram vette vis te eten. In België
zeggen we: hoe vettiger hoe prettiger.”
Over vet gesproken, we zien de
laatste jaren steeds meer mensen met overgewicht. Waardoor wordt dat
veroorzaakt?
“De gewichtstoename in westerse landen is de laatste jaren ongekend. In
België heeft zestien procent van de bevolking obesitas, in Nederland is dat
veertien procent. In de Verenigde Staten heeft 35 procent van de volwassenen
obesitas. Het gemiddelde BMI (Body Mass Index) stijgt continue. Wat betreft
gewicht en eten gaat onze maatschappij totaal de verkeerde kant op.”
“Glucosestroop is
geen slang, maar een anaconda wurgslang”
“Dat heeft verschillende redenen. De hoofdreden is het grootste probleem
van de voeding van vandaag de dag: toegevoegde suikers. De ellende van
toegevoegde suikers is begonnen na de Tweede Wereldoorlog, toen werd van de
overschotten mais in de Verenigde Staten ‘high fructose corn syrops’ gemaakt.
Deze glucosestroop werd overal aan toegevoegd ter vervanging van verzadigd vet,
waarvan we toen dachten dat het de oorzaak was van gewichtstoename. Maar het
hielp niks: mensen werden nog dikker. Dé grote dikmaker, de hoofdschuldige in
dit hele debat, is toegevoegde suiker. Glucosestroop is geen slang, maar een
anaconda wurgslang. Als je bewerkte rommel eet krijg je daar veel te veel van
binnen. Dat leidt tot hart- en vaatziekten, leververvetting, kanker en allerlei
andere aandoeningen.
“We zijn naar een
maatschappij geëvolueerd waar de verbinding met de Aarde en de natuur helemaal
zoek is”
We zijn naar een maatschappij geëvolueerd waar de verbinding met de Aarde en de
natuur helemaal zoek is. We moeten terug naar onbewerkte,
authentieke voeding. ‘Eat real food’, zoals een Amerikaanse collega
van mij ooit zei.”
Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we
weer gezond worden?
“We moeten ervoor zorgen dat ons lichaamsgewicht een gezonde waarde
heeft. Ons BMI moet tussen de twintig en vijfentwintig zijn. Met andere
woorden: we moeten beginnen gewicht te verliezen.
Mijn advies om dat te doen is: beperk koolhydraten tot dertig procent,
eet zaken die eigen zijn aan het Mediterrane voedingspatroon en als je het wilt
versnellen: intermittent fasting.
Ik ben zelf voorstander van het tien-veertien patroon, dat is goed vol te
houden.
Als mensen deze drie dingen gaan doen, vallen ze op een gezonde manier
af. Je buikje gaat weg, je wordt gezond en fit en heel belangrijk: je creëert
een patroon waar je in de lengte der dagen profijt van gaat hebben. Dit voedingspatroon past ook perfect bij respect voor
de natuur.”
U heeft in korte tijd drie boeken
geschreven. Heeft u daarmee een bepaald doel voor ogen?
“Er zijn zoveel verhalen in voedselland, en heel veel ervan is niet
waar. Tegen al dat soort dingen moeten wij wetenschappers opboksen. Dat is een
van de redenen dat ik die boeken schrijf. Een andere reden staat in mijn boek,
en is: het ga jullie allen heel goed. Dat hoop ik voor mijn medemens. Als
bio-wetenschapper die voeding heeft gestudeerd kan ik weg uit die ivoren toren
en de kennis die gepubliceerd wordt over voeding op een begrijpelijke manier
vertalen zodat iedereen het kan lezen. De primaire opdracht in het leven is om
anderen te helpen. De ene verzorgt katten, de ander werkt in een zorgcentrum,
en ik schrijf boeken.”
Meer weten over voeding en gezondheid? Het boek ‘Feiten en fabels over voeding en
gezondheid‘ vind je op YouBeDo.
Iedere week tips en
artikelen vol blikverruimende kennis in je mailbox? Schrijf je in voor
onze nieuwsbrief en ontvang
gratis ons nieuwste e-magazine. Inspiratie gegarandeerd!
Marije Remmelink
Door betekenisvolle
helden te interviewen of door zelf in de materie te duiken vind ik opheldering
over ingewikkelde zaken en leg ik misstanden in de maatschappij bloot. Ik wil
laten zien dat en hóe het anders kan, en waarom we dat diep van binnen
eigenlijk allemaal willen. Zo kunnen we samen koers zetten naar een sociale,
duurzame en vitale maatschappij.
Bekijk alle artikelen van Marije
Remmelink
Bron: https://maatschapwij.nu/vitaal/eric-de-maertelaire-voeding/
