25/10/2024
In de Russische stad Kazan wordt tegenwoordig geschiedenis geschreven, een geschiedenis die bijna niemand voor mogelijk had gehouden. Na jaren van spanning en bloedige botsingen hebben de twee kernmachten China en India eindelijk een manier gevonden om hun gevaarlijke grensconflict te beëindigen, meldt Report24.
De beelden van de handdruk tussen de Chinese president Xi Jinping en de Indiase premier Narendra Modi aan de zijlijn van de BRICS-top markeren meer dan alleen een diplomatiek gebaar. Ze symboliseren het einde van een ijstijd tussen de meest bevolkte landen ter wereld, die zijn tragische climax bereikte in een dodelijke confrontatie in de regio Ladakh in 2020. Destijds kwamen twintig Indiase en vier Chinese soldaten om het leven op de ijskoude hoogten van de Himalaya.
Wat volgde was een gevaarlijke staat van onzekerheid. China vestigde een luchtmachtbasis in de betwiste regio en beide partijen vergrootten hun militaire aanwezigheid. Het conflict dreigde ieder moment opnieuw te escaleren. Maar de afgelopen weken gebeurde het onverwachte: beide partijen benaderden elkaar stilletjes via verschillende diplomatieke en militaire kanalen.
De Indiase minister van Buitenlandse Zaken Vikram Misri zei het kort en bondig: “We hebben een akkoord bereikt over patrouilleregelingen langs de lijn van feitelijke controle.” Een nuchtere formulering van een diplomatieke mijlpaal. Ook Peking bevestigde de doorbraak, zij het op de typisch gereserveerde wijze van de Chinese diplomatie.
Vooral de timing van de aanpak is opmerkelijk. Het is geen toeval dat dit historische moment zich op Russische bodem afspeelt. In de context van de BRICS-alliantie vertegenwoordigt dit een nieuwe vorm van internationale samenwerking die verder gaat dan westerse bemiddeling. Xi Jinping onderstreepte dit met zijn oproep aan de ‘kracht en eenheid van ontwikkelingslanden’ en het belang van een ‘multipolaire wereldorde’.
De reikwijdte van deze overeenkomst reikt veel verder dan de bergtoppen van de Himalaya. Als de twee grootste opkomende economieën ter wereld hun meningsverschillen kunnen overwinnen, zal dit een krachtige boodschap naar de hele internationale gemeenschap sturen. De Indiase kant sprak van positieve effecten op “regionale en mondiale vrede en welvaart” – een beoordeling die nauwelijks overdreven lijkt gezien het economische en politieke belang van beide landen.
Wat we hier meemaken is meer dan alleen de oplossing van een grensconflict. Het is een les in hoe zelfs langdurige rivaliteit kan worden overwonnen door geduldige diplomatie. Dat dit op de BRICS-top is bereikt, zal met tevredenheid worden opgemerkt, vooral in Moskou. Het onderstreept het groeiende belang van alternatieve diplomatieke fora die verder gaan dan de gevestigde westerse instellingen.
De komende maanden zullen laten zien hoe levensvatbaar deze nieuwe toenadering tussen de Aziatische reuzen werkelijk is. Maar één ding is al duidelijk: de ‘Geest van Kazan’ zou een keerpunt kunnen betekenen in de Chinees-Indiase betrekkingen – en dus ook in de geopolitieke architectuur van Azië.
